Prezident İlham Əliyev tərəfindən “Əmək pensiyaçılarının sosial müdafiəsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” 2022-ci il 8 fevral tarixli sərəncamı həssas kateqoriyadan olan vətəndaşlara diqqətin daha bir təzahürüdür.
Bu sənədin imzalanmasında məqsəd COVID-19 pandemiyasının, habelə beynəlxalq bazarlardakı qiymət artımlarının ölkədaxili inflyasiyaya və əmək pensiyaçılarının sosial rifahına təsirlərin yumşaldılmasına xidmət edir.
İmzalanan yeni sərəncamla cari il yanvarın 1-dək təyin edilmiş əmək pensiyalarının sığorta hissəsi 2021-ci il üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqının artım tempinə uyğun indeksləşdirilərək bu il yanvarın 1-dən artırılacaq və yanvar ayının artımı fevral ayının pensiyası ilə birlikdə veriləcək.
Qeyd edək ki, Dövlət Statistika Komitəsinin təqdim etdiyi məlumata əsasən, ötən il üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqının illik artım tempi 3,4 faiz olub. Dövlət pensiyaçılara ilk dəfə daha bir güzəşt də edir. Belə ki, bu artımla bərabər, sərəncama əsasən, sığorta prinsipi ilə pensiya alanlara cari il üzrə 200 manat məbləğində maddi yardım da göstərilir. Həmin vəsait rüblər üzrə bölünməklə pensiyaçılara ödəniləcək. Bu həftə ərzində pensiyaların yeni artımla birgə ödənişlərin verilməsinə başlanılacaq.
Hamını maraqlandıran “pensiya neçə faiz artıb” sualına aydınlıq gətirilib. Artımlar ölkə üzrə pensiyaçıların orta aylıq məbləğinə münasibətdə 9 faiz artacaq. Lakin 300 manatadək pensiya alan şəxslərdə bu artım 10, daha yüksək məbləğdə pensiya alanlarda isə 7-8 faizədək olacaq. Həmin sərəncamla müəyyən edilən indeksasiya və maddi yardım keçən il üzrə artan inflyasiya dərəcəsi olan 6,7 faizi üstələyir ki, bu da pensiyaçılara dövlət dəstəyinin növbəti nümunəsidir.
Yeni sərəncamın əhatə dairəsi genişdir. Belə ki, pensiyaların 2022-ci ilin əvvəlindən indeksləşdirilərək artırılması və maddi yardım verilməsi pensiyaçıların 92 faizini və ya 1,1 milyon nəfəri əhatə edəcək. Bu da həmin məqsədlər üçün il ərzində əlavə olaraq 352 milyon manatın xərclənməsi deməkdir. Qeyd edək ki, verilən maddi yardımın 2023-cü ilin əvvəlindən pensiyaçıların illik pensiyalarının tərkibinə daxil edilməsi nəzərdə tutulub. Bununla bağlı müvafiq qanunvericilik aktları qısa müddətdə ölkə Prezidentinə təqdim olunacaq.
Sərəncamla həmçinin istehlak qiymətləri indeksinin illik səviyyəsinə uyğun olaraq sığorta olunanların fərdi hesablarının sığorta hissəsindəki pensiya kapitalları da 6,7 faiz indeksləşdirilməklə artırılır. Bu da əmək müqaviləsi əsasında işləyən şəxslərin fərdi hesabındakı pensiya kapitalının təkcə hər ay onların əməkhaqlarından sosial sığorta ayırmaları ilə deyil, həmçinin hər ilin əvvəlində dövlət tərəfindən indeksləşdirilərək artırıldığını da göstərir.
Bu sərəncamla xüsusi qaydada pensiya alan vətəndaşlar da diqqətdən kənar qalmayıb. Belə ki, yeni sərəncam qulluq stajına görə əlavələrlə pensiya təyin edilmiş şəxsləri də əhatə edir. Dövlət başçısı tərəfindən Nazirlər Kabinetinə bu kateqoriyadan olan pensiyaçıların pensiyalarının indeksləşdirməklə artırılması, habelə 2022-ci il üzrə maddi dəstəyin göstərilməsinə dair təkliflərin 1 ay müddətində təqdim edilməsi tapşırılıb.
Qulluq stajına görə əlavələrlə pensiya təyin edilmiş şəxslərin sayı 99 min nəfərdir. Bunlar əsasən pensiyaya çıxmış hərbçilər, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları, dövlət qulluqçularıdır. Mövcud qanunvericiliyə əsasən, bu kateqoriyadan olan pensiyaçıların sığorta prinsipindən kənar formalaşdığına görə illik indeksasiyalar, onların pensiyalarının ümumi məbləğinə şamil olunmur. Bu üzdən yeni sərəncamla həmin şəxslərə də 2022-ci ildə dövlət dəstəyinin məbləğinin hər il artırılmasına imkan yaradacaq.
Dövlətin öz vətəndaşlarının rifahına yönəldiyi tədbirlər davamlıdır. Xatırladaq ki, Prezident İlham Əliyev 2021-ci il oktyabrın 16-da “Əhalinin sosial rifahının qorunması sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” sərəncam imzalamışdır. Məqsəd indiki şəraitdə vətəndaş rifahının təmin edilməsi və əhalinin risk qrupuna daxil olan nümayəndələrinin sosial müdafiəsini gücləndirməkdir. Xüsusilə vurğulamaq lazımdır ki, dövlət başçısının bu sərəncamı cəmiyyətin sosial cəhətdən həssas olan bütün təbəqələrini əhatə edir. Yəni ehtiyacı olan hər bir vətəndaşın sərəncam çərçivəsində həyata keçirilən tədbirlərdən faydalanmaq imkanı var.
Dövlət başçısının cari ilin əvvəlindən bəri bu qəbildən olan sərəncam və fərmanları da vətəndaşlara məhz bu imkanı yaradır.
Rüstəm KAMAL,
“Azərbaycan”
jpeg_1766151155.jpeg)
