Xeyirxahlıq zirvəsinə ucalan alim
Seçilmiş insanlar həyatlarının mənasını xeyirxah işlərə həsr etməkdə görür, özlərindən sonra ölməz xatirələrə dönən nurlu-işıqlı əbədiyyət ömrü qazanırlar. Belə ziyalılardan biri də Azərbaycan Milli
Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, əməkdar elm xadimi, iqtisad elmləri doktoru, professor Aqil Əlirza oğlu Əliyevdir.
Görkəmli alim 1926-cı il dekabrın 10-da Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1946-cı ildə Bakı Dövlət Universitetinə daxil olmuş və 1951-ci ildə oranı bitirmişdir. 1953-cü ilə qədər Azərbaycan EA Tarix İnstitutunda elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır. İqtisad elminə böyük marağı olduğundan 1953-cü ilin may ayında Azərbaycan Tibb İnstitutunun Siyasi iqtisad kafedrasında işə başlamış və ömrünün sonuna qədər burada çalışmışdır. O, 1970-ci ildə iqtisad elmləri namizədi, 1983-cü ildə iqtisad elmləri doktoru alimlik dərəcələri almışdır. 1979-cı ildən professor olmuş alim 2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir.
Aqil Əliyevin elmi-pedaqoji fəaliyyəti, Azərbaycan elminə verdiyi töhfələr ayrı-ayrı dövrlərdə dövlətimiz tərəfindən layiqincə qiymətləndirilmişdir. O, Əməkdar elm xadimi fəxri adına, "Şöhrət", "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordenlərinə və digər medal, fəxri fərman və təltifnamələrə layiq görülmüşdür.
AMEA-nın müxbir üzvü, professor Aqil Əliyevin apardığı tədqiqat işləri çoxsahəli olsa da, elmi yaradıcılığında əsas yeri sosial iqtisadi problemlər, əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi, ərzaq və istehlak problemlərinin həlli, səhiyyənin iqtisadiyyatı, əhalinin sağlamlığının sosial-iqtisadi və demoqrafik inkişaf aspektlərinin tədqiqi tutur. Bu problemlər onun 190-a yaxın elmi-tədqiqat əsərlərində, 13 sanballı monoqrafiyada, 6 dərslik və dərs vəsaitində, 3 tədris-metodik göstəricidə öz əksini tapmışdır.
Professor bütün mənalı həyatını və zəngin yaradıcılığını Azərbaycan elminin və təhsilinin inkişafına həsr etmişdir. O, milli iqtisad elmi sahəsində öz məktəbini formalaşdırmışdır. Görkəmli alim və pedaqoq Aqil Əliyev 55 il respublikamızın aparıcı təhsil ocaqlarından olan Azərbaycan Tibb Universitetinin İqtisadiyyat və hüququn əsasları kafedrasına rəhbərlik etmişdir. O, elmi yaradıcılığa qarşı böyük tələbkarlıq göstərir, dünya və respublika iqtisadiyyatının inkişafının aktual problemlərinin tədqiq edilməsinə xüsusi diqqət yetirirdi.
Aqil müəllim bazar iqtisadiyyatına keçidin nəzəri və metodoloji problemlərinin araşdırılması ilə dərindən məşğul olan yenilikçi alim idi. Onun rəhbərliyi ilə biz iki böyükhəcmli monoqrafiyanın yazılmasına nail olduq. İlk dəfə olaraq respublikada "Bazar iqtisadiyyatına keçid: dövlətin iqtisadi siyasəti" kitabı işıq üzü gördü. Kitabda Azərbaycanda həyata keçirilən uğurlu islahatlar özünün geniş və dərin şərhini tapdı.
Aqil müəllim bir neçə ixtisaslaşdırılmış elmi və müdafiə şuralarının üzvü kimi onların iclaslarında vaxtaşırı iştirak edirdi. 1983-1985-ci illərdə "Əhalinin sağlamlığının qorunması problemi" komissiyasının sədri olmuş Aqil Əliyev Azərbaycanda ilk dəfə olaraq "Şəxsi istehlakın iqtisadiyyatı və problemləri", "Aqrar iqtisadiyyatının aktual problemləri", "Kənd əhalisinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi problemləri", "Səhiyyədə iqtisadiyyat, planlaşdırma, idarəetmə, maliyyələşdirmə və əməyin elmi təşkili", "ASK-nın aqrar bölməsində elmi texniki tərəqqini sürətləndirmə problemləri" kimi sanballı monoqrafiyalar yazmışdır.
