Şübhəsiz ki, Oskar haqqında Yer üzündə eşitməyən yoxdur. Kino sahəsinin ən seçilən və əhəmiyyətli mükafatı 100 ilə yaxınlaşan tarixi ilə fərqlənir. Xalq arasında Oskar kimi tanınsa da, mərasimin əsl adı Akademiya Mükafatlarıdır. Bu mükafat kino sənayesində bədii və texniki imkanlara və xidmətlərə görə verilir.

Amerika Kino Akademiyasının əsası 1926-cı ildə Luiz Mayerin atdığı qətiyyətli addımla qoyulub. Qurulan şirkət bir il sonra beynəlxalq status alaraq fəaliyyətini həyata keçirməyə başlayıb. Ancaq akademiyanın mükafatları bir müddət sonra - 1929-cu ildən etibarən təqdim olunub. Əslində qurum yaradılanda ilkin məqsəd kino aləmindəki şəxslərin nailiyyətlərini mükafatlandırmaq deyildi.

Akademiya Mükafatlarının ilk təqdimatı mayın 16-da Hollivud Ruzvelt hotelində dəbdəbəli şam yeməyi formasında təşkil edilib. 270 nəfərdən ibarət olan mərasimdə qonaqlar cəmi 5 dollar ödəyərək iştirak edə bilərdilər. Təəccüblüsü odur ki, tədbir cəmi 15 dəqiqə davam edib. Buna səbəb bütün laureatlara qazandıqları barədə əvvəlcədən məlumat verilməsi idi. Yeri gəlmişkən, mükafat mərasimi televiziyada ilk dəfə yalnız 1953-cü ildə yayımlanıb.

Akademiya Mükafatlarının əsas göstəricisi onun heykəlciyidir. Mərasimin məhz Oskar adlandırılması da bu fiqurla bağlıdır. Deyilənlərə görə, ilk dəfə heykəlcik 6-cı Oskar mərasimində təqdim olunub. Belə adlandırılması isə Bette Davis adlı aktrisanın mükafatı həyat yoldaşı Harmon Oskara bənzətməsi ilə bağlıdır.

Oskar mükafatını əks etdirən heykəlcik heykəltaraş Corc Stenli tərəfindən Sedrik Qibbonsun dizayn etdiyi eskiz əsasında hazırlanıb. Onun hündürlüyü 34 santimetr, çəkisi isə 3 kiloqram 850 qramdır. Əvvəlcə bürüncdən hazırlanan heykəlcik İkinci Dünya müharibəsi ərəfəsində gipsdən təqdim edilib. Bu gün heykəlciyin göz qamaşdıran, orijinal görünüşü onun qızıla bürünməsi sayəsindədir.

Mükafatın tarixi qalmaqallarla doludur. Onların arasında mərasimin keçirilməsinə əngəl olmaq cəhdləri, mükafatların oğurlanması kimi hallar da yer alıb. Amma bütün bu hadisələr əsl qazanılan nüfuza xələl gətirə bilməyib. Oskar mükafatı alan ən gənc aktyorun (Castin Henri) 8, ən yaşlı aktrisanın (Cessika Tendi) isə 80 yaşı olub.

Aydan XƏLİLOVA,

“Azərbaycan”