Beynəlxalq birlik Azərbaycanı həm də Qafqazın sülh qarantı hesab edir
Beş il öncə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra yaranmış yeni tarixi-siyasi reallıq Azərbaycanın regional mövqeyinin möhkəmləndirilməsini və beynəlxalq münasibətlər sistemindəki rolunun daha da artmasını şərtləndirdi.
Bu gün isə Azərbaycan regionda və beynəlxalq aləmdə yüksələn nüfuzu ilə seçilir. Bu nüfuz yalnız coğrafi mövqeyindən və təbii resurslarından qaynaqlanmır - həm də dövlətin apardığı uğurlu daxili və xarici siyasətin nəticəsidir. Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə artan rolu müxtəlif sahələrdə özünü göstərir: enerji təhlükəsizliyində, mədəni diplomatiyada, multikulturalizm sahəsində, nəqliyyat-logistika layihələrinin icrasında və beynəlxalq tədbirlərə evsahibliyi etməsində və sairə.
Artıq 2025-ci ilə yekun vurmaqdayıq. Ötən il olduğu kimi, bu il də Azərbaycan dünyanın ən sabit, ən təhlükəsiz ölkələrindən biri olduğunu təsdiqləyir.
Ümumiyyətlə, son illərdə Cənubi Qafqazın geosiyasi mənzərəsində ən çox diqqətçəkən ölkələrdən biri Azərbaycandır. Kiçik, amma strateji baxımdan mühüm mövqedə yerləşən ölkəmiz həm regional, həm də beynəlxalq miqyasda sabitlik, təhlükəsizlik və inkişaf baxımından əhəmiyyətli rol oynamaqdadır. "Azərbaycan sabitlik adasıdır" ifadəsi sadəcə ölkənin cari vəziyyətini deyil, həm də onun regional və qlobal miqyasda stabil və sülhsevər bir dövlət olma mübarizəsini əks etdirir.
Bu bir həqiqətdir ki, son illərdə beynəlxalq təhlükəsizlik məsələləri kontekstində Azərbaycan özünün mötədil siyasəti ilə tanınır. İstər Avropa, istərsə də Asiya ölkələri ilə münasibətlərini balanslaşdırmağa çalışan Azərbaycan heç bir regional qütbə daxil olmadan, müstəqil xarici siyasət yürütməkdə davam edir. Bu, ölkənin regional sabitlikdəki rolunun göstəricisidir.
Əminliklə deyə bilərik ki, Azərbaycan özünün güclü iqtisadiyyatı, inkişaf etmiş infrastrukturu, müstəqil xarici siyasəti və sosial sabitliyi qoruması ilə Cənubi Qafqazda və daha geniş regionda sabitlik adasına çevrilib. Həm regional, həm də qlobal miqyasda sabitliyin qorunması istiqamətindəki səyləri ilə Azərbaycan müasir dünyada öz mövqeyini daha da möhkəmləndirir. Sabitliyin təmin edilməsi təkcə Azərbaycanın gələcəyi üçün deyil, həm də bütün Cənubi Qafqaz üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu səbəbdən Azərbaycan sabitlik adası olmaqla yanaşı, digər ölkələrə də nümunə olacaq bir model təşkil edir.
Ölkəmizin mühüm geosiyasi uğurlarından biri dünya birliyində güclü mövqeyə malik olması, beynəlxalq aləmdə söz sahibinə çevrilməsidir. Hazırda Azərbaycan regionda və dünyada öz mövqelərini sürətlə möhkəmləndirən, sosial-iqtisadi baxımdan inkişaf edərək Avroatlantik məkana inteqrasiya olunan ölkədir.
Prezident İlham Əliyev ölkəmizdəki təhlükəsizliyin, əmin-amanlığın səbəbini dəyərləndirərkən qeyd edib ki, indi dünyanın hər bir yerində müharibələr, toqquşmalar, qarşıdurmalar hökm sürür: "Hər gün biz bunu görürük. Azərbaycan sabitlik adasıdır, təhlükəsizlik adasıdır. Bu da böyük sərvətdir və Azərbaycan xalqı bunu yaxşı bilir. Çünki biz müstəqilliyimizin ilk illərində çətin günlər yaşamışdıq".
Həqiqətən də bu gün Azərbaycan dünayda baş verən müharibə və qarşıdurmalar fonunda alovlar əhatəsindəki sabitlik adasına bənzəyir. Ölkəmiz terrordan uzaq sabitlik məkanı kimi tanınır. Bunu beynəlxalq təşkilatların hesabatlarında da aydın şəkildə görə bilərik.