Yalnız bazar iqtisadiyyatına keçid şəraitində alimin 80 elmi əsəri çap edilmişdir. Onlardan "Azərbaycanın sosial-iqtisadi inkişafında islahatların rolu", "İpək yolunun bərpası bəşəriyyətin tərəqqi yoludur", "Azərbaycanda bazar münasibətləri şəraitində əhalinin sosial problemləri", "Səhiyyənin iqtisadiyyatı", "Azərbaycanda əhalinin səviyyəsinin yüksəldilməsinin aktual problemləri", "Naxçıvan Muxtar Respublikası: nailiyyətlər, problemlər" I və II cild, "Bazar iqtisadiyyatına keçid: dövlətin iqtisadi siyasəti", "Bələdiyyələr. Metodik kömək", "Dünya iqtisadiyyatı: müasir dövrün problemləri", "Müstəqil Azərbaycan iqtisadiyyatının aktual problemləri" və s. sanballı kitabları misal göstərmək olar.
Aqil müəllimin bütün əməlləri və fəaliyyəti xeyirxah niyyətli idi. Alicənab, təvazökar, müdrik insan olan professor sadəliyi ilə çoxunu heyran qoyardı. Hamını xoş üzlə qarşılayar, imkanları daxilində hər kəsə kömək göstərərdi.
Tarixdə nə baş verirsə, onu insan edir. İnsanın yaratdığı böyük dəyərlərə qiymət verərkən biz tarixdən kənara çıxırıq. K.Yaspers yazırdı: "Biz insanı özünün yaratdığı nəhəng əməllərdə görərkən tarixin sərhədini keçirik; bu əməllərlə insan varlığı tapıb başa düşür və onu başqaları üçün də əlçatan edir". Professor Aqil Əliyevin elmi və pedaqoji fəaliyyətinin özəyini məhz bu ali məqam təşkil edirdi.
Aqil müəllimin bir alim kimi qoyub getdiyi irsi kitablarında və elmi-pedaqoji işlərində yaşayır. Elmi ideyaları bilavasitə praktikaya tətbiq edən alim kimi onun Azərbaycanın elm tarixində özünəməxsus yeri var.
Aqil müəllim bütün zamanlarda öz ləyaqətini qoruyub saxlayan böyük bir ziyalı idi. O, zəngin elmi-pedaqoji təcrübəsi, təfəkkürünün məntiqiliyi, fəaliyyətdə mübarizliyi və tükənməz səbri sayəsində bir zirvə fəth etmişdir. Bu zirvə yalnız müdriklik səlahiyyəti verilən insanlara nəsib olur.
Aqil Əliyev sözünün qədir-qiymətini bilən, iradəli insan idi. Hadisələri saf-çürük etməyi, onun səbəblərini aşkara çıxarmağı, anında cavab verməyi bacaran bir ziyalı idi. Bu çeviklik ona cəsarət, güc, şərəf gətirirdi. Xalqımızın ən ülvi xüsusiyyətlərindən olan insana yaxşılıq etmək, qayğı göstərmək Aqil müəllimin əqidə manifesti idi.
Bütün həyatı boyu saflıq və paklıq, əməksevərlik və insansevərlik, haqqa-ədalətə vurğunluq, namus və qeyrət yükünü mərdanəliklə çiynində daşımış görkəmli alim Aqil Əliyevin əziz xatirəsi onu tanıyanların qəlbində daim yaşayacaqdır.
Qoşqar ƏLİYEV,
fəlsəfə elmləri doktoru, professor
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Türkiyə telekanalı: Xankəndi inkişafının yeni səhifəsinə hazırlaşır
27 Iyul
Mərkəzi Seçki Komissiyasının növbəti iclası keçirilib
27 Iyul
İstanbulda PKK-nın 13 tərəfdarı saxlanılıb
27 Iyul
İranın yeni seçilən prezidenti sabah and içəcək
27 Iyul
Mask Olimpiadanın açılış mərasimini xristianlara qarşı hörmətsizlik adlandırıb
27 Iyul
Viktor Orban: Avropa sülh siyasətini qəbul etməlidir
27 Iyul
Olimpiadada jurnalistləri daşıyan avtobus qəzaya düşüb
27 Iyul
AKAF-ın baş katibi: Parisdə yaxşı nəticə göstərəcəyimizə inanıram
27 Iyul
Paris-2024-də ilk medalçılar bəlli olub
27 Iyul
Paris-2024: Azərbaycanın daha bir cüdoçusu mübarizəni dayandırıb
27 Iyul
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
ÇOX OXUNANLAR
Həqiqətə çağırış25 Iyul 2024
Uzaqgörənlik24 Iyul 2024
Azərbaycan iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə qlobal səviyyədə tanınır23 Iyul 2024
Azərbaycan Qlobal Cənubla Qlobal Şimal arasında təmasları gücləndirir YENİLƏNİB - 2 VİDEO...21 Iyul 2024
Avropanın Azərbaycana ehtiyacı artır20 Iyul 