Şuşanın məşhur məhəllələri
Şəhərin təməli 1752-ci ildə Qarabağ hökmdarı Pənahəli xan tərəfindən qoyulub. Şuşa qalası uzun illər boyu Azərbaycanın Qarabağ xanlığının paytaxtı olub. Qalanın salınması tarixi 1750-1751-ci illərdən hesablanır. Şəhər bir müddət Pənahəli xanın şərəfinə Pənahabad, sonradan isə Şuşa qalası və Şuşa adlandırılıb.
Yadellilərin hərisliklə göz dikdiyi Şuşa həm də çoxməhəlləliyi ilə məşhur olub. Bu qala-şəhər 17 məşhur məhəlləsi ilə tanınıb.
Şəhərin XVIII əsrdə salınmış aşağı məhəllələrindən biri Seyidlidir. Cabbar Qaryağdıoğlunun evi də bu məhəllədə yerləşir. Şəhərdəki bütün məhəllələrin özünün ayrıca məscidi, hamamı, kiçik meydanı və bulağı olub, Seyidlidə də həmçinin. Culfalar isə şəhərin aşağı məhəllələrindən biridir. Bəzi mənbələrdə adı Cuhudlar kimi qeyd olunub. Aşağı məhəllələrdən biri də Quyuluqdur. Bu məhəllə su quyuları ilə bol olduğundan belə adlandırılıb.
Şəhərin ən aşağı hissəsində yerləşdiyinə görə məhəllələrdən birinin adı Çuxurdur. Hacı Quluların mülkü, Bülbülün Şuşadakı ev-muzeyi bu məhəllədə yerləşir. Dördçinar da Şuşanın aşağı məhəllələrindən hesab olunur. Lakin bu məhəllə tarixə qovuşduğundan onun dəqiq yeri haqqında məlumat yoxdur. Deyirlər ki, Dördçinar çox kiçik olub, yəni məhəllə bir neçə evdən ibarət imiş. Ona görə də zaman-zaman Təzə məhəlləyə birləşib.
Dördlər qurdu ilə Hacı Yusifli Şuşanın aşağı hissəsindəki məhəllələrdən sayılır. Şəhərin şərq hissəsində yerləşir. Şuşanın Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğalından sonra məhəllənin XVIII əsrə aid memarlıq abidələri olan 90 faizdən çox tikililəri məhv edilib. Hacı Yusifli məhəlləsi isə məşhur divanbəyi Hacı Yusif ağa Hacı Rəhim ağa oğlu Muğanlının adını daşıyır. Məşhur Azərbaycan şairi Qasım bəy Zakirin evi, məhəllə məscidindən başqa, Aşağı Gövhər ağa məscid kompleksi də bu məhəllədədir.
Qala divarlarına ən yaxın ərazidə Xurşidbanu Natəvanın sarayı, Əsəd bəy Cavanşirin saray kompleksi, Xan Şuşinskinin evi, Üzeyir bəy Hacıbəylinin ata mülkü yerləşib. Çöl qala, Qarabağın ən ünlü soylarından olan Zöhrabbəyovların evi, Qaraböyük xanın sarayı, ictimai xadim Əhməd bəy Ağaoğlunun atasının mülkü yerləşən Qurdlar və Saatlı məhəllələrindən bir çox tanınmış şəxsiyyətlər çıxıb. Qarabağ xanlığının baş vəziri, şair Molla Pənah Vaqif Saatlı məhəlləsində yaşamış, mədrəsədə dərs demişdi.
Köçərli Şuşanın yuxarı məhəllələrindən biridir. Firudin bəy Köçərlinin nəslinin adı ilə bağlıdır. Firudin bəyin əsli Cavanşir mahalının Köçərli kəndindəndir. Ulu babası Məhəmməd bəy Köçərli kəndindən Şuşaya köçüb, burada yurd-yuva salıb, beləliklə, Şuşada Köçərli məhəlləsi yaranıb.
Şuşanın həmçinin Mamayı, Xoca Mərcanlı, Dəmirçilər, Hamamqabağı, Merdinli və Təzə məhəllələrindən də Azərbaycan xalqının dünyaya bəxş etdiyi ictimai və dövlət xadimləri, eləcə də ədəbi simalar az olmayıb. Merdinlinin əhalisi Cavanşir-Dizaq mahalı Hacılı, eləcə də Yağlıvənd, Qaraxanbəyli, Zərgər, Dədəli və Merdinli obalarının camaatından ibarət olub. Merdinli məhəlləsindən də bir çox tanınmış şəxsiyyətlər çıxıb. Məşhur xanəndə Əbdül Baqi Zülalov Bülbülcan və məşhur tarzən Sadıqcan bu məhəllənin yetişdirmələridir. Şirin su hamamı da bu məhəllədədir. Şuşa yalnız əsrarəngiz təbiəti ilə deyil, məşhurların yetişdiyi məhəllələri ilə də tanınmışdır.
Məhəmməd NƏRİMANOĞLU,
“Azərbaycan”
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
A.İ.İsmayılovun 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında...
25 Aprel
Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında
25 Aprel
"Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə" Azərbaycan Respub...
25 Aprel
"Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi və Azərbaycan Respublikası P...
25 Aprel
"RESPUBLİKA DİAQNOSTİKA MƏRKƏZİ" ASC-nin səhmdarlarının nəzərinə
25 Aprel
"Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi" QSC-nin tabeliyində olan struktur idarələrə tələb olunan tikinti...
25 Aprel
Husilər tərəfindən iki ticarət gəmisi və bir Amerika esminesi hücuma məruz qalıb
25 Aprel
Bakıda Rusiya Kinosu Günlərinin təntənəli açılış mərasimi olub
24 Aprel
Türkiyə XİN 1915-ci il hadisələri ilə bağlı bəyanat yayıb
24 Aprel
COP29 Sədrliyi ölkə pavilyonlarının təşkili üzrə müraciətlərin qəbuluna başlayıb ...
24 Aprel
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
ÇOX OXUNANLAR
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!