Nasist hərbi cinayətkarların sonu
Hələ 1942-ci ildə SSRİ nasist cinayətkarları mühakimə etmək üçün hərbi tribunal yaradılması barədə təklif irəli sürmüşdü. İkinci Dünya müharibəsinin səbəbkarlarının beynəlxalq məhkəmədə əməllərinə görə cavab verməli olduqlarını Sovet İttifaqının rəhbəri İosif Stalin dəfələrlə bildirmişdi.
Çörçil bu fikirdə idi ki, əsas hərbi cinayətkarları əsir götürən kimi edam etmək lazımdır. ABŞ-ın prezidenti Ruzveltə görə isə prosedur çox hüquqi olmamalı, məhkəməyə müxbirlər, fotoqraflar buraxılmamalı idi.
1945-ci ilin iyun-avqust aylarında keçirilən London konfransında İkinci Dünya müharibəsində qalib gələn dövlətlər Beynəlxalq hərbi tribunalın yaradılması barədə razılığa gəldilər. Həmin il avqustun 29-da əsas hərbi cinayətkarların siyahısı dərc olundu.
Məhkəmə Almaniyanın Nürnberq şəhərində keçirildiyi üçün bu adla adlandırıldı. Məhkəmədə Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası “insanlığa qarşı cinayət, müharibə cinayəti, dünyada sülhə qarşı işlənən cinayət və müharibəyə səbəb olmaq” cinayətlərindən mühakimə edildi. Dünyada sülhə qarşı işlənən cinayət tərəfindən ilk dəfə bu məhkəmədə iddia qaldırıldı.
Hər bir müttəhim məhkəmə prosesinə bir ay qalmış ittiham materialları ilə tanış oldu. Həmin materialla tanış olduqdan sonra, 1945-ci il oktyabrın 25-də nasist partiyasının funksioneri Robert Ley özünə qəsd etdi. Nasist hərəkatına xeyli maddi yardım göstərmiş Qustav Kruppun isə demək olar ki, bəxti gətirdi. O, səhhətindəki problemlərə görə məhkəmə prosesi başlamamış azad edildi. Siyahıda adı olan digər müttəhimlər hakim qarşısına çıxarıldı.
London sazişinə əsasən, beynəlxalq hərbi tribunal dörd dövlətin - ABŞ, SSRİ, Böyük Britaniya və Fransanın nümayəndələrindən təşkil olundu. Məhkəmənin sədri britaniyalı hüquqşünas Ceffri Lourens idi. Tribunal 217 günə yekunlaşdı. Ümumi olaraq 24 min saat ərzində 403 dinləmə keçirildi. İclas stenoqramları yazılmış sənədlərin hündürlüyü 10 metr idi. Arxivə
3 milyon sənəd və uzunluğu 2400 metr olan kinolent göndərildi. Çoxsaylı şahid ifadələri, əsir düşərgələrinin sakinləri, foto və kino sənədlərdən sübut kimi istifadə olundu. Həmçinin ittiham olunanlar tərəfindən imzalanmış və yazılmış əmrlər, raportlar da sübut kimi istifadə edildi.
Üçüncü Reyxin ali dövlət və hərbi xadimləri Almaniyanın Nürnberq şəhərində 1945-ci il noyabrın 20-dən 1946-cı il oktyabrın 1-dək təqsirləndirilən şəxs qismində beynəlxalq hərbi tribunal qarşısında dayandı.
Hökm 1946-cı il sentyabrın 30-da və oktyabrın 1-də oxundu. Herman Gorinq, İoahim fon Ribbentrop, Vilhelm Keytel, Ernst Kaltenbrunner, Alfred Rozenberq, Hans Frank, Vilhelm Frik, Yulius Ştrayxer, Martin Borman, Frits Zaukel, Alfred Yodl və Artur Zeys-İnkvart asılmaqla ölüm cəzasına məhkum olundular. Hans Friçe, Frans fon Papen və Yalmar Şaxta bəraət verildi. İttiham olunan digər müttəhimlər barədə müxtəlif həbs cəzaları üzrə hökm oxundu.
“Azərbaycan”
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Prezident İlham Əliyevin COP29 tədbiri ilə bağlı dəvət məktubları BMT-dəki daimi nümayəndələrə çatdı...
04 May
Təhlükəsizlik təmin olunacaqmı?
04 May
Ölkəmizdə ilk dəfə Milli Xalça Festivalı keçiriləcək
04 May
Gənc rəssamın rənglər dünyası
04 May
Ən çox alqışlanan "balaca əsgər"
04 May
"Su axar, çuxurunu tapar"
04 May
BP-dən Azərbaycanda kibertəhlükəsizlik üzrə mütəxəssislərin yetişdirilməsinə dəstək
04 May
Ekoloji problemlər bütün beynəlxalq tədbirlərin əsas mövzularından biri olur
04 May
Azərbaycanın güc strukturları müasir texnologiya əsasında istehsal edilən texnika, silah və döyüş su...
04 May
Azərbaycan Fransa zülmündən xilas olmaq istəyən xalqların himayədarıdır
04 May
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Bakıda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu işə başlayıb Prezident İlham Əliyev Forumun a...01 May 2024
Prezident İlham Əliyev Xarici ölkələrlə dostluq üzrə Çin Xalq Assosiasiyasının sədrini qəbul edib YE...29 Aprel 2024
Azərbaycan ilə Qırğızıstanın dostluğu və qardaşlığı əbədidir28 Aprel 2024
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Almaniyanın Kansleri Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiri...26 Aprel 2024
Tərəfdaşlıqdan strateji müttəfiqliyə25 Aprel 2024
ÇOX OXUNANLAR
İlham Əliyevin sülh və qlobal təhlükəsizlik missiyası01 May 2024
Tükdən nazik siyasət30 Aprel 2024
Qlobal liderdən həmrəylik çağırışı28 Aprel 2024
İlham Əliyevdən ədalət dərsi26 Aprel 2024
ADA Universitetində “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” mövzusunda beynəlxalq forum keçirilib Pr...24 Aprel 2024
"Dəmir yumruğ"un ikinci zərbəsi23 Aprel 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!