Son dövrlər ölkə ərazisində G-4 markalı "Smart-kart" tipli qaz sayğaclarının quraşdırılması geniş vüsət almışdır. Bu sayğacların əsas xüsusiyyəti abonentlərin qazla təminatını öncədən ödəniş etməklə həyata keçirməkdən ibarətdir. "Smart-kart" tipli sayğaclar yalnız müvafiq standartlara cavab verən qaz xətlərinin üzərində quraşdırılır. Odur ki, yeni tipli sayğacların istismar qaydaları istehlakçılar üçün xüsusi maraq kəsb edir.
"Azəriqaz" İstehsalat Birliyinin (İB) mütəxəssisləri bu barədə sualları cavablandıraraq bildirmişlər ki, sayğaclar mənzillərdə quraşdırıldıqdan sonra abonentlər yerli qaz istismarı sahələrinə müraciət edərək ödəmə kartını heç bir ödəniş etmədən alırlar. Ödəmə kartı itirildikdə, zədələndikdə və başqa səbəblərdən yararsız olduqda İB-nin bank hesabına 5 manat ödəməklə yerli qaz istismarı sahəsindən yeni kart əldə etmək olar. Abonentin balansına yüklənmiş vəsait bitdikdə sayğacın ekranında "bağlanmış klapan" simvolu əks olunur və qaz təchizatı dayanır. Lakin bu halda belə, hər bir sayğacda abonentin istifadəsi üçün 10 kubmetr (1 manatlıq) miqdarında kredit olur. Həmin kredit bitdikdə abonent mütləq şəkildə kartına pul yatıraraq sayğaca daxil edir, artıq istifadə edilmiş 1 manat məbləğində kredit avtomatik olaraq abonentin hesabından çıxılır və yenidən kredit şəklində sayğaca yüklənir.
Bir faktı da vurğulamaq lazımdır ki, mexaniki sayğac "Smart-kart" tipli sayğacla əvəz olunduqda təbii qazdan istifadəyə görə qalıq borcu abonent tərəfindən bank (poçt) vasitəsilə onun müvafiq koduna dərhal ödənilməlidir. Vəsaitin tam ödənişi mümkün olmadıqda, yerli qaz istismarı sahəsi ilə abonent arasında təsdiq edilmiş protokol əsasında qalıq borcun ödənilməsi qaydası haqqında abonentin xüsusi səhifəsində qeyd aparılır. Hər dəfə abonentin karta yüklədiyi pulun miqdarından (borcun məbləğindən və yaranma səbəbindən asılı olaraq) 30-50 faizinin çıxılması onun borcunun azalması və sonda borcun tam ödənişinə qədər avtomatik olaraq təmin edilir.
Ehtiyatsız davranma, qaz xəttində sızmanın olması, mənzildə istifadə edilən cihazların sərfiyyatının sayğacın texniki parametrlərinə uyğun gəlməməsi, hər hansı bir müdaxilə, qanunsuz qoşulma kimi hallar baş verdikdə sayğac koda düşür, klapanı dərhal qapanır və bu barədə məlumat müvafiq qaydada bazaya ötürülür. Koda düşərək bağlanan sayğacı abonentin hər hansı bir yolla işə salması mümkün deyil. Bu zaman sayğac işlək vəziyyətə yalnız xüsusi servis kartı vasitəsilə gətirilir. Servis kartı hər bir qaz istismarı sahəsinin ərazi xidmətlərindədir.
Ümumiyyətlə, qaz sayğacı ilə təchizedilmə, onun quraşdırılması və dəyişdirilməsi fiziki şəxs olan istehlakçılar (əhali kateqoriyasına aid olan abonent) üçün "Azəriqaz" İB-nin, hüquqi şəxs olan istehlakçılar üçün isə onların öz vəsaitləri hesabına həyata keçirilir.
jpg_1766066117.jpg)