Aparılan beynəlxalq araşdırmalara görə, Azərbaycan dünyada ən təhlükəsiz ölkələr siyahısındadır. Buna misal olaraq Beynəlxalq Sülh və İqtisadiyyat İnstitutunun araşdırmasını göstərə bilərik. İnstitut tərəfindən hazırlanan 2025-ci il üzrə Qlobal Terrorizm İndeksinə (Global Terrorism Index - GTI) əsasən, Azərbaycan dünyanın terror təhlükəsinin ən az olduğu ölkələrindən biri elan olunub. Ərazisində terrorçuluq fəaliyyəti və terror təhlükəsi ən yüksək olan ölkələr arasında ilk sıralara - Burkina Faso (8,581), Pakistan (8,374), Suriya (8,00) daxil edilib.
Qeyd olunan sıralamada İsrail (7,463) 8-ci, Rusiya (6,267) 16-cı, İran (6,056) 18-ci, Türkiyə (3,968) 32-ci, ABŞ (3,517) 34-cü, Fransa (2,712) 40-cı, Niderland (1,402) 60-cı, Norveç (1,198) 66-cı, Finlandiya və Yaponiya (0,949) 72-ci, Danimarka və Ermənistan (0,72) 79-cu, Avstriya və Cənubi Koreya (0,582) 82-ci, Latviya və Litva (0,423) 86-cı yerdə qərarlaşıb.
"Global Terrorism Index" (GTI) reytinq sıralanması indeksləri terror hadisələri, ölümlər, ağır nəticələr, girovlar, terrorçuluqla mübarizə, terrorçuluğun araşdırılması effektivliyi və digər çoxsaylı göstəricilər üzrə hesablamalara əsaslanır.
Azərbaycan terror təhlükəsi üzrə qeyd olunan sıralamada "0,233" indekslə 2024-cü illə müqayisədə bir reytinq də yüksəlib. Ölkəmiz 1-dən 100-dək artan mümkün reytinq həddində dünyada terrorla bağlı ən təhlükəsiz ölkələrdən biri kimi yüksək reytinqə sahiblənib.
Beynəlxalq akademik institutlar, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı (OECD), Dünya Bankı və digər beynəlxalq təşkilatlar üçün istinad mənbəyi kimi çıxış edən "Global Terrorism Index" hesabatları İqtisadiyyat və Sülh İnstitutu (Institute for Economics and Peace - İEP) tərəfindən dövri olaraq açıqlanır.
Azərbaycan belə təhlükəsizlik səviyyəsinə destruktiv qüvvələrin dini, etnik və digər zəminlərdə pozucu planlarından meşələrdə sığınacaqlar yaradılması cəhdlərinədək hər cür terror-təxribat həmlələrinin olduğu bir şəraitdə nail olunub.
Beynəlxalq təşkilatların hesabatlarından göründüyü kimi, kifayət qədər həssas və mürəkkəb geosiyasi məkanda olsa da, uğurlu dövlət siyasəti nəticəsində bərqərar olmuş inkişaf, əmin-amanlıq, o cümlədən terrorçuluğa qarşı mübarizə sahəsində təhlükəsizlik orqanları tərəfindən görülən effektiv işlər sayəsində Azərbaycan son illər dünyada yüksək daxili təhlükəsizlik reytinqinə sahiblənib.
Azərbaycanın "Global Terrorism İdex" 2025 antiterror reytinqində ən təhlükəsiz ölkələr sırasına yüksəlməsinə səbəb, ilk növbədə, Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü müstəqil siyasətdir. Vətən müharibəsinə qədər və eləcə də postmüharibə dönəmində baş verən hərbi-siyasi proseslər sübut etdi ki, ölkəmiz "qaynar qazan" hesab edilən Cənubi Qafqazda nəinki öz təhlükəsizliyini təmin edə bilib, həm də bütün regionda, eləcə də beynəlxalq müstəvidə əsas söz sahibinə çevrilib.
Ölkəmizin 2025 antiterror reytinqində ən təhlükəsiz ölkələr sırasına yüksəlməsi qürur doğurur. Mütəxəssislər Azərbaycanın bu uğurunu dövlətin effektiv təhlükəsizlik siyasəti, güclü sərhəd nəzarəti və ictimai sabitliyin qorunmasına yönəlmiş tədbirlərin həyata keçirilməsi ilə əlaqələndirirlər. Milli təhlükəsizlik qurumlarının, hüquq-mühafizə orqanlarının və digər aidiyyəti strukturların koordinasiyalı fəaliyyəti ölkəmizi bölgədəki digər dövlətlərdən fərqləndirən əsas amillərdən sayılır.
Bir sözlə, 2025-ci il üzrə "Global Terrorizm İndekx" Azərbaycana verilən "ən təhlükəsiz ölkələrdən biri" statusunu bir daha rəsmiləşdirmiş oldu. Bu da ölkədəki daxili sabitliyin, ictimai təhlükəsizliyin və vətəndaşların əmin-amanlıq içində yaşamasının beynəlxalq miqyasda təsdiqidir.
Rəşad BAXŞƏLİYEV,
"Azərbaycan"
png_1764856935.png)
