Azərbaycan bölgəni əməkdaşlıq ünvanına çevirir

Azərbaycan vətəndaşları heç bir fövqəladə hadisənin qarşısında tək deyillər

Tarixdə ilk dəfə

Dövlət siyasətinin təntənəsi

Cənubi Qafqazda barış və etimad quruculuğu dövrü

Heydər Əliyev Fondu Ümummilli Liderin ideyalarını fəaliyyətində rəhbər tutur

Milli-mənəvi dəyərlərə sadiqlik örnəyi

Dünya azərbaycanlılarının əbədi lideri

Azərbaycanı dünyaya tanıdan böyük şəxsiyyət

04 Dekabr 2021 01:09

1040

Elm və texnika

A- A+

Hesabı asanlaşdıran maşın

Onluqlara qədər hesablamaları asanlıqla edən insanların daha böyük rəqəmlərlə işlədikləri zaman çətinliklə üzləşmələri hesablama maşınının kəşfinə yol açdı. Əvvəlcə başlarda çubuqlar üzərində muncuqlardan istifadə edərək sadə prinsipli mexaniki hesablamalar həyata keçirildi. Bu alət çərçivədə yerləşən sıralardan və hər sırada 10 muncuqdan ibarət idi. Bununla da toplama-çıxma əməliyyatları sürətli və daha az səhvə yol verilərək edilirdi.

İlk mexaniki kalkulyator 1642-ci ildə fransız riyaziyyatçı Blez Paskalın ixtirasıdır. Hesablama maşını insan zəkası olmadan 4 hesab əməliyyatını yerinə yetirə bilirdi. Burada dişli çarxlardan istifadə edilirdi. Çarxların vasitəsilə 2 sayın toplanıb çıxılması və onların təkrarlanması ilə vurma, bölmə əməliyyatlarının edilməsi mümkün idi. O, bu maşını atası üçün hazırlamışdı. Vergilər üzrə nəzarətçi işləyən atası hesablamalarda çətinlik çəkdiyi üçün Paskalın bu aləti ona işlərində kömək edirdi. Hazırda “Paskal maşınının” 9 orijinal nümunəsi mövcuddur.

Bu kimi kalkulyator növlərindən uzun müddət istifadə edilib. Lakin hazırlanması çox çətin, ölçüsü isə böyük olduğundan hər kəs tərəfindən istifadəsi əlverişli olmayıb. 1948-ci ildə Curt Herzstarkın portativ kalkulyator ideyası nəticəsində mexaniki hesablama maşınlarının son yığcam cib versiyaları yaradılıb.

“ENIAC”-ın yaradılması ilə elektronlaşdırılan kalkulyatorların tarixində yeni era başlayıb. Bu, olduqca sürətli alət idi və yaddaşında on rəqəmli ədədləri belə saxlaya bilirdi. Bununla belə onun çəkisi 27 ton ağırlığında və böyük həcmə malik idi. 1961-ci ilə aid dünyanın ilk tam elektron kalkulyatoru isə “ANITA” adlanır. Bu maşının ölçüsü digərlərinə nisbətən kiçildilmiş və ona düyməli klaviatura əlavə edilmişdi. Yeni funksiyaları nəticəsində kalkulyator 3 il ərzində on minlərlə satışa səbəb oldu. Hesablama alətlərinin bundan sonrakı dövrlərində xüsusi dəyişikliklər mikroçipin tətbiqi ilə baş verib.

Digər Xəbərlər

15 Dekabr 2025 Osman Mert: Bakıda keçirilmiş Birinci Türkoloji Qurultay türk dilçiliyinin inkişafı üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edib ...

