14 Yanvar 2025 13:36
222
DÜNYA
A- A+
Nobel mükafatı laureatları qlobal aclıq fəlakətinin qarşısını almağa çağırırlar

Nobel mükafatı laureatları qlobal aclıq fəlakətinin qarşısını almağa çağırırlar


Nobel və Ümumdünya Ərzaq mükafatlarının 150-dən çox laureatı gözlənilən qlobal aclıq fəlakəti ərəfəsində qida istehsalını artırmaq üçün “kosmik” miqyasda səylər göstərməyə çağıran açıq məktubu imzalayıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, dünyanın həyatda olan ən böyük mütəfəkkirləri “qlobal ərzaq təklifi və tələbi arasında faciəvi uyğunsuzluğu” aradan qaldırmaq üçün tədqiqat və texnologiyaya üstünlük vermək üçün təcili tədbirlər görməyə çağırıblar. Müraciət 2024-cü il Ümumdünya Ərzaq Mükafatı laureatı və ABŞ-ın qlobal qida təhlükəsizliyi üzrə xüsusi elçisi Keri Fauler tərəfindən əlaqələndirilir.

“The Guardian” iqlim böhranı, müharibə və bazar təzyiqləri də daxil olmaqla müxtəlif problemlərə istinadla yazır ki, laureatların koalisiyası 2050-ci ilə qədər 9,7 milyard insanı qidalandırmaq üçün qida istehsalında böyük sıçrayışa səbəb olacaq “planet dostu” səylərinə çağırıb. Ötən il Ümumdünya Ərzaq Mükafatı laureatlarından daha biri, kənd təsərrüfatı alimi Ceffri Houtin bildirib ki, müraciət maliyyə və siyasi dəstək məqsədi daşıyır.

Onun sözlərinə görə, iqlim dəyişikliyinin sürəti ilə bağlı çox böyük narahatlıq var və qidanın gələcəkdə problem olacağına dair ikinci dərəcəli qavrayış mövcuddur. Houtin dünya miqyasında onsuz da durğun və hətta azalan düyü və buğda istehsalına işarə edib, eyni zamanda bildirib ki, növbəti iyirmi il ərzində ərzaq istehsalının 50-70 faiz artması lazımdır.

Məktubda deyilir ki, dünya gələcək ehtiyacları qarşılamağa heç də yaxın deyil və proqnozlara görə, innovasiyaya, beynəlxalq dəstək artmasa, əsrin ortalarına qədər bəşəriyyət daha da qeyri-sabit və qida təhlükəsizliyi olmayan bir dünya ilə üzləşəcək.

Keri Faulerin sözlərinə görə, hazırda 700 milyon insan ərzaq çatışmazlığı şəraitində yaşayır və 2050-ci ilə qədər 1,5 milyard əhali artımı gözlənilir, həmçinin bəşəriyyət olduqca qeyri-bərabər və qeyri-sabit dünya ilə üz-üzədir. “Biz ən yaxşı elmi səylərimizi mövcud trayektoriyamızı dəyişməyə yönəltməliyik, əks halda bugünkü böhran sabahın fəlakətinə çevriləcək”, -deyə o vurğulayır.

Laureatların məktubunda xüsusən populyasiyaların artdığı və əsas məhsul olan qarğıdalı məhsuldarlığının azalacağı proqnozlaşdırılan Afrikada iqlim dəyişikliyinin fəsadları təsvir edilir.

Məhsuldarlığa xələl gətirən amillərə torpağın eroziyası və deqradasiyası, biomüxtəlifliyin itməsi, su qıtlığı, münaqişələr və kənd təsərrüfatı innovasiyalarını boğan hökumət siyasəti daxildir.

Temperatur artımlarının məhsuldarlığı onsuz da aşağı olan ölkələrdə ən ekstremal olacağı gözlənilir ki, bu da mövcud ərzaq təhlükəsizliyi səviyyəsini gücləndirir. 1990-cı ilə nisbətən məhsuldarlığın 2050-ci ilə qədər təxminən iki dəfə artacağı güman edilən aşağı gəlirli ölkələrdə sərt reallıq ondan ibarətdir ki, bu göstəricinin iki dəfədən də az olacağı ehtimalı var. Bu vəziyyəti dəyişdirmək üçün cəmi 25 il vaxt qalıb.

