Elektromobillərin akkumulyatorlarını daha tez doldura bilən və uzun ömürlü olan kondensatorlar hazırlanıb. Yeni kondensatorların enerji sıxlığının bu gün istifadə olunanlardan 19 qat daha çox olduğu bildirilir. “Science” üzərindən bu yaxınlarda dərc edilmiş bir araşdırma bu problemi həll edə biləcək bir kəşfin edildiyini ortaya qoyub.

2D və 3D materiallardan istifadə etməklə hazırlanmış yeni kondensator elektrik avtomobillərinin və digər cihazların akkumulyatorlarında inqilab etmək potensialına malikdir. Elm adamlarının bu yaxınlarda kəşf etdiyi "heterostrukturlar" adlanan materiallardan istifadə etməklə hazırlanan sistem, cihazların kondensatorlarında daha uzun müddət enerji saxlamağına imkan verir. Sistem avtomobillərdən tutmuş smartfonlara qədər bir çox müxtəlif sahələrdə batareyanın ömrünü uzatmaq üçün istifadə oluna bilər.

Batareyalar enerjini uzun müddət saxlaya bilir. Lakin batareyanın doldurulması və boşaldılması da çox vaxt aparır. Bu halda kondensator işə düşür. Kondensatorlar lazım olduqda tez bir zamanda enerjiyə daxil olmaq üçün elektrik enerjisini tez doldurula və boşalda bilən bir ərazidə saxlayırlar. Bu səbəbdən smartfonların əksəriyyətində yüzlərlə kondensatorlar olur. Müasir cihazlardakı kondensatorlarda istifadə edilən ferroelektrik materiallar öz xüsusiyyətlərinə görə əhəmiyyətli enerji itkisinə səbəb ola bilər. Bu vəziyyət yüksək miqdarda enerji saxlamağı çətinləşdirir. Tədqiqat göstərir ki, ferroelektrik kondensatorlarda yeni materiallardan istifadə etməklə bunun öhdəsindən gəlmək olar. Tədqiqatçıların metodu 2D və 3D materialları çox nazik təbəqələrdə birləşdirməyə əsaslanır.

Yeni kondensatorlar hər kub santimetr üçün 191.7 joul enerji sıxlığına çataraq hazırda istifaə olunanlardan 19 dəfə daha yüksək sıxlığa malik, effektivliyi isə 90 faizdir. Bu o deməkdir ki, kondensatorlar həm daha sürətli şarj, həm də daha uzun batareya ömrü təmin edir.

Ülkər XASPOLADOVA,

“Azərbaycan”