Azərbaycanın səyləri nəticəsində bölgədə ədalətə və beynəlxalq hüquqa əsaslanan yeni reallıqlar yaranıb

Son günlərdə Ermənistanla Azərbaycan arasında aparılan danışıqlar, delimitasiya, demarkasiya prosesindəki irəliləyişlər tərəflərin sülh müqaviləsini imzalamağa çox yaxınlaşdıqlarını göstərir. 

Artıq Ermənistan rəhbərliyi də, erməni xalqı da anlayır ki, regionda təhlükəsizliyin qarantı Prezident İlham Əliyevin müəyyənləşdirdiyi sülh gündəliyidır. Çünki İlham Əliyev konkret olaraq Ermənistana çıxış yolu göstərir və regionun hərtərəfli yüksəlişi üçün təqdirəlayiq addımlar atır, yeni əməkdaşlıq təklifləri irəli sürür və bütün bunlar Hayastanın illərdir işğalçılıq siyasəti səbəbindən düşdüyü acınacaqlı vəziyyətdən qurtuluşu üçün real zəmin yaradır. 

Bu səbəbdən də Prezident İlham Əliyevin sülh gündəliyini təkcə biz yox, beynəlxalq təşkilatlar, böyük dövlətlər və sazişin imzalanması üçün çalışan vasitəçilər də etiraf edirlər. 

Sentyabrın 16-da ABŞ Dövlət katibi Entoni Blinkenin Prezident İlham Əliyevə telefon zəngi və söylədiyi fikirlər də bunun bariz təcəssümüdür. Entoni Blinken Ermənistanla Azərbaycan arasında davamlı sülhün əldə olunmasının vacibliyini vurğulayaraq, Amerika Birləşmiş Ştatlarının bu məqsədə nail olunması üçün bundan sonra da səylərini əsirgəməyəcəyini bildirib. O, Ermənistanla Azərbaycan arasında sərhədlərin delimitasiyası sahəsində əldə edilmiş nailiyyətləri, o cümlədən dövlət sərhədinin delimitasiyası üzrə komissiyaların birgə fəaliyyəti haqqında Əsasnamənin müvafiq qaydada 2024-cü il avqustun 30-da imzalanmasını müsbət addım kimi qiymətləndirib.

Regionda artıq sülhün mövcud olduğunu deyən İlham Əliyev vurğulayıb ki, məhz Azərbaycanın səyləri nəticəsində bölgəmizdə ədalətə və beynəlxalq hüquqa əsaslanan yeni reallıqlar və status-kvo yaranıb. 

İlham Əliyev Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinin təşəbbüskarının da məhz ölkəmiz olduğunu qeyd edərək bu müqavilənin imzalanması üçün Ermənistanın öz konstitusiyası və digər qanunverici aktları əsasında Azərbaycana qarşı olan ərazi iddialarına, həmçinin ATƏT-in keçmişin qalığı olan Minsk qrupu və onunla bağlı olan bütün təsisatların fəaliyyətinə son qoyulmasının vacibliyini vurğulayıb. Sərhədlərin delimitasiyası məsələsinə toxunan Prezident İlham Əliyev ikitərəfli proses çərçivəsində əldə olunmuş müsbət nəticələri qeyd edib və Əsasnamə əsasında bu prosesin aparılacağını bildirib.

Dövlət katibinin tərəflər arasında münasibətlərin normallaşdırılması və sülh gündəliyinin irəli aparılması üçün Ağ Evin bundan sonra da dəstək göstərməyə hazır olduğunu bildirməsi həm də onu təsdiq edir ki, ABŞ İlham Əliyevin postmüharibə dövründə yürütdüyü siyasətə öz dəstəyini nümayiş etdirir. 

Prezident ABŞ-nin sülh gündəliyinə töhfə vermək əzmini yüksək qiymətləndirərək Ermənistanda konstitusiya, müvafiq qanunlar və ölkədaxili normativ-hüquqi aktlar əsasında Azərbaycana qarşı olan ərazi iddialarına son qoyulmasının sülh gündəliyinin irəli aparılması baxımından vacibliyini qeyd edib.

Göründüyü kimi, Azərbaycan Prezidenti sözünün sahibi kimi bir daha bəyan edir ki, artıq Dağlıq Qarabağ adlı münaqişə mövcud deyil. Bu səbəbdən də illər öncə keçmiş münaqişənin həll olunması istiqamətində yaradılan istənilən qurumun mövcudluğuna ehtiyac yoxdur. Yəni keçmişin qalığı olan münaqişə səhifəsinin tamamilə bağlanması üçün qeyri-funksional olan ATƏT-in Minsk qrupunun "fəaliyyətinə" rəsmən xitam verilməlidir.

Digər tərəfdən Ermənistanın son zamanda ikibaşlı oyun oynaması sazişin bağlanması ehtimalına kölgə salır. Bir tərəfdən Nikol Paşinyan müqavilənin bəzi bəndləri ilə razılaşdığını və sənədə imza atmağa hazır olduğunu söyləsə də, digər tərəfdən Qərb Ermənistanı silahlandırmaqda davam edir. Bu da onu göstərir ki, bəzi qüvvələr regionda sülhün bərqərar olmasını istəmirlər. Cənubi Qafqazın daim münaqişə zonası kimi qalmasında maraqlı olan qüvvələr Ermənistanın sülh sazişinə imza atmasına etiraz edirlər. Bunun müqabilində isə rəsmi İrəvana müxtəlif fondlar vasitəsilə yardımlar edilir.  

Prezident İlham Əliyev dəfələrlə bəyan edib ki, Ermənistan Azərbaycanın şərtlərini, tələblərini yerinə yetirməsə, sülh müqaviləsi qətiyyən imzalanmayacaq. Ermənistan yenə də regionda bütün qlobal layihələrdən təcrid vəziyyətində qalacaq. Barışa yalnız Azərbaycanın tələblərinin yerinə yetirilməsindən sonra nail olmaq mümkündür.

Rəşad BAXŞƏLİYEV,

"Azərbaycan"