2024-cü ildə icbari tibbi sığorta hesabına plevra boşluqdan (ağciyər və döş qəfəsi divarının daxili səthi arasındakı nahiyə) artıq mayenin xaric edilməsi məqsədilə 5643 prosedur icra olunub.
İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, plevra boşluqda yığılan mayenin diaqnostik və laborator müayinələri, drenajı, tibbi sərf (kateter) və anesteziya xidməti icbari tibbi sığorta təminatına daxildir.
Plevra boşluqda normada olan maye (10-20 ml) tənəffüs prosesində ağciyərlər və döş qəfəsinin daxili səthi arasında sürtünmənin qarşısını alır. Maye miqdarının eyni səviyyədə qalması plevra tərəfindən tənzimlənir. Lakin bir çox xəstəliklər zamanı plevra boşluğuna ifraz edilən maye miqdarının artması və ya sorulmasının ləngiməsi nəticəsində plevra mayenin artması müşahidə olunur. Çox miqdarda maye ağciyərləri sıxır və divararalığı orqanların yerdəyişməsi baş verir. Nəticədə təngnəfəslik, aşağı ətraflarda şişkinlik, sianoz (dərinin göyərməsi) və başqa simptomlar müşahidə edilə bilər.
Plevra boşluğunda mayenin yığılması pnevmoniya, vərəm, ürək xəstəlikləri, böyrək çatışmazlığı, qaraciyər sirrozu, bədxassəli törəmələr, poliorqan çatışmazlığı, ağciyər tromboemboliyası, həmçinin bəzi dərman preparatlarının yan təsirləri səbəbindən müşahidə oluna bilər.
Bu vəziyyətin diaqnostikası döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası, ultrasəs müayinəsi və kompüter tomoqrafiyası əsasında aparılır. Plevra punksiya döş qəfəsində maye yığıldıqda tətbiq olunan və yerli anesteziya altında həyata keçirilən prosedurdur. Həmin prosedur plevra maye həcmi 10 ml və daha çox olan, demək olar ki, bütün xəstələrdə, həmçinin ilk dəfə diaqnoz qoyulmuş və ya naməlum etiologiyalı xəstələrdə aparılır. Təxminən 15 dəqiqə davam edən prosedur zamanı pasiyent oturaq vəziyyətində olur.
Əgər ürək çatışmazlığı olan xəstədə döş qəfəsində ağrı, qızdırma və ya təngnəfəslik yoxdursa və maye hər iki tərəfdə simmetrik yığılmışsa, prosedura ehtiyac olmur, bu zaman dərman müalicəsi kifayətdir. Plevra punksiya həm diaqnostik (xəstəliyin səbəbinin təyin edilməsi), həm də müalicəvi məqsədlərlə icra edilə bilər. Alınan maye laborator müayinəyə göndərilir və nəticəyə uyğun müalicə başlanılır. Prosedurdan sonra pasiyentin tənəffüsü bərpa olunur və həyat keyfiyyəti yaxşılaşır.
Prosedur ərəfəsində spirtli içki və tütün məmulatlarından istifadə etməmək, fiziki aktivlikdən çəkinmək, qan durulaşdıran dərman preparatları qəbul etməmək, həddən artıq emosional gərginliyə yol verməmək tövsiyə olunur. Prosedurdan 8 saat əvvəl maye və qida qəbulunu dayandırmaq, tibbi göstəriş və həkim təyinatı ilə tələb olunan laborator analizləri vermək tövsiyə olunur.
jpg_1749076194.jpg)
