Prezident İlham Əliyevin tapşırığına uyğun olaraq aparılan islahatlar geniş ictimai dəstək qazanıb
Ölkəmizdə aparılan uğurlu sosial-iqtisadi siyasətin əsas hədəfi əhalinin rifah halının davamlı olaraq yaxşılaşdırılmasıdır. Dövlət tərəfindən həyata keçirilən bütün tədbirlər birbaşa bu amala xidmət edir. Sosial sahədə görülən sistemli tədbirlərdən əlavə, əhalinin maddi vəziyyətinə müsbət təsir edən bir sıra qərarlar da qəbul edilib. Bunlar arasında dərman vasitələrinin qiymətlərinin tənzimlənməsi də xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Belə ki, dərman vasitələrinin qiymətlərinin səviyyəsi vətəndaşların öz sağlamlıqları üçün ayırdığı xərclərə birbaşa təsir etdiyindən dövlət bu sahəni diqqət mərkəzində saxlayır.
Nazirlər Kabinetinin son iclasında dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən dərman preparatları bazarında xaotik vəziyyətin müşahidə edildiyi, ədalətsizliklərin mövcudluğu, qiymətlərin süni şəkildə qaldırılması hesabına başqa ölkələrlə müqayisədə Azərbaycanda bəzi dərmanların qiymətlərinin bir neçə dəfə baha olduğu vurğulanıb. Belə xoşagəlməz durumun tamamilə ortadan qaldırılmasına və bu sahədə nəzarəti gücləndirmək üçün dövlət başçısının tapşırığına əsasən, mövcud qanunvericilik təkmilləşdirilib və dərman vasitələrinin qiymətləri dövlət tənzimlənməsinə aid edilib.
Tarif Şurasının dərman vasitələrinin qiymətlərinin tənzimlənməsinə dair qərarlarına uyğun olaraq, ilkin mərhələdə 25 təsiredici maddə (kombinə olunmuş dərman vasitələri istisna olmaqla) üzrə 1057 dərman vasitəsinin qiyməti əhəmiyyətli dərəcədə aşağı salınıb. Ölkə ictimaiyyəti tərəfindən böyük razılıqla qarşılanan dərman vasitələrinin yeni qiymətləri sentyabrın 15-dən etibarən qüvvəyə minib.
Dərman vasitələrinin qiymətlərinin tənzimlənməsi bazis qiymətlər əsasında həyata keçirilir. Burada dərman vasitəsinin təsiredici maddəsi, dozası, ticarət qablaşdırması və qablaşdırmadakı miqdarı nəzərə alınmaqla, istinad ölkələrində topdansatış əczaçılıq müəssisələrinə ən aşağı rəsmi satış qiyməti bazis qiymət kimi müəyyən edilir. Bu islahat, öz növbəsində, dərman vasitələrinə ehtiyacı olanların xərclərinin azalmasına, dərman vasitələri bazarına dövlət nəzarətinin güclənməsinə və vergidən yayınma hallarının qarşısının alınmasına əlavə imkanlar yaradacaq. Nəhayət, idxalçıları dərman vasitələrinin daha məqbul qiymətlərlə idxalına sövq edəcək, apteklər üzrə isə rəqabət qiymət müstəvisindən keyfiyyət müstəvisinə keçəcək ki, bu da nəticədə xidmətin keyfiyyətinin yüksəlməsinə səbəb olacaq.
Paytaxtımızın aptek şəbəkələrində dərmanların qiyməti məsələsindən yaxından tanış olmaq üçün onlardan bir neçəsinə baş çəkdik. Bunlar metronun “İnşaatçılar” stansiyasının yaxınlığındakı “Fatimə”, “Nizami” metrosu yaxınlığındakı və “5 mərtəbə” adlanan ərazidə yerləşən apteklər idi. Müşahidə zamanı dərman vasitələrinin ucuzlaşmasından sonra apteklərə üz tutanların sayının çoxaldığının şahidi olduq.
