- Əvvəl çalışdığım zavoda qayıtmışam və məni sınaq müddəti ilə işə götürüblər. Bu nə dərəcədə düzgündür? Bilmək istəyirəm ki, sınaq müddəti nə qədər ola bilər, sınaq müddəti ərzində əməkhaqqı verilməlidirmi və sınaq müddəti bitəndə işə davam etməyimə zəmanət varmı, yoxsa işə götürməyə bilərlər?
Mətin İSMAYILOV,
Xırdalan şəhəri
- Sualınıza cavab olaraq bildiririk ki, əmək müqaviləsi bağlanılarkən, işçinin peşəkarlıq səviyyəsini və əmək funksiyasını icra etmək bacarığını yoxlamaq məqsədilə sınaq müddəti müəyyən edilə bilər. Sınaq müddəti altı ayadək bağlanmış müqavilələrdə ən çoxu iki həftə, digər hallarda isə ən çoxu üç ay ola bilər. Sınaq müddəti ərzində işçi faktiki işlədiyi günlər üçün əməkhaqqı almalıdır və bu dövr əmək stajına daxil edilir. Sınaq müddəti bitənədək tərəflərdən biri üç gün əvvəl yazılı xəbərdarlıq etməklə müqaviləni poza bilər. Əgər heç bir tərəf müqaviləyə xitam verməzsə, işçi sınaqdan çıxmış hesab olunur və əmək münasibətləri davam edir. Lakin sınaq müddəti ərzində işəgötürən əsaslandırılmış əmrlə əmək müqaviləsinə xitam verə bilər və bu halda işçinin işdə qalmasına zəmanət yoxdur. Sınaq müddəti göstərilməyən müqavilə isə sınaqsız bağlanmış sayılır və bu halda sınaq müddəti tətbiq edilə bilməz.
- 1989-cu ildən fasiləsiz işləyirəm. 2006-cı ilə qədər iş stajım 17 ildir. Hazırda əmək fəaliyyətim davam edir və şəxsi fərdi hesabıma vəsait yığılır. Sualım belədir: pensiyaya çıxdıqda hesabıma yığılan pensiya kapitalı üzrə veriləcək pensiyanın üzərinə 2006-cı ilə qədər olan əmək stajım nəzərə alınaraq minimal pensiya məbləği də əlavə ediləcəkmi, yoxsa yalnız yığılan vəsait əsasında pensiya hesablanacaq?
Lalə MUSTAFAYEVA,
Bakı şəhəri
- Bildiririk ki, əmək pensiyasının məbləği əsasən fərdi şəxsi hesabınızda toplanan pensiya kapitalına əsasən hesablanır və 2006-cı il yanvarın 1-dək olan əmək stajınız bu kapitala çevrilərək fərdi hesabınızda nəzərə alınır. Həmin dövr üzrə hər il üçün müəyyən edilmiş məbləğ (hazırda 306 manat) pensiya kapitalı kimi hesablanır və bu, pensiya məbləğinizin hesablanmasına təsir edir. Əgər hesablanmış pensiya məbləğiniz qanunla müəyyən olunmuş minimum əmək pensiyası məbləğindən az olarsa, bu halda pensiyanız minimum məbləğə çatdırılır və sizə həmin məbləğ ödənilir. Yəni 2006-cı ilə qədər olan stajınız birbaşa əlavə kimi deyil, kapitala çevrilməklə nəzərə alınır, lakin yekunda pensiyanız minimumdan az olarsa, dövlət tərəfindən minimum pensiya təmin edilir.
Sualları cavablandırdı:
Fərhad NƏCƏFOV,
Azərbaycan Respublikası Vəkillər Kollegiyasının üzvü