Kenquru Avstraliya
qitəsinin bəzəyi sayılır. Bəzi mənbələrə görə, "kenquru” aborigen dilində "mən sizi
anlamıram” mənasını verir.
Belə ki, Avstraliyaya
ilk dəfə gələn ingilislər hələ o vaxta qədər dünyanın heç bir yerində rast gəlmədikləri
qəribə heyvan görürlər. Onların adını aborigenlərdən soruşurlar. Yerlilər də ingilislərin
nə dediyini anlamadıqları üçün "ken-qu-ru” deyirlər. İngilislər də elə bilirlər
ki, bu, elə həmin heyvanın adıdır. Bununla da kenquru adı bütün dünyaya yayılır.
Digər məlumatlara
görə isə kenquru (ganguru) Botani körfəzində danışılan "Guugu Ymithirr” dilindən
gəlir və böyük boz, ya da qara kenquru deməkdir.
Bu heyvanlar
Avstraliyadan başqa dünyanın heç bir yerində yaşamır. Avstraliyada kenquruların
sayı insanların sayından çoxdur. Hətta bəzi yollarda üzərində kenquru şəkli olan
yol maşınları qoyulur ki, sürücülər onunla ehtiyatlı davransınlar.
Kenqurunun
69 növü var. Ən kiçiyi vallabidir (70 sm-dək boyu, 7-25 kq çəkisi). Ən böyüyü isə
qırmızı kenqurudur. Onun boyu normal insan boyundan da hündür olur. Çəkisi də təqribən
90 kq-dır. 16 ilədək yaşayırlar.
Möhkəm arxa
ayaqlarının hesabına kenquru 3 metr hündürlüyədək olan maneələri tullana bilir.
Özü də ancaq irəliyə tullana bilir. O, saatda 60 kilometr məsafə qət edə bilir.
Qaçış zamanı quyruğunın sayəsində tarazlığı saxlayır.
Kenquru əsasən
otlarla qidalanır. Suya çox ehtiyac duymur və aylarla susuz qala bilir.
360 dərəcə
fırlana bilən sanballı qulaqlarının hesabına kenqurular vəhşi heyvanları, insanları
uzaq məsafədən çox yaxşı eşidir. Təhlükə duyanda ayaqlarını yerə çırpmaqla digərlərini
xəbərdar edir. İti caynaqları və qüvvətli arxa ayaqlarının sayəsində insanın da
həyatına son qoya bilər.
Kenquruların
hamiləlik dövrü 27-40 gün davam edir. Təzə doğulmuş kenquru balası çox kiçik olur
- cəmi 2 santimetr. Balalar doğulduqda tüksüz, gözləri bağlı, bədən üzvləri inkişaf etməmiş olur. Çünki kenquru balaları ana
bətnində inkişafını tamamlamadan dünyaya gəlirlər. Buna görə də ananın bədənindəki
tüklü kisə balalar üçün mühüm qorunma yeridir. Bala böyüdükcə bu kisə də genişlənir.
Kisənin girişində balanın düşməyinin qarşısını alan xüsusi əzələlər var. Ana kenquru
suya girdiyi zaman bu əzələlər vasitəsilə suyun içəriyə dolmasının qarşısını alır.
Ana kenquru
balanı çəkisi 9 kiloqrama çatana qədər - 10 ayadək kisəsində gəzdirir, südlə qidalandırır.
Qidalandırması da maraqlıdır. Ananın 4 süd vəzisi var və körpənin inkişaf mərhələsinə
uyğun olaraq hər bir vəzi fərqli tərkibə malik süd istehsal edir. Süd balaların
tələbatına uyğun xüsusiyyətdə olur. Südün tərkibindəki yağ və digər birləşmələr
balanın böyüməsinə və ehtiyaclarına uyğun olaraq dəyişir.
Kenquru balalayan kimi qarnında yeni bir bala yaranır və o, anasının kisəsinin boşalmasını gözləyir. İlk bala süd əmərkən yeni doğulan ikinci bala üçün də asan həzm olunan süd verilməyə başlayır. Üçüncü bala dünyaya gəldikdə isə fərqli tərkibə malik üç süd növü əmələ gəlir. Təbii ki, ana kenqurunun bu prosesləri şüurlu şəkildə tənzimləməsi qeyri-mümkündür. Bu qeyri-adi proses kenqurunun yaradılışındakı mükəmməllikdən qaynaqlanır.