15 Dekabr 2025 Vahid Cümşüd oğlu Axundov

15 Dekabr 2025 Dünya Türk Dili Ailəsi Günü: ortaq dil, ortaq irs

13 Dekabr 2025 Milli Aviasiya Akademiyasında Böyük Britaniya ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsinə dair görüş keçirilib

13 Dekabr 2025 Azərbaycanlı alimlərin süni intellektlə bağlı tədqiqatı yüksək qiymətləndirilib

11 Dekabr 2025 Azərbaycan Mühəndislik Akademiyası – 20 il

11 Dekabr 2025 ADA Universitetinin ikili diplom proqramları üzrə Rəhbər Komitəsinin üzvlərinin görüşü keçirilib

11 Dekabr 2025 UNESCO-nun beynəlxalq jurnalında Bakının memarlıq irsi ilə bağlı məqalə dərc olunub

PDF kimi oxu

Qəzet kimi vərəqlə

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Sənət yolunda fədakarlıq

08:45
16 Dekabr

Dənizdən güclü...

08:40
16 Dekabr

Qeyri-neft sənaye məhsullarının istehsalında 5 faizə yaxın artım qeydə alınıb

08:35
16 Dekabr

Toxumçuluq: real vəziyyət, problemlər və onların həlli yolları

08:30
16 Dekabr

Sosial xidmətçilər onlar üçün əsl dostlardır

08:25
16 Dekabr

Kiçik addımlar, böyük nəticələr

08:20
16 Dekabr

Enerji, əməkdaşlıq və dəhliz diplomatiyası

08:15
16 Dekabr

Azərbaycan bölgəni əməkdaşlıq ünvanına çevirir

08:10
16 Dekabr

Azərbaycan vətəndaşları heç bir fövqəladə hadisənin qarşısında tək deyillər

08:05
16 Dekabr

Tarixdə ilk dəfə

08:00
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə etimad məsələsinin həll edilməsi hüququnun əlavə təminatları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə

02:25
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Anqola Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti pasport sahiblərinin vizadan qarşılıqlı azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:25
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Dominikan Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti/rəsmi pasport sahiblərinin viza tələbindən azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:24
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Moldova Respublikası Hökuməti arasında məxfi məlumatın mübadiləsi və qarşılıqlı mühafizəsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:24
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Maldiv Respublikası Hökuməti arasında ümumvətəndaş pasport sahiblərinin viza tələbindən qarşılıqlı azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:23
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Cibuti Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti pasport sahiblərinin viza tələblərindən azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:23
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Bəhreyn Krallığı Hökuməti arasında diplomatik passport sahiblərinin viza tələblərindən azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:22
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Surinam Respublikası Hökuməti arasında diplomatik və xidməti pasport sahiblərinin viza tələbindən azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:21
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Qvineya-Bisau Respublikası Hökuməti arasında diplomatik, xidməti və xüsusi pasport sahiblərinin vizadan qarşılıqlı azad edilməsi haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:21
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi ilə Qazaxıstan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi arasında əməkdaşlıq haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:21
16 Dekabr

"Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Əlcəzair Xalq Demokratik Respublikası Hökuməti arasında ticarət, iqtisadi, elmi və texniki əməkdaşlıq üzrə Birgə Komissiyanın yaradılması haqqında Saziş"in təsdiq edilməsi barədə

02:20
16 Dekabr

Bütün xəbərlər

Faydalı linklər

ÇOX OXUNANLAR

Milli-mənəvi dəyərlərə sadiqlik örnəyi13 Dekabr 2025

Heydər Əliyev yolu12 Dekabr 2025

İlham Əliyevlə görüşmək şərəfi11 Dekabr 2025

Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Əli Əsədovun Milli Məclisin plenar iclasında çıxışı10 Dekabr 2025

İlham Əliyev regional sülh təşəbbüslərinin müəllifidir09 Dekabr 2025

Ulu Öndərin möhtəşəm işləri heç vaxt unudulmayacaq09 Dekabr 2025

"Azərbaycan"-ın 1918-1920-ci illərdə dərc olunan nömrələrinin transliterasiyası

OXUCU MƏKTUBLARI

Sənətini tezliklə Qubadlıda davam etdirəcək04 Noyabr 2025

Zibil konteynerlərinə ehtiyac var04 Noyabr 2025

Bir məktuba iki cavab04 Noyabr 2025

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!