Azərbaycan-Vyetnam münasibətləri dostluq və qarşılıqlı hörmət əsasında
inkişaf etməkdədir. Tarixi təməllərə əsaslanan bu əlaqələr müasir dövrdə çoxşaxəli
əməkdaşlıq formatına keçib.
Azərbaycan ilə Vyetnam arasında təmaslar ötən əsrin ortalarında
formalaşmağa başlayıb. 1959-cu ildə Vyetnam Demokratik Respublikasının Prezidenti
Ho Şi Minin Azərbaycan SSR-ə etdiyi səfər və 1983-cü ildə SSRİ Nazirlər Soveti
sədrinin birinci müavini vəzifəsində çalışan Ümummilli Lider Heydər Əliyevin
Vyetnama səfəri iki xalq arasında etimadın möhkəm təməlini qoymuşdur.
Müstəqillik illərində dövlət başçılarının qarşılıqlı səfərləri tərəfdaşlığın
keyfiyyətcə yeni mərhələyə yüksəlməsinə səbəb olub. 2014-cü ildə Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin bu ölkəyə dövlət səfəri və 2015-ci ildə Vyetnam
Prezidenti Çıonq Tan Şanqın Azərbaycana rəsmi səfəri ikitərəfli əlaqələrin
genişlənməsində mühüm önəm kəsb edir. Həmin səfər çərçivəsində keçirilmiş
birinci Azərbaycan-Vyetnam biznes forumu energetika, tikinti, informasiya
texnologiyaları, sənaye, nəqliyyat, turizm və digər sahələrdə perspektivləri nəzərdən
keçirmək üçün platforma rolunu oynayıb.
İqtisadi, ticari, elmi və texniki sahələrdə əməkdaşlığın davamlı
inkişafı məqsədilə Azərbaycan-Vyetnam Hökumətlərarası Komissiyası yaradılıb.
İki ölkənin xarici işlər nazirlikləri arasında mütəmadi siyasi məsləhətləşmələr
keçirilir və parlamentlərarası əlaqələr çərçivəsində işçi qrupları fəaliyyət
göstərir. Bu dialoq, həmçinin beynəlxalq platformalar çərçivəsində uğurla davam
etdirilir. Azərbaycan və Vyetnam Qoşulmama Hərəkatı və BMT çərçivəsində
bir-birinin mövqelərini dəstəkləyirlər.
2024-cü ildə iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsi 223,93 milyon ABŞ
dollarına çatıb. Bu göstərici gələcəkdə daha geniş iqtisadi əməkdaşlıq üçün zəmin
yaradır. Xüsusilə neft sektorunda 2019-cu ildə Azərbaycanın SOCAR ilə Vyetnamın
“Binh Son Refinery and Petrochemical Company” şirkəti arasında imzalanmış
müqavilə tərəfdaşlığın genişlənməsinə töhfə verib. Ölkəmizin neft mütəxəssisləri
uzun illər Vyetnamın enerji sənayesinin inkişafında mühüm rol oynayıblar.
Mədəniyyət və təhsil sahələrində də səmərəli fəaliyyət mühüm əhəmiyyətə
malikdir. Sovet dövründə 5 minə yaxın vyetnamlı tələbə ölkəmizdə təhsil alıb və
onların bir çoxu bu gün Vyetnamın dövlət strukturlarında mühüm vəzifələr tutur.
2015-ci ildə Hanoyda təsis edilmiş Vyetnam-Azərbaycan Dostluq Assosiasiyası bu əlaqələrin
möhkəmlənməsinə xidmət edir.
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın rəhbərliyi ilə Heydər
Əliyev Fondunun humanitar sahədə uğurlu fəaliyyəti xüsusilə təqdirəlayiqdir.
Fond 2018-ci ildə Vyetnamın Ha Giang əyalətində ibtidai məktəb inşa edib və bu
missiyanı ardıcıl şəkildə davam etdirir. 2025-ci ilin aprelində Fondun
vitse-prezidenti Leyla Əliyeva Vyetnama səfəri çərçivəsində bir sıra yüksək səviyyəli
görüşlər keçirib, o cümlədən Azərbaycanda təhsil almış vyetnamlı məzunlarla bir
araya gəlib və Hanoy Ticarət və Turizm Kollecinə maliyyə dəstəyi üzrə
sertifikat təqdim edib.
Turizm sahəsində birgə təşəbbüslərin reallaşdırılması da əsas istiqamətlərdən
biridir. Bakı ilə Vyetnam şəhərləri arasında birbaşa hava xəttinin açılması, mədəni
proqramların icrası, səhiyyə və ətraf mühitlə bağlı layihələrin təşviqi bu
istiqamətdə imkanları daha da artıracaq. Həmçinin Azərbaycan vyetnamlı tələbələri
təqaüd proqramları çərçivəsində təhsil imkanları ilə dəstəkləməyə hazırdır.
Prezident İlham Əliyev müsahibəsində bildirib ki, bu, akademik mübadilə, elmi tədqiqatlar
və Azərbaycanla Vyetnam arasında şəxsi təmasların möhkəmləndirilməsi üzrə
imkanları yaxşılaşdıracaq. Dövlətimizin başçısı qeyd edib ki, mübadilə
proqramlarının reallaşdırılması, həmçinin elmi-texniki sahədə əməkdaşlıq ikitərəfli
münasibətlərin inkişafı üçün daha bir perspektivli istiqamətə çevrilə bilər.
Qarşılıqlı səfərlər, birgə layihələr və siyasi dialoqlar çərçivəsində
iki ölkənin dövlət rəsmiləri və hökumət üzvləri yeni hədəflərin reallaşması
istiqamətində uğurla çalışırlar.
Mayın 7-də Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi
To Lamın Azərbaycana səfəri dövlətlər arasında siyasi-iqtisadi inteqrasiyanın
inkişafı, həmçinin humanitar və partiyalararası sahələrdə yeni mərhələyə keçid
üçün əlamətdar hadisədir. Bu səfərin əhəmiyyətini vurğulayan Azərbaycan
Prezidenti müsahibəsində bildirib ki, tərəflərin ikitərəfli münasibətlərin dərinləşdirilməsi
səylərini əks etdirən və qarşılıqlı fəaliyyətdə yeni istiqamətlər açan bu hadisə
böyük siyasi əhəmiyyətə malikdir. Bu kontekstdə bəhs olunan səfəri haqlı olaraq
Azərbaycan-Vyetnam əməkdaşlığının inkişafında mühüm mərhələ kimi qiymətləndirmək
olar.
Mahir SÜLEYMANLI,
Milli Məclisin deputatı
jpg_1746945454.jpg)
