Prezident İlham Əliyevin aprelin 24-də Çinin nüfuzlu CGTN telekanalına verdiyi müsahibədə səsləndirdiyi fikirlər ölkəmizin çoxşaxəli xarici siyasət kursunun ardıcıl xarakter daşıdığını, Çinlə əməkdaşlığın isə daha yüksək strateji mərhələyə qədəm qoyduğunu nümayiş etdirir.
Ölkəmiz qlobal müstəvidə mövqeyini daha da gücləndirmək üçün müstəqil siyasət yürüdür. Azərbaycan və Çin arasında münasibətlər qarşılıqlı olaraq milli maraqlara hörmət, ərazi bütövlüyünə dəstək və dövlətlərin daxili işlərinə qarışmamaq prinsiplərinə əsaslanır. Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın “Vahid Çin” siyasətinə dəstəyini xüsusi vurğulamaqla münasibətlərin strateji əsaslarını təşkil edən bu prinsipləri diqqətə çatdırıb. Bu yanaşma, həmçinin Çinlə əməkdaşlığın möhkəm təməl üzərində qurulmasına xidmət edir. Bu, ölkələrarası etimadı daha da gücləndirərək gələcəkdə daha intensiv əlaqələrə şərait yaradır.
İki ölkənin münasibətləri həm də regional və qlobal kontekstdə yeni strateji reallıqlar əsasında formalaşır. Azərbaycanın Avrasiya məkanında əsas tranzit və logistika mərkəzlərindən birinə çevrilib. Bu, ölkəmizin regional nəqliyyat infrastrukturlarını daha da inkişaf etdirərək Çinin Orta Dəhlizə çıxış strategiyası ilə tam uzlaşır və əməkdaşlığı daha dərin iqtisadi təməl üzərində qurur. Azərbaycanın strateji mövqeyi qlobal ticari və iqtisadi axınların mərkəzində yer almasını təmin edərək, həm də ölkənin Şərq ilə Qərb arasında əhəmiyyətli bir körpü rolunu oynamağa imkan yaradır. Beləliklə, Azərbaycan-Çin strateji tərəfdaşlığı yalnız ikitərəfli çərçivədə deyil, həm də böyük geoiqtisadi layihələrin reallaşmasında həlledici faktora çevrilir.
Azərbaycan-Çin əməkdaşlığı, həmçinin ticarət, enerji, kənd təsərrüfatı, nəqliyyat-logistika, rəqəmsal texnologiyalar və yaşıl enerji sahələrini əhatə etməklə daha da şaxələnir. Yaşıl enerji və innovasiya texnologiyaları sahəsində əməkdaşlıq iki ölkənin qarşılıqlı maraqlarını təmin edir. Eyni zamanda, rəqəmsal texnologiyaların inkişafı ticarət əlaqələrinin güclənməsinə və innovativ həllərin tətbiqinə imkan verir. Təhsil və mədəniyyət sahəsində artan mübadilə proqramları isə xalqlar arasında qarşılıqlı dostluq əlaqələrini möhkəmləndirir, uzunmüddətli əməkdaşlığın ictimai dayaqlarını formalaşdırır. Beləliklə, fəal siyasi dialoq şəraitində Azərbaycan-Çin münasibətləri yalnız iqtisadiyyat və ticarət deyil, həm də mədəni və ictimai sahələrdə də mühüm önəm kəsb edir.
İki ölkə beynəlxalq münasibətlərdə bərabərlik və suverenlik prinsipini prioritet hesab edir. Prezident İlham Əliyevin müsahibəsində ifadə olunan bu mövqe Azərbaycanın qlobal güc balansında müstəqil aktor kimi çıxış etdiyini və Çinlə əməkdaşlığın məhz bu əsasda qurulduğunu bir daha nümayiş etdirir. Bu yanaşma mövcud beynəlxalq qeyri-sabitlik şəraitində Azərbaycan-Çin münasibətlərinin daha proqnozlaşdırıla bilən və davamlı olmasına şərait yaradır.
Azərbaycanın beynəlxalq hüquq çərçivəsində dünya nizamının tərəfdarı olması onun çoxşaxəli əməkdaşlıq imkanlarını genişləndirir. Ölkəmizin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində müşahidəçi statusu da daxil olmaqla çoxtərəfli platformalarda Çinlə əməkdaşlıq intensivləşir. Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, Azərbaycan Qlobal Cənubun fəal üzvüdür, biz bunu yalnız Qoşulmama Hərəkatındakı sədrliyimiz deyil, həmçinin COP29-dakı sədrliyimiz zamanı nümayiş etdirdik. Bu, Azərbaycanın qlobal mqstəvidə Çinlə sinxron hərəkətinə və çoxtərəfli əməkdaşlıqda yeni imkanlar formalaşdırmasına şərait yaradır.
Beləliklə, Azərbaycan və Çin çoxtərəfli dünya nizamında ədalətli, dayanıqlı və inklüziv əməkdaşlıq modelinin formalaşmasına real töhfə verirlər. Bu əməkdaşlıq yalnız iki ölkə üçün əlamətdar deyil, həm də beynəlxalq səviyyədə ümumi inkişaf və təhlükəsizliyin təmin olunmasına müsbət təsir göstərir.
Mahir SÜLEYMANLI
Milli Məclisin deputatı
