"Bel ölçüsü 100 sm olanlar mütləq müayinə olunmalıdır”.
Ailənizdə erkən yaşda anidən başverən səbəbsiz ölüm, infarkt, keçirmiş biri varsa, bu xəbəri oxuması və burda yazılanlara əməl etməsi məsləhətdir. Türkiyənin məşhur Ürək-Damar Cərrahiyyəsi Mütəxəssisi Prof.Dr.Yusuf Kalko infarkt və ürək sağlamlığı ilə bağlı vacib məsləhətlər paylaşıb.
"Mövcud xəstəlik və canlı virus peyvəndi kimi səbəblərə görə pandemiyadan sonra infarktlar durmadan artır. Ailədə ürək xəstəliyi və risk faktorları olan bütün kişi və qadınları xəbərdar edirəm. Bel ətrafı 100 sm olan şəxslər mütləq ürək müayinəsindən keçməli və risk faktorlarından uzaq durmalıdırlar. Təəssüf ki, sizi infarkt və hətta ölüm gözləyir. Zəhmət olmasa ehtiyatlı olun".
“PANDEMİYADAN SONRA QEYRİ-SAĞLAM HƏYAT ARTIB”
Türkiyədə orta ömür uzunluğunun artdığını bildirən həkim Kalko, "Biz orta yaşdan, 80-dən danışırıq. Buna görə də xüsusilə maliyyə, hüquq, səhiyyə kimi sahələrdə ağ yaxalıq adlandırdığımız ofis işçiləri siyasət və s., xüsusilə orta yaş dediyimiz 35-50 yaş arasında ciddi problemlər var. Bu insanlar ölkənin ən vacib, ən faydalı və ən məhsuldar yaş qrupu hesab edilir. Xüsusilə də pandemiyadan sonra siqaretin artması ilə qeyri-sağlam həyat tərzi, qidalanma, infarkt və insult halları bu gün bu yaş qrupunda kifayət qədər yüksəkdir".
“GECƏ ÜRƏK BAKIMI DAHA ÖLDÜRÜCÜDÜR”
Həkim Yusuf Kalko bu barədə də vacib açıqlamar verib: "İnfarktların xüsusilə də gecə saatlarında baş verdiyini söyləmək doğru deyil. Ancaq gecə saatlarında infarkt keçirən xəstələrin xəstəxanaya vaxtında çatdırılmaması, təcili yardım otağında təcrübəli kardioloji angioqrafiya laboratoriyasına tam hazırlıqlı bir mütəxəssis yoxdursa, ölüm halları qaçılmaz olur. Ümumiyyətlə infarkt yaradan risk faktorlarını 5-6 maddədə sadalaya bilərik. Bunlardan birincisi siqaret, şəkərli diabet, yüksək qan təzyiqi, yüksək xolesterol pəhrizi, genetik quruluş, stress, kişilərdə yaş və qadınlarda menopozdur. İnfarkt keçirməmək üçün ən əhəmiyyətli şərt genetik quruluşdur, ancaq qarşısını ala biləcəyiniz bir çox faktorlar mövcuddur. Bunlardan biri də risk faktorlarından uzaq durmaqdır. Məsələn, əgər şəkər xəstəliyiniz varsa, siqaretdən uzaq durmalısınız, təzyiqiniz yüksəkdirsə, təzyiqinizi nəzarətdə saxlamalı, dərman qəbul etməlisiniz. Mütəmadi olaraq həkim müayinəsindən keçməlidirlər. Nə etsək də, sözümüzü nizamlı tutmalıyıq. Nizamlı yuxu, nizamlı idman, nizamlı qidalanma, nizamlı istirahət kimi şeylər həyatımızda əvəzolunmaz rol oynayır. Ürək tutmasından sonra müalicə alan xəstələrdə gördüyümüz ortaq məxrəc budur. Gələcəkdə heç nə olmamış kimi normal həyatlarını davam etdirirlər. Mən bütün xəstələrə deyirəm. Axı biz xəstənin bədəninə stent qoyuruq, Allahın yaratdığı damarı yenidən yaratmırıq. Əgər siz özünüzə baxmasanız, dərmanlarınızı nizamlı qəbul etməsəniz, risk faktorlarından uzaq durmasanız təəssüf ki, yenidən infarkt keçirəcəksiniz.Hətta sizi ölüm gözləyir. Xahiş edirəm, diqqətli olun”.
AİLƏSİNDƏ BU XƏSTƏLİK OLANLARIN DİQQƏTİNƏ!
Ailəsində əsassız ani ölümlər, infarkt kimi problemi olan insanların daha diqqətli olmaları lazımdır.
“Genetik yağ metabolizması pozuqluğu yaşayanlar, laxtalanma meyli olanlar, diabet və ya hipertoniyadan əziyyət çəkən xəstələr daha diqqətli olmalıdırlar. Onlarda infarkt riski daha yüksəkdir. Bir sözlə infarkdan qorunmaq üçün aktiv olmalısınız. Gün ərzində təcə işdə etdiyiniz hərəkətlər kifayət etmir. Ürəyinizə və yeriməyə hər gün bir saat vaxt ayırmalısınız. Yeri gəlmişkən, təbii ki, qidalanma da çox önəmlidir. Misal üçün limitsiz ağ ət yeyə bilərsiniz. Bənövşəyi yarpaqları, bitkiləri və meyvələri olan qidalardan daha çox istifadə edin. Siqaretdən isə uzaq durun, təzyiq və stressdən mümkün qədər qaçın".
Professor əlavə olaraq onu da qeyd edib ki, 50 yaşından sonra, xüsusilə də pandemiyadan əvvəl infarkt halları çoxalıb: "Pandemiyadan sonra həm mövcud xəstəlik, həm də canlı virus peyvəndi kimi hallardan sora infarkt yaşları daha erkən yaşlara, yəni 20-30 yaşlarına qədər düşdü. İndi infarkt sadəcə yaşlılarda görülən bir xəstəlik deyil. Təəssüf ki, gənc yaşda da infarkt halları çoxalıb. Hətta yaşlı insanlarla müqayisədə gənc yaşda baş verən infarkt hadisələrində ölüm riski daha yüksəkdir".
Səbuhi Bayramov
"Azərbaycan"
