Dövlət siyasətinin təntənəsi

Cənubi Qafqazda barış və etimad quruculuğu dövrü

Heydər Əliyev Fondu Ümummilli Liderin ideyalarını fəaliyyətində rəhbər tutur

Milli-mənəvi dəyərlərə sadiqlik örnəyi

Dünya azərbaycanlılarının əbədi lideri

Azərbaycanı dünyaya tanıdan böyük şəxsiyyət

Nadir şəxsiyyət, qüdrətli siyasi xadim

Müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin banisi

Ulu Öndər amallarından qüdrətli Azərbaycana

11 Dekabr 2025 19:36

308

DÜNYA

A- A+

Yerin altında Everestdən 100 dəfə hündür dağ kəşf edilib

Alimlər qitə böyüklüyündə nəhəng formasiyalar aşkar ediblər. Bu formasiyaların mənşəyi planetin ilk günlərinə qədər uzanır. İllər boyu Everest Yer kürəsinin ən hündür nöqtəsinə çatanda mübahisəsiz meyar idi. Ancaq “Nature” jurnalında dərc edilən yeni bir araşdırma bu qavrayışı tamamilə alt-üst edir. Dünyanın ən böyük “dağları” səthdə deyil, minlərlə kilometrlərlə ayaqlarımızın altındadır.

Bu kəşf planetin böyük zəlzələlərdən sonra necə titrədiyini tədqiq etməyə imkan verən qlobal seysmik modelləşdirmə tədqiqatından irəli gəlir. Utrext Universitetində Arven Deussun komandası tərəfindən tətbiq edilən bu texnika nüvə ilə mantiya arasındakı sərhəddə, Afrikanın altında və Sakit Okeanın ortasında gizlənmiş iki nəhəng strukturu ortaya çıxardı. Tədqiqatçıların fikrincə, bu strukturlar min kilometrə qədər, Everest dağının hündürlüyündən təxminən yüz dəfə yüksəkdir. Ənənəvi dağlara bənzəməsələr də, ölçüləri onları planetin ən böyük məlum daxili strukturlarına çevirir.

Bu birləşmələrin hər birinin eni beş min kilometrə çata bilər və bir qitə qədər böyük bir ərazini tuta bilər. Onların quruluşu Yer qabığında məlum olan heç bir şeyə bənzəmir. Çox isti olan bu bölgələr milyardlarla ildir ki, mantiyanın qalan hissəsi ilə qarışmayan elementlərlə zəngindir. Tədqiqatın əsl əhəmiyyəti bu strukturların harada yerləşdiyini göstərməkdə deyil, onların kimyəvi xassələrini müəyyən etməkdədir. Bunu anlamaq üçün tədqiqatçılar seysmik enerjinin bu bölgələrdən keçərkən necə zəiflədiyini təhlil etdilər. Tapıntılar göstərir ki, bu formasiyalar son dərəcə sıx və bənzərsiz bir materialdan ibarətdir və hətta Yerin daxili hissəsinin çox hissəsindən daha qədimdir.

Bu strukturlarla bağlı bir nəzəriyyə, onların zamanla mantiyaya hopmuş qədim tektonik plitələrin qalıqları olmasıdır. Bu plitə kütlələrinin bir növ "geoloji qəbiristanlıq" əmələ gətirdiyi və onların mantiyanın qalan hissəsi ilə qarışmasının qarşısını aldığı düşünülür. Onların nəhəng ölçüsü və qeyri-adi quruluşları, Yer kürəsinin ilk günləri haqqında yeni ipucları təqdim etməklə planetimizin əmələ gəlməsi haqqında bildiklərimizi yenidən formalaşdırmaq potensialına malikdir.

Ülkər XASPOLADOVA ,

“Azərbaycan”

Digər Xəbərlər

13 Dekabr 2025 Prezident Ərdoğan: Rusiya ilə Ukrayna arasında sülh uzaqda deyil və biz bunu görürük

13 Dekabr 2025 Rumıniyada məhkəmə sistemində kəskin islahatlar gözlənilir

13 Dekabr 2025 Analitik: Avropa Ukraynadan başlayaraq strateji muxtariyyətini bərpa etməlidir

13 Dekabr 2025 İraqın keçmiş prezidenti BMT-nin qaçqınlar üzrə ali komissarı seçilib

13 Dekabr 2025 Aİ Rusiyanın dondurulmuş aktivlərinin geri qaytarılmamasına dair qərar qəbul edib

13 Dekabr 2025 XİN: Çernomorsk limanına hücum nəticəsində türk şirkətinə məxsus gəmi zərər görüb

12 Dekabr 2025 Ermənistan Prezidenti: Dövlətlər və xalqlar arasında etimadın möhkəmləndirilməsi sülhün bərqərar olması üçün əsas şərtdir ...

