Havaların
dəyişməsi ilə bərabər şikayət edilən xəstəliklərdən biri də boğaz ağrısıdır. Bəs
boğaz ağrısının yaranmasına nə səbəb olur? Boğaz ağrısını sağaltmaq üçün nə etmək
lazımdır?
Boğaz ağrısı
barədə məlumat verən qulaq-burun-boğaz və baş-boyun cərrahı Cavid Cabbarzadə bildirir
ki, udlağın iltihabı olan faringitə insanların əksəriyyətində rast gəlinir və müddətinə görə iki növü var. Əgər yeni yaranmış və şiddətli
şikayətlər verirsə kəskin, uzun müddət davam edirsə və xəstədə çox güclü şikayətlər
vermirsə xroniki faringit adlanır.
Kəskin faringit
əsasən üst tənəffüs yolu infeksiyasından sonra müşahidə olunur və səbəbi daha çox
viruslardır. Xroniki faringitin yaranmasında isə əsasən qıcıqlandırıcı faktorlar
rol oynayır. Siqaret istifadəsi, alkoqol qəbulu, allergiya, postnazal axıntı, quru
və kirli hava mühiti, burun tıxanıqlığına səbəb olan faktorlar, reflüks, çox isti
və soyuq qidalar, boğaztəmizləmə refleksinin tez-tez təkrarlanması, diş və badamcıq
iltihabı bu faktorlardandır.
Əlamətləri
Həkim bildirir
ki, kəskin faringitdə xəstənin şikayətləri qabarıqdır. Boğazda ağrı, udqunma çətinliyi,
boğazda quruluq, yanma, qaşınma hissi, temperatur, öskürək kimi şikayətlər olur.
Boyunda limfa düyünlərinin böyüməsi, burun tıxanıqlığı, burun axıntısı, başağrısı,
halsızlıq kimi şikayətlər də müşahidə oluna bilər. Xroniki faringitdə temperatur,
halsızlıq, süstlük kimi şikayətlərə rast gəlinmir. Boğazla bağlı şikayətlər yüngüldür,
ancaq uzun müddət davam edir. Boğazda quruluq, yanma, qıcıqlanma, yad cisim qalma
hissi, udqunma pozğunluğu kimi şikayətlər ola bilər. Qıcıqlandırıcı öskürək olur.
Həm kəskin, həm də xroniki faringitin diaqnozu
xəstənin anamnezinə və müayinəyə əsasən qoyulur.
Müalicəsi
Kəskin faringitin
virus mənşəli olduğu müəyyənləşərsə antibiotik verilmir, ancaq prosesə bakteriyaların da qoşulduğu aydınlaşanda antibiotiklərdən
istifadə olunur. Əlavə olaraq ağrıkəsicilər, allergiyası olan xəstələrdə antihistaminlər,
burunaçıcı spreylər, öskürək əleyhinə preparatlar və boğaz üçün qarqaralar istifadə
oluna bilər.
Xroniki faringitin
müalicəsi daha mürəkkəbdir. Müalicə ilə yanaşı, xəstənin müəyyən pəhrizə də diqqət
etməsi vacibdir. Ancaq yenə də xroniki faringit nadir hallarda tam olaraq sağalır.
Öncəliklə onu yaradan səbəb aşkar olunmalı və müvafiq müalicə aparılmalıdır. Antibiotiklər
əksər hallarda faydasızdır. Postnazal axıntını azaldan sprey və qarqaralar istifadə
edilir. Reflüks əleyhinə dərmanlar təyin edilir.
Nələrə diqqət edilməlidir?
Siqaret və
alkoqol istifadəsini azaltmaq və ya kəsmək;
Tozlu mühitlərdə
qalmamağa çalışmaq;
Çox soyuq
və isti qidalar qəbul etməmək;
Allergiyaya
səbəb olan faktorlardan uzaq düşmək;
Tez-tez və
şiddətli boğaztəmizləmələri azaltmaq;
Bol miqdarda
C vitamini ilə zəngin qidalar qəbul etmək.
Yasəmən MUSAYEVA,
"Azərbaycan”
