Qeyri-neft-qaz sektorunda nəzərə çarpan müsbət dinamikanın həm də ölkəmizdə uğurlu sənayeləşmə siyasəti sayəsində mümkün olması şübhəsizdir. Sənaye zonalarının yaradılması, həmin zonalarda yeni sənaye sahələrinin fəaliyyətə başlaması və bu işə daha çox özəl sektor nümayəndələrinin, iş adamlarının cəlb olunması dövlətin bu siyasətinin göstəricisidir.
Əsas məqsədi innovativ və yüksək texnologiyalar əsasında daha çox rəqabətqabiliyyətli sənaye məhsulları istehsal etmək, xidmətlərin göstərilməsi üçün münbit şərait yaratmaq və sahibkarlığı dəstəkləmək, üstəlik də əməkqabiliyyətli əhalinin istehsal sahələrində məşğulluğunu artırmaq olan sənaye zonaları dünyada da uğurla tətbiq olunur. Öz sənayesini inkişaf etdirməyin tərəfdarı olan hər bir ölkə bu təcrübədən yararlanır.
Ölkəmizdəki sənaye zonalarının üç əsas sahibkarlıq modeli var: dövlət sənaye parkı və onu idarə edən orqan, özəl sektorun mülkiyyətində və idarəetməsində olan sənaye parkı, dövlətlə özəl sektor arasında dövlət-özəl tərəfdaşlıqları və müştərək müəssisələr. Sənaye parklarının coğrafi baxımdan doğru seçilməsi, nəqliyyat-kommunikasiya çıxışlarına yaxın olması kimi məsələlər də önəmlidir. Təcrübə göstərir ki, sənaye zonası mükəmməl rabitə və nəqliyyat infrastrukturuna, elektrik enerjisinə giriş imkanlarına və işçi qüvvələri ehtiyatı olan ərazilərdə yerləşməklə keyfiyyətli və hərtərəfli infrastruktur imkanlarına malik olmalıdır. Çünki bu amillər investisiya cəlbediciliyini artırır, layihələrin inkişafına təkan verir, eləcə də kiçik və orta biznes müəssisələrinin gəlir əldə etməsi imkanlarını asanlaşdırır.
Hacıqabul Sənaye Parkı məhz bu parametrlər əsasında fəaliyyət göstərir. Park Hacıqabul Sənaye Məhəlləsinin əsasında 2024-cü ilin iyununda dövlət başçısının sərəncamı ilə yaradılıb. İqtisadi Zonaların İnkişafı Agentliyinin (İZİA) idarəçiliyində olan Hacıqabul Sənaye Parkında investisiya həcmi 183 milyon manatdan çox olan 12 sahibkarlıq subyektinə rezidentlik, 5 sahibkara isə qeyri-rezidentlik statusu verilmişdir.
İZİA-nın məlumatına görə, sahibkarlar tərəfindən sənaye parkına indiyəcən 59 milyon manatdan çox investisiya yatırılıb, 360-dan artıq daimi iş yeri yaradılıb. Növbəti mərhələdə mövcud layihələr üzrə parka əlavə 124 milyon manatdan çox sərmayənin qoyulması, 1400-dən artıq daimi iş yerinin yaradılması nəzərdə tutulur. İndiyədək sənaye parkında 280 milyon manatlıq məhsul istehsal edilib ki, onun da 4 milyon manatlığı ixrac olunub.
Azərbaycanın bütün sənaye zonalarının özəllikləri var. Bu baxımdan Hacıqabul Sənaye Parkı əsasən avtomobil sənayesi, tikinti materialları və qablaşdırma məhsullarının istehsalı üzrə ixtisaslaşıb. Amma Hacıqabul Sənaye Parkının reziidentləri arasında logistika xidmətləri və sənaye tullantılarının utilizasiyası üzrə ixtisaslaşmış "Eco Logistics" şirkəti istisnadır. Onun fəaliyyəti mövcud şəraitdə iqlim dəyişmələri ilə mübarizədə və ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində çox önəmlidir.
Bu gün sənaye parkında irimiqyaslı layihələrin həyata keçirilməsi, sərmayələrin cəlb olunması və innovativ texnologiyaların tətbiqi davam edir, yeni şirkətlərə rezidentlik statusu verilir. Cari ilin əvvəlindən parkda iki yeni şirkət rezidentlik statusu alıb. "Bərəkət-İ" MMC tikinti və avtomobil sənayesində istifadə ediləcək izolyasiya məhsulları istehsal edəcək. Cənubi Koreyanın qabaqcıl texnologiyalarından istifadə ediləcək müəssisədə il ərzində 4,1 milyon kubmetr izolyasiya məhsulu istehsal olunacaq. İnvestisiya dəyəri 3,5 milyon manatdan çox olan layihə çərçivəsində 13 nəfərin işlə təmin edilməsi nəzərdə tutulur. 2026-cı ildə fəaliyyətə başlayacaq müəssisədə istehsal olunacaq məhsulların daxili bazarda satışı ilə yanaşı, ixracı da planlaşdırılır.
Sayca 12-ci rezident olan "Agas Group" MMC isə sənaye parkının ərazisində 2,5 MVt-lıq günəş-elektrik stansiyasını (GES) qurmağı planlaşdırır. Layihənin həyata keçirilməsi ilə sənaye parkının enerji təminatının bir hissəsi alternativ və bərpaolunan enerji mənbələrinin hesabına ödəniləcək. İnvestisiya dəyəri 1,4 milyon manat olan layihə çərçivəsində 5 nəfər daimi işlə təmin olunacaq.
Züleyxa ƏLİYEVA,
"Azərbaycan"
