Süni intellekt bir çox insanın gündəlik həyatının ayrılmaz hissəsinə çevrilib. “ChatGPT”, “Gemini” və ya “Copilot” kimi böyük dil modelləri (LLM) onlar üçün məktublar və kurs işləri yazır, tətildə ekskursiyalar haqqında məsləhətlər verir və ya istənilən mövzuda sualları cavablandırırlar.
AZƏRTAC xarici mətbuata istinadla xəbər verir ki, Yulius Maximilian adına Vürzburq Universitetinin (Almaniya) tədqiqat qrupu süni intellektin müstəqil repetitor kimi təbiət elmləri tələbələrinə nə dərəcədə dəstək verə biləcəyi sualını araşdırıb.
İndiyədək əsasən nanomaterial spektroskopiyası sahəsində tədqiqatlarla məşğul olan Fiziki kimya kafedrasından olan tədqiqat qrupu indi müasir LLM-lərin termodinamik anlayışını - xüsusən də onların bacarıqlarının sadəcə faktiki biliklərdən kənara çıxıb-çıxmadığını yoxlayan alət hazırlayıb. UTQA (Undergraduate Thermodynamics Question Answering) adlanan alətə çıxış açıqdır və o, LLM-lərin obyektiv və əsaslı qiymətləndirilməsində müəllim və tədqiqatçıları dəstəkləmək və irəliləyişin ölçülməsi üçün nəzərdə tutulub.
“Biz ümid edirik ki, bir gün süni intellekt tədrisdə müstəqil partnyorumuz ola biləcək, məsələn, mühazirələrin hazırlanması və sonradan başa düşülməsi üçün səriştəli chatbotlar şəklində hər bir tələbənin ehtiyaclarına fərdi şəkildə cavab verəcək”, - deyə layihə rəhbəri professor Tobias Hertel bildirir.
Hertelin komandası 2023-cü ilin qış semestrindən etibarən həftəlik bilik yoxlaması üçün 150-dən çox tələbə ilə termodinamika üzrə mühazirələrində LLM-dən istifadə edir. ChatGPT-3.5 və ChatGPT-4 kimi modellər öz güclü tərəflərini, eyni zamanda açıq zəif tərəflərini də nümayiş etdirib.
Bu, xüsusi bir fənn testinin yaradılması zərurətinə səbəb oldu. “UTQA əsas termodinamika mühazirə kursundan 50 çətin, tək seçimli sualdan ibarətdir – onların üçdə ikisi mətnə əsaslanan, üçdə biri isə didaktik məşqlərdə tipik olduğu kimi diaqram və eskizlərdən ibarətdir”, - deyə Hertel izah edir.
Məqsəd təkcə faktiki bilik və tərifləri yoxlamaq deyil, həm də dil modellərinin müxtəlif sərhəd şərtlərini məqsədyönlü şəkildə əlaqələndirmək və mürəkkəb proses ardıcıllıqlarını başa düşmək qabiliyyətini yoxlamaq idi.
“Təcrübədə bu o deməkdir ki, LLM-lər artıq nəzarətlə və ya nəzarətsiz tədrisdə çox faydalı ola bilər, lakin hələlik onlardan müstəqil repetitor kimi istifadə oluna biləcək dərəcədə deyil. Eyni zamanda, biz son iki ildə çox böyük irəliləyişləri müşahidə edirik. Buna görə də əminik ki, əgər inkişaf birdən-birə dayanmasa, tezliklə bizim fənnimizdə müəllim-köməkçi üçün tələb olunan bilik səviyyəsinə çatmaq mümkün olacaq”, - deyə layihə rəhbəri sözünü yekunlaşdırıb.
