Ermənistanda sosial narazılıqlardan istifadə edən keçmiş hərbi xuntanın revanş istəkləri puç olub. Belə ki, Sarkisyan-Koçaryan tandemi bir qədər əvvəl kilsəni də siyasi proseslərə cəlb edərək ölkədəki xaosu dərinləşdirməyə cəhd göstərsələr də, istəklərinə nail ola bilmədilər. Baş nazir Nikol Paşinyan Erməni Apostol Kilsəsini (EAK) "təsir agenti" adlandırıb və söz vermişdi ki, yaxın aylarda bununla məşğul olacaq. Paşinyan deyib ki, erməni ruhanilər Bizans dönəmində təsir agentləri olduqları kimi, indi də bu yolu tutublar.
Baş nazir yaxın günlərdə sosial şəbəkədəki paylaşımı ilə ölkə ictimaiyyətində yeni bir siyasi müzakirənin başlanmasına səbəb olub. Belə ki, "Feysbuk" hesabında "Fövqəladə seçkilər mütləq keçirilməlidir. Amma bu, bütün ermənilərin katolikosu seçkisi olmalıdır" deyə bəyan edib. Bu açıqlama Ermənistanın dini rəhbəri, Eçmiədzin məbədi və Apostol Kilsəsinin başçısı olan Katolikos II Qareginə qarşı yönəlmiş ən sərt və açıq çağırışlardan biri kimi qiymətləndirilir.
Paşinyan artıq bir müddətdir ki, kilsə rəhbərliyini dövlət işlərinə müdaxilədə və siyasi dairələrlə gizli əməkdaşlıqda ittiham edir. Onun fikrincə, Ermənistan Apostol Kilsəsi, xüsusən də hazırkı katolikos, cəmiyyətin demokratik inkişafına mane olur və keçmiş hakimiyyətlərlə sıx əlaqədə qalmaqda davam edir.
Ekspertlər bildirirlər ki, Paşinyan bu bəyanatı xalqla kilsə arasındakı münasibətləri sarsıtmaq məqsədilə verib. Xüsusilə gənc nəslin kilsəyə olan münasibətindəki dəyişiklik və dinin siyasi nüfuzunun azalması fonunda bu cür çağırışlar cəmiyyətdə müəyyən dəstək də qazana bilər.
Xatırladaq ki, Paşinyan hökuməti kilsə başçısına qarşı mübarizəsini Qareginin mühafizəçilərinin dövlətdən maliyyələşdirilməsini dayandırmaqla başlamışdı. Bundan sonra proses kilsənin fırıldaqla məşğul olması, dələduzluğu, 12 milyon dollar məbləğində ianənin mənimsənilməsi, Qareginin hökumətə qarşı çıxışları ilə davam edib.
Bir neçə il bundan öncə Eçmiədzin rayonunda bir qrup vətəndaş istefa tələbi ilə katolikos II Qareginin ofisinə hücum etmişdi. "Yeni Ermənistan, yeni patriarx" devizi ilə başlayan aksiyanın iştirakçıları II Qareginin kilsəyə layiq olmadığını demişdilər. Aksiya iştirakçılarının iddialarına görə, o, agentdir və xalqın xeyrini zərrə qədər də düşünmür. Ali patriarx "məxməri" inqilaba qədər ölkəni idarə edən cinayətkar rejimə satılmaqda ittiham olunmuşdu.
Ermənistanın "Hraparak" nəşri yazıb ki, artıq bir neçə gündür ki, Paşinyanın partiyasında "1 nömrəli vəziyyət" elan olunub, böyükdən kiçiyə hamı Baqrat Srbazanın "çevriliş planı"nı tənqid etməyə, Samvel Karapetyanın və Acapahyanın həbsini bu zəncirə daxil etməyə borcludur. Nəşr qeyd edib ki, bu qrupu qorumağa çalışacaq şəxslərin hamısını da həmin zəncirə daxil edirlər. Müəllif vurğulayıb ki, Paşinyan özünə qarşı konsensus formalaşdığını başa düşüb, nə kilsəyə qarşı kampaniyanı, nə də Samvel Karapetyanın və keşişlərin həbsini həzm edir: "İyulun 4-də Karapetyanın müdafiəsi üçün keçiriləcək yürüş onu ümumilikdə şoka salıb, çünki müxtəlif siyasi qüvvələr, hətta Paşinyanın keçmiş komanda yoldaşları da iştirak edəcəklər. Ötən gün Hayk Mamicanyan Ermənistan Respublikaçılar Partiyasının yürüşdə iştirak edəcəyini bəyan edərək, kilsənin müdafiəsi ilə məşğul olanların hamısının yanında olacaqlarını bildirib".
O da qeyd olunub ki, Ermənistan hakimiyyətinə yaxın bir sayt "Müxalifətin çevriliş planı" başlıqlı yazı yayımlayıb və bildirib ki, guya "müxalifət daxilindəki etibarlı mənbələr"dən bir neçə səhifəlik sənəd əldə edib. Həmin sənəddə iyul-avqust aylarında Ermənistanda çevriliş həyata keçirmək planının cızıldığı iddia olunur. Cəmiyyət "Vətəndaş Müqaviləsi" partiyasına öz seçicilərini uzunqulaq yerinə qoyduğu üçün istehza ilə yanaşarkən, Baş Prokurorluq bu yazını araşdırılması üçün İstintaq Komitəsinə göndərib.
"Çevriliş planı"nda müəyyən hərəkətlər təsvir olunub, amma zorakılıq elementləri yoxdur. Yazıda konkret adlar çəkilir, məsələn, keçmiş prezidentlər Robert Koçaryan və Serj Sarkisyan, həmçinin həbsdə olan Samvel Karapetyan, Qaqik Tsarukyan və Samvel Aleksanyan qeyd olunublar.
Erməni politoloq Vladimir Martirosyan "Feysbuk" səhifəsində yazıb ki, Paşinyan hakimiyyəti saxlamaq üçün zorakılıqdan başqa bütün məntiq, üsul və vasitələri tükəndirib. Qeyd edib ki, Baqrat Srbazan, Mikayel Srbazan və Samvel Karapetyanın ictimai, siyasi və ideoloji mövqeləri bu hakimiyyət üçün, hətta ucadan və birbaşa bəyan etməsələr də, üzvi şəkildə təhlükəli idi, çünki onlarda qismən həyata keçirilən, həyata keçirilməkdə olan və hələ də tətbiq olunmamış potensial var idi: "Hakimiyyət üçün həmin təhlükə bu vəzifələrdə fəaliyyət göstərən bütün siyasi partiyalarda, qruplarda, şəxslərdə də var".
Hər halda proseslərin gedişi Hayastanı qarşıdakı dövrdə daha çətin günlərin gözlədiyini göstərir.
Elçin CƏFƏROV,
"Azərbaycan"