12 Dekabr 2025 Putin və Ərdoğan Aşqabadda danışıqlar aparıblar

PDF kimi oxu

Qəzet kimi vərəqlə

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Xəzər dənizində zəlzələ olub

21:28
13 Dekabr

Ölkə ərazisinin bəzi yerlərində küləkli hava şəraiti müşahidə edilir

20:48
13 Dekabr

Azərbaycanın ilk milli tankerinin istismara verilməsindən 6 il ötür

19:23
13 Dekabr

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anım gününə həsr olunmuş tədbir keçirilib

18:47
13 Dekabr

Premyer Liqa: “Şamaxı” “Zirə”yə, “Sabah” “Turan Tovuz”a qalib gəlib

18:32
13 Dekabr

Qərbi Azərbaycan İcmasının Ağsaqqallar Şurasının ilin yekunlarına dair hesabat yığıncağı keçirilib

17:59
13 Dekabr

Milli Aviasiya Akademiyasında Böyük Britaniya ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsinə dair görüş keçirilib

17:06
13 Dekabr

Qahirədə 8-ci beynəlxalq İdman Sənayesi və İnvestisiya Forumu işə başlayıb

16:55
13 Dekabr

Hərbi attaşelərlə cari ilin yekununa dair toplantı keçirilib

16:25
13 Dekabr

Prezident Ərdoğan: Rusiya ilə Ukrayna arasında sülh uzaqda deyil və biz bunu görürük

16:09
13 Dekabr

Ukrayna saytında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anım günü ilə bağlı məqalə dərc edilib

15:45
13 Dekabr

Rumıniyada məhkəmə sistemində kəskin islahatlar gözlənilir

15:31
13 Dekabr

Ali Məclisin Hüquq siyasəti komitəsinin iclası keçirilib

15:09
13 Dekabr

Analitik: Avropa Ukraynadan başlayaraq strateji muxtariyyətini bərpa etməlidir

15:01
13 Dekabr

Azərbaycanda sabaha gözlənilən hava şəraiti açıqlanıb

14:36
13 Dekabr

Sabah Bakıda və Abşeron yarımadasında hava şəraitinin arabir yağıntılı olacağı gözlənilir - XƏBƏRDARLIQ

14:31
13 Dekabr

DGK: Mobil telefonda gizlədilmiş qızıl külçələr aşkarlanıb

14:19
13 Dekabr

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anım günü ilə bağlı Belarus Milli Kitabxanasının binası videoproeksiya edilib

13:57
13 Dekabr

Bakıda “16-cı NATO günləri” keçirilib

13:45
13 Dekabr

QMİ sədri BMT Sivilizasiyalar Alyansının XI Qlobal Forumunda iştirak edəcək

13:42
13 Dekabr

Azərbaycanla ABŞ arasında enerji əməkdaşlığının yeni mərhələyə yüksəldilməsi müzakirə edilib

13:13
13 Dekabr

Bütün xəbərlər

Faydalı linklər

ÇOX OXUNANLAR

Özəl sektor ölkə iqtisadiyyatının əsas gücünə çevrilir29 Noyabr 2025

SINAQ28 Noyabr 2025

İndi sülhə daha yaxınıq27 Noyabr 2025

Dünyanı heyran edən quruculuq26 Noyabr 2025

VAHİD GEOSİYASİ və GEOİQTİSADİ REGİON22 Noyabr 2025

33 illik şərəfli yol21 Noyabr 2025

"Azərbaycan"-ın 1918-1920-ci illərdə dərc olunan nömrələrinin transliterasiyası

OXUCU MƏKTUBLARI

Sənətini tezliklə Qubadlıda davam etdirəcək04 Noyabr 2025

Zibil konteynerlərinə ehtiyac var04 Noyabr 2025

Bir məktuba iki cavab04 Noyabr 2025

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!