Daha güclü iqtisadiyyat, daha qüdrətli ordu, daha təminatlı həyat
Prezident İlham Əliyevin fevralın 14-də Milli Məclisdə keçirilən andiçmə mərasimində ölkəmizin müstəqillik dövründə yaşadığı tarixi hadisələri, o cümlədən işğalçı Ermənistan üzərində qazandığı zəfəri dərindən təhlil edərək onlara qiymət verməsi geniş maraq doğurub.
Dövlət başçısı qələbəmizin mənbəyi olan bir neçə önəmli amilə toxunarkən iqtisadi inkişafımızın əhəmiyyətini xüsusi olaraq vurğulamış, işğaldan azad edilən torpaqlarımızda icra edilən nəhəng quruculuq-bərpa işlərinin sürətlə aparılmasında iqtisadi uğurların əhəmiyyətinin önəmli rol oynadığını bildirmişdir. Vurğulamışdır ki, dövlətimizin iqtisadi cəhətdən güclü olması, maliyyə imkanlarımız müharibədə qələbə qazanmağa, postmüharibə dövründə sürətli bərpa-quruculuq layihələri icra etməyə imkan vermişdir.
Məlumdur ki, iqtisadi inkişaf hər bir dövlətə müstəqil siyasət aparmağa imkan verən başlıca amildir. Çünki maliyyə dəstəyi üçün müraciət edilən ölkələr və ya beynəlxalq maliyyə qurumları mütləq öz şərtlərini irəli sürürlər. Dünya təcrübəsi isə göstərir ki, belə şərtlər, adətən, ölkələrin daxili işlərinə qarışmaq və xarici siyasətinə yön vermək kimi tələblərdən ibarət olur. Bu da borc götürən ölkəni asılı vəziyyətdə qoyur, müstəqil qərar vermək imkanlarını məhdudlaşdırır.
Prezident İlham Əliyev andiçmə mərasimindəki çıxışında güclü iqtisadiyyat, güclü ordu, daxili sabitlik, xalq-iqtidar birliyi formulunun əhəmiyyətini qeyd edərkən iqtisadi gücümüzün önəminə toxunaraq demişdir: "Biz heç kimdən heç nə xahiş etmirik. Mən 20 ildən çoxdur ki, Prezidentəm, bu günə qədər heç kimdən heç nə xahiş etməmişəm, çünki buna ehtiyac da olmayıb. Biz özümüzü tam təmin edən ölkəyik. Biz ikitərəfli formatda əməkdaşlığın tərəfdarıyıq və xarici siyasətimiz də buna hesablanıb - bərabərhüquqlu münasibətlər, bir-birinə hörmət, bir-birinə, necə deyərlər, xoş münasibət, bir-birinin işinə qarışmamaq. Bu, bizim prinsiplərimizdir və bu prinsipləri biz diktə etmişik, bunları qəbul etdirə bilmişik".
Ulu Öndərin başladığı iqtisadi islahatlar Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə 20 ildən çoxdur ki, yeni çağırışlar çərçivəsində davam edir. Bu islahatlar ölkəmizin hərtərəfli inkişafında müstəsna rol oynayır. Onların uğurlu nəticələri ölkəmizin sosial-iqtisadi həyatında özünü açıq şəkildə göstərir. İqtisadi sahədəki inkişaf bizə güclü ordu yaratmağa və düşmən üzərində tarixi qələbə qazanmağa, bu gün isə Qarabağı və Şərqi Zəngəzuru yenidən qurmağa imkan vermişdir.
Dövlət başçısının 2003-cü ildən davam etdirdiyi islahatlar sayəsində qazandığımız uğurlar statistik rəqəmlərdə də aydın görünür. Məsələn, 20 il öncə ölkə üzrə ÜDM istehsalının dəyəri 7 milyard dollar idisə, keçən il bu rəqəm 72 milyard dollara bərabər olmuşdur. Bu illər ərzində valyuta ehtiyatlarımız 1,6 milyard dollardan 69,5 milyard dollaradək artmışdır. Bir mühüm fakt isə ondan ibarətdir ki, xarici borcumuz gəlirlərimiz və valyuta ehtiyatlarımızla müqayisədə çox aşağıdır. Belə hal ölkəmizin maliyyə sabitliyinin əsas göstəricilərindən biri olmaqla yanaşı, iqtisadi müstəqilliyimizi özündə əks etdirən mühüm amildir. Təsəvvür edin ki, 69,5 milyard dollar valyuta ehtiyatı olan, 72 milyard dollarlıq ÜDM istehsal edən ölkəmizin xarici borcu cəmi 6,4 milyard dollardır. Bu rəqəm inkişaf etmiş bir çox xarici ölkələrdə 100, hətta 140 faiz də təşkil edir. Ancaq ölkəmizdə bu rəqəm ümumi daxili məhsulun 9 faizindən də azdır.
Ölkəmizdə iqtisadi dinamika yüksək olaraq alır. Cari ilin ilk ayında ÜDM istehsalı 5 faiz, o cümlədən qeyri-neft sektorunda 12 faizdən çox artıb. Bu onu göstərir ki, iqtisadiyyatımız sağlam təməl üzərində qurulduğundan qarşıdakı illərdə göstəricilərimiz daha yüksək olacaq.
Dövlətimiz inkişaf etdikcə, onun maliyyə imkanları artdıqca əhalinin sosial vəziyyətini daha da yaxşılaşdırmaq imkanı yaranır. Prezident İlham Əliyev andiçmə mərasimində əhalinin sosial vəziyyəti istiqamətində görülən işlər barədə demişdir: "Sosial sahədə görülmüş işlər də göz qabağındadır. 2003-cü ildə bizim minimum əməkhaqqı - bəlkə də çoxlarının yadında deyil - 9 manat idi. İndi 345 manatdır. Əlbəttə ki, bu da yetərli deyil, ancaq dinamika var və dinamika davam edəcək. Minimum pensiya 2003-cü ildə 20 manat idi. Bu gün 280 manata çatıb. Orta pensiya 500 manatdan çoxdur. Orta əməkhaqqı 940 manatdır. Əlbəttə ki, yenə də deyirəm, bu, bizi qane edə bilməz. Ancaq dinamika var, inkişaf var və ən önəmlisi, gözəl perspektivlər var".
Hazırda ölkə qarşısında duran əsas məsələlərdən biri də işğaldan azad edilən ərazilərdə bərpa-quruculuq işlərini davam etdirməklə, oradan məcburi köçkün düşmüş soydaşlarımızın ləyaqətlə geri dönüşünü təmin etməkdir. Artıq 5400 keçmiş məcburi köçkün hər cür şəraiti olan evlərə köçürülüb. Cari ilin sonuna qədər yenidən qurulmuş 20 yaşayış məntəqəsinə soydaşlarımızın qayıtması planlaşdırılır. Onlar 5 şəhər və 15 kənddə məskunlaşacaqlar. Ümumilikdə isə Böyük qayıdış proqramının birinci mərhələsində, yəni 2026-cı ilin sonuna qədər 140 min vətəndaşımızın dədə-baba yurduna dönüşü proqnozlaşdırılır. Bu səbəbdən bölgədə paralel olaraq geniş sosial infrastruktur layihələr də icra edilir. Şərqi Zəngəzur və Qarabağ iqtisadi rayonunda xəstəxanalar, məktəblər, idman və infrastruktur obyektləri, yollar, 130-dan çox tunel və körpü tikilir. Ən əsası isə buraya qayıdacaq insanlar üçün hər cür şəraiti olan yaşayış evləri və binaları inşa olunur.
İşğaldan azad olunan ərazilər həmçinin ölkəmizin iqtisadi inkişafına yeni güc qatacaq. Burada kənd təsərrüfatı, sənaye və turizmin inkişafı üçün imkanlar genişdir. Bu, eyni zamanda doğma yurdlarına dönən insanların məşğulluğunun təmin edilməsində önəmli rol oynayacaq. Dövlət başçısının dediyi kimi, ölkəmizdə başlanan yeni dönəmdə işğaldan azad olunan ərazilər də ümumi inkişafa əlavə imkanlar qazandıracaq.
Rüstəm KAMAL,
"Azərbaycan"