Məktubda ən perspektivli elmi nailiyyətlər və tədqiqatların yeni istiqamətləri sadalanıb. Bunlara buğda və düyüdə fotosintezin yaxşılaşdırılması, bioloji yolla azot əldə edə bilən və gübrəsiz inkişaf edə bilən məhsulların inkişafı, ekstremal hava şəraitinə tab gətirə bilən yerli bitkilər üzrə tədqiqatların artırılması, meyvə və tərəvəzlərin saxlanma müddətinin uzadılması ilə qida tullantılarının azaldılması, mikroorqanizmlərdən və göbələklərdən qida məhsullarının yaradılması daxildir.

Məktubun Vaşinqtonda Senatın kənd təsərrüfatı, qidalanma və meşə təsərrüfatı Komitəsinin iclasında müzakirə edilməsi və cümə axşamı günü vebinarın keçirilməsi planlaşdırılır.

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Senatın sədri: Azərbaycanla Pakistan arasında sıx qardaşlıq münasibətləri mövcuddur

15:10
19 Fevral

Külli miqdarda psixotrop maddə və narkotik vasitə aşkar edilib

15:09
19 Fevral

Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı və narıncı xəbərdarlıqlar verilib

15:08
19 Fevral

Türkiyə parlamentarisi: Azərbaycan regional sabitlik üçün mühüm mərkəz rolunu oynayır

15:07
19 Fevral

AZAL-ın təyyarəsinin qəzaya uğraması zamanı yaralanan şəxslərdən sonuncusu xəstəxanadan evə buraxılıb

15:07
19 Fevral

Gömrükçülər 1,4 tondan çox müxtəlif növ narkotik vasitələri və psixotrop maddələri məhv ediblər  

15:05
19 Fevral

Tailand nümayəndəsi: Azərbaycan regionda əməkdaşlığın və dialoqun inkişafına böyük töhfələr verir

15:04
19 Fevral

Trampın xüsusi nümayəndəsi Ukraynadadır

15:04
19 Fevral

Kremldə Putinlə Tramp arasında danışıqların fevralın sonunadək baş tutacağını istisna etmirlər  

15:03
19 Fevral

Azərbaycan və Türkiyə arasında media sahəsində strateji əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumunun 5 illiyi ilə bağlı dəyirmi masa keçirilib  

14:57
19 Fevral

BƏƏ rəsmisi: Parlamentlərarası əməkdaşlıq qlobal çağırışların həllində mühüm rol oynayır

14:55
19 Fevral

Natalya Koçanova: Gənclərimiz dostluq edərsə, ölkələrimiz də dostluq edəcək

14:54
19 Fevral

Avropa İttifaqı Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketi hazırlayıb

14:53
19 Fevral

Oman Sultanlığı Bakıda keçirilən Asiya Parlament Assambleyasının 15-ci sessiyasını yüksək qiymətləndirir  

14:02
19 Fevral

Tənzilə Narbayeva: Bu gün ölkələrimiz qlobal qeyri-sabitlik şəraitində ciddi çağırış və təhdidlərlə üzləşir

13:52
19 Fevral

Tacikistanlı nümayəndə: Buzlaqların qorunması və qlobal təhlükəsizlik üçün beynəlxalq əməkdaşlıq vacibdir

13:48
19 Fevral

Cəbrayılda daha 37 ailəyə evlərinin açarları təqdim olunub - YENİLƏNİB

13:46
19 Fevral

Sabah ölkə ərazisində sulu qar, qar yağacaq

13:41
19 Fevral

Pakistan Senatının sədri: APA çərçivəsində əməkdaşlıq ölkələrimizi daha da yaxınlaşdıracaq

13:40
19 Fevral

İran İslam Şurası Məclisinin sədri: Asiya xalqlarının həmrəyliyi regionun firavan gələcəyinə töhfə verəcək

13:04
19 Fevral

Fövqəladə Hallar Nazirliyi hava şəraiti ilə əlaqədar əhaliyə müraciət edib

13:03
19 Fevral

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!