Dünyanın çoxqütblü müstəvidə yenidən formalaşması və bu kontekstdə Qərbin Körfəzin ərəb ölkələrində təsirinin azalması fonunda Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə (BƏƏ) səfərləri yeni qlobal nizamın daha bir təzahürü olub.
AZƏRTAC “Saudi Press” informasiya agentliyinə istinadla xəbər verir ki, Rusiya Prezidentinin Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhdi, şahzadə Muhammed bin Salmanla görüşü məhsuldar olub. Belə ki, hər iki tərəf ticarətin həcminin artmasını yüksək qiymətləndiriblər, çünki 2022-ci ildə ikitərəfli ticarətin həcmi 2021-ci ilə nisbətən 46 faiz artıb. Moskva və Ər-Riyad iki ölkə arasında ümumi iqtisadi maraqlar, onlar arasında ticarətin genişləndirilməsi və şaxələndirilməsi üzrə birgə işi davam etdirmək niyyətlərini təsdiq edib, habelə perspektivli ticarət və investisiya imkanlarını nəzərdən keçiriblər.
Vaşinqtonda narazılıq doğuran ən mühüm problem – OPEC+ alyansı çərçivəsində qlobal neft bazarında sabitliyin təmin edilməsi məqsədilə hasilatın azaldılması məsələsi RF Prezidenti və Səudiyyə vəliəhdinin diqqət mərkəzində olub. Görüşlərin yekununa dair imzalanan birgə Bəyannamədə deyilir: “Tərəflər enerji sahəsində sıx əməkdaşlığı və OPEC+ ölkələrinin qlobal neft bazarlarının sabitliyinin artırılması istiqamətində uğurlu səylərini yüksək qiymətləndiriblər. Bu əməkdaşlığın davam etdirilməsinin vacibliyi, bütün iştirakçı ölkələrin istehsalçı və istehlakçıların maraqlarına xidmət edən, qlobal iqtisadiyyatın artımını dəstəkləyəcək şəkildə OPEC+ sazişinə əməl etmələrinin vacibliyi vurğulanıb”.
Başqa bir mühüm məsələ ondan ibarət olub ki, Qərbin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalar rəğmən, Ər-Riyad Moskva ilə neft və qaz sahəsində avadanlıqların satın alınması, təchizatı və standartlaşdırılması, iki ölkənin şirkətləri arasında bu sahədə müasir texnologiyaların tətbiqi, nüvə enerjisi, elektrik enerjisi və günəş, külək və geotermal enerji də daxil olmaqla, bərpa olunan enerjidən dinc məqsədlərlə istifadə sahələrində daha sıx əməkdaşlıq edəcək. İkitərəfli əlaqələrin perspektivləri, həmçinin rabitə, texnologiya və rəqəmsal iqtisadiyyat, innovasiya, kosmik, nəqliyyat və logistika sektorlarını da əhatə edəcək.
Vladimir Putinin BƏƏ-nin Prezidenti Şeyx Muhammed bin Zayed ən-Nəhyan ilə görüşündə də əsas müzakirə mövzuları OPEC+ çərçivəsində əməkdaşlıq və qarşılıqlı investisiyaların artırılması olub. Qeyd edək ki, BƏƏ Rusiyanın ərəb dünyasında ən böyük ticarət tərəfdaşıdır. Ötən il iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsi 67,7 faiz artıb. Qərbin sanksiyalarının əksinə olaraq, Dubay Əmirliyi rusiyalı biznesmenlər üçün ən əlverişli investisiya məkanıdır.
Rusiya Prezidentinin səfərinin yekunları ilə bağlı daha bir vacib məqam V.Putinin öz həmkarını BRİKS sistemində fəaliyyətə cəlb etməsidir. Gələn il bu təşkilata Rusiya sədrlik edəcək və 2024-cü ilin oktyabrında Kazanda keçirilməsi nəzərdə tutulan Zirvə görüşündə Muhammed bin Zayed ən-Nəhyan da iştirak də bilər.
Göründüyü kimi, Ər-Riyad və Əbu-Dabi, həmçinin Körfəzin digər ərəb ölkələri də Rusiya ilə iqtisadi-ticari, habelə maliyyə-investisiya əməkdaşlığını genişləndirir.
jpg_1765544597.jpg)