Bildirildi ki, 15 sentyabr tarixindən etibarən qiymətlər orta hesabla bir neçə dəfə ucuzlaşıb. Qiymətlər dərmanların növlərindən asılıdır. Bunların sırasında daha çox antibiotik iynələr, ürək, təzyiq və s. dərmanlar üstünlük təşkil edir. Elə dərman var ki, 30 manatdan 6 manata düşüb. İstifadə etdikləri dərmanların qiymətinin aşağı düşdüyünü eşidəndə insanlar çox sevindilər. Çünki elə vətəndaşlar var ki, mütəmadi olaraq dərmana bağlı yaşayır. Qiymətlərin tənzimlənməsi vətəndaşa dərman vasitəsini bütün apteklərdən eyni və optimal qiymətə almağa imkan yaradır, süni qiymət artımı məsələsini aradan qaldırır. Yeni satış qiyməti dərman vasitələrinin üzərində göstərilib. Eyni zamanda, qiyməti endirilən bütün növ dərman vasitələrinin siyahısı çap olunaraq alıcılara təqdim olunur.
Vətəndaşlar da qiymətlərin ucuzlaşmasından razı görünürdülər. Onlardan bir neçəsi ilə söhbət etdik. Yasamal rayon sakini İlqar Hüseynov bunu böyük sosial addım adlandırdı: “Qiymətlərin dəfələrlə aşağı düşməsi əhalinin daha böyük hissəsinin bundan faydalana biləcəyinə imkanlar yaradır. Yaşlı insanlar bu imkandan maksimum faydalanacaq. Mənim kimi yaşlı insanlar tez-tez xəstələnir, həkimə müraciət edirlər. Bütün hallarda dərman almağa məcbursan. O baxımdan qiymətlərin ucuzlaşması imkan verəcək ki, daha çox insan bundan yararlansın. Dövlət başçısı İlham Əliyevə təşəkkürümüzü həm də ona görə bildiririk ki, qərarın əhəmiyyəti böyük və çoxşaxəlidir. Arzum budur ki, heç kimin səhhətində problemlər yaranmasın”.
Sevil Quliyeva isə bildirdi ki, dövlət tərəfindən atılan bu addım bir daha onu göstərdi ki, siyasətin mərkəzində Azərbaycan vətəndaşı dayanır: “Dövlət başçısına bu humanist qərarına görə çox minnətdarıq. Bundan əvvəl dərmanları ölkəyə gətirən topdansatış, pərakəndəsatış mərkəzləri süni qiymət artımına gedirdilər. Hətta belə hallar olurdu ki, bir dərman müxtəlif ölkələrdə istehsal olunduğu üçün onun qiyməti də kəskin şəkildə fərqli olurdu. Bu kimi məsələlər sosial vəziyyəti aşağı olan insanlar üçün müəyyən çətinliklər yaradırdı”.
Təqaüdçü Rasim Mikayilov isə bu qərarın qəbul olunmazdan əvvəl çox çətinlik çəkdiyini vurğuladı: “Bir sıra dərmanların qiymətində enmələr var. Bu, çox yaxşı addımdır. Bundan sonra qiymət fərqinə görə bir dərman almaq üçün uzaq məsafə qət etmək lazım deyil. Yaş da öz sözünü deyir. Gedib-gəlmək çox çətin olurdu. İndi yaşadığımız ərazidə istənilən dərmanı standart qiymətə alırıq. Təbii ki, bütün bunlar Azərbaycan Prezidentinin ölkə xalqının rifah halının yaxşılaşdırılması istiqamətində atdığı növbəti uğurlu addımdır. Düşünürəm ki, bu kimi hallar dərmana ehtiyacı olan insanlarda çətinliklərin aradan qaldırılmasında mühüm rol oynayacaq”.
Kənan Abbasov isə dedi: “Dərman satışına nəzarətin gücləndirilməsi, süni qiymət artımının qarşısının alınması sonda sosial vəziyyəti aşağı olan insanların rifahına müsbət təsir göstərəcək. Onlar sağlamlığını qorumaqda çətinlik çəkməyəcək. Əlil, yaşlı insanlar var ki, mütəmadi olaraq dərmanlara ehtiyac duyurlar. Əvvəl 13,5 manat dəyərində olan dərman bu gün 2,6 manatadır. Ona görə də verilən qərarı müsbət qiymətləndirirəm”.
Elçin CƏFƏROV,
“Azərbaycan”
