Delimitasiya uğurla davam edir

Ermənistan ilə Azərbaycan arasında sülh sazişinin imzalanması istiqamətində ardıcıl addımlar atılır. Diplomatik müstəvidə mühüm görüşlər keçirilir, sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyası uğurla davam etdirilir. 
Baş nazirin müavini Şahin Mustafayevin Xidmətinin məlumatına görə, Azərbaycan ilə Ermənistan arasındakı sərhəddə koordinatların dəqiqləşdirilməsi işləri çərçivəsində aparılan geodeziya ölçmələri əsasında artıq 40 sərhəd dirəyi quraşdırılıb. İki dövlətin ekspert qruplarının işi davam edir.
VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev də bildirdi ki, indi biz müsbət tendensiyaya və sülhə doğru gedirik, sərhədlərin delimitasiyası başlayıb: "Buna iki ölkə tərəfindən hər hansı bir vasitəçi olmadan nail olunub".

Davamlı təşəbbüs və səylər

İki ölkə arasında birbaşa görüşlərin keçirilməsi, dialoqların aparılması böyük əhəmiyyət kəsb edir. Belə ki, bu ilin fevralında Almaniyada həm Ermənistan və Azərbaycan liderlərinin, həm də xarici işlər nazirlərinin ikitərəfli görüşləri keçirilib, sülh sazişi üzrə müzakirələr aparılıb. Bu görüşlər sayəsində sülh müqaviləsinin imzalanması istiqamətində yuxarıda sadalanan irəliləyişlərə nail olunub. Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərlərinin növbəti görüşü isə mayın 10-da Qazaxıstanın Almatı şəhərində keçiriləcək. Siyasi proqnozlara əsasən, Almatı görüşünün də məhsuldar keçəcəyi gözlənilir. 
Göründüyü kimi, Azərbaycanın qazandığı qələbələr bölgədə münaqişələrdən uzaq, təhlükəsiz yaşam vəd edən sülh üçün münbit tarixi şərait formalaşdırıb. Postmünaqişə dövründə iki ölkə arasında sülhün əldə olunması üçün fəal iş həyata keçirən Bakı İrəvana təkmil sülh modeli təklif edib. Cənubi Qafqazda davamlı sülhün əldə edilməsi üçün Azərbaycan tərəfinin təşəbbüs və səylər göstərməsi artıq uğurlu bəhrəsini verməyə başlayıb.  
"Münaqişədən sonrakı vəziyyətə gəldikdə, bir daha deyirəm, Azərbaycan çox fəal çalışır, Azərbaycan məhz Ermənistana sülh sazişi ilə bağlı danışıqlara başlamaq təşəbbüsünü irəli sürdü. Azərbaycan məhz o ölkədir ki, baza prinsiplərini, hətta sülh sazişinin layihəsini hazırladı", - deyə yuxarıda sözügedən forumda dövlətimizin başçısı da vurğuladı ki, indi iki ölkə arasında danışıqlar gedir və bu danışıqlar bizim təkliflərin layihəsi üzərində aparılır.
Qeyd edək ki, razılaşmaya əsasən, Qazax rayonunun işğal altında olan kəndləri - Bağanıs Ayrım, Aşağı Əskipara, Xeyrimli və Qızılhacılı kəndlərinin qeyd-şərtsiz qaytarılması məsələsini Prezident İlham Əliyev hələ 2020-ci ildə qaldırmış və ötən müddətdə bu mövzu daim gündəlikdə saxlanılmışdı. Əldə olunmuş razılıq delimitasiya istiqamətində atılan ilk addımdır və delimitasiyanın məhz bu istiqamətdən başlaması Azərbaycanın təkidi ilə olub. Delimitasiya prosesində 1991-ci il Alma-Ata Bəyannaməsinə əsaslanılacaq. 
Dörd qeyri-anklav kəndin qaytarılması ilə bağlı əldə olunan razılaşma NATO, BMT kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlar, eyni zamanda Böyük Britaniya, Almaniya, İsveç, Norveç və digər ölkələr tərəfindən alqışlandı, bu, sülh prosesində mühüm addım kimi qiymətləndirildi. 

Münaqişə planları iflasa uğradıldı

Gerçəklikdir ki, ötən müddət ərzində qərəzli Qərb təsisatlarının Azərbaycanın sülh təşəbbüslərinə kölgə salmaq cəhdləri, Ermənistana siyasi, hərbi dəstək verərək müharibə avantürasına qapılmasına rəvac vermələri regionu təhlükəyə sürükləmək məqsədi güdüb. Cənubi Qafqazda ayırıcı xətlər cızmaq istəyən başda ABŞ və Fransa olmaqla bölgədə maraqları olan bəzi Qərb ölkələri Azərbaycan ilə Ermənistan arasında danışıqlar aparılmaması, razılaşmalar əldə edilməməsi, bir sözlə, sülhə nail olunmaması üçün əllərində olan bütün rıçaqlardan istifadə edərək pozucu fəaliyyətlə məşğul olublar. Korrupsiya yuvasına çevrilmiş Avropa Parlamenti kimi qərəzli beynəlxalq təşkilatlarda Azərbaycana qarşı bədnam qətnamələrin qəbulundan tutmuş, adını müstəqil media qoyub, sadəcə, siyasi sifarişlər yerinə yetirməklə məşğul olan riyakar beynəlxalq KİV vasitəsilə aparılan qarayaxma kampaniyalarına qədər, bütün çirkinliklərə əl atıblar. 
Xüsusilə də riyakarlıqla sülh prosesində vasitəçi adı altında iştirak etmək üçün dəridən, qabıqdan çıxan Fransa faktiki olaraq barışa əngəl olmaq, dialoqu əngəlləmək üçün əlindən gələn hər şeyi edib. O da reallıqdır ki, Parisin məkrli həmlələri hər dəfəsində Bakı tərəfindən fiaskoya uğradılıb. Neolonialist ölkənin müstəmləkəçi əməlləri kimi, Cənubi Qafqazda koloniya yaratmaq planları da ifşa olunub. Makron hakimiyyətinə başa salınıb ki, Azərbaycan bölgədə ikiüzlü oyunlara heç zaman imkan verməyəcək. 
Dövlət başçısı da beynəlxalq forumda qeyd etdi ki, bizə vasitəçi lazım deyil. Xüsusən də o insanlar ki, məhz öz məqsədlərini güdürlər və yardım etmək istəmirlər. Onlar bizim bölgəyə öz fərdi, siyasi və iqtisadi maraqları naminə müdaxilə etmək istəyirlər. Onlar həmin alova yenidən odun atmaq istəyirlər: "Biz Cənubi Qafqazda buna icazə verməyəcəyik, imkan verməyəcəyik".
Necə ki, Azərbaycan hərbi gücü ilə torpaqlarının 30 illik işğalına son qoyub, suverenliyini tam bərpa edib, eləcə də siyasi qətiyyəti ilə bölgədə sülhü təmin edəcək. Cənubi Qafqazda sülhün bərqərar olması yalnız Azərbaycanla Ermənistan arasında normallaşma vasitəsilə həll oluna bilər.
Delimitasiya ilə bağlı görülən işlər, ikitərəfli dialoqlar vasitəsilə masa arxasında əldə edilən razılaşmalar göstərir ki, ötən müddətdə xarici himayədarlarının yalan vədlərinə aldanıb sülhdən yayınan Ermənistan da artıq reallıqları aydın şəkildə anlayır və sülhdən başqa çıxış yolu olmadığını yaxşı bilir. 

Yasəmən MUSAYEVA, 
"Azərbaycan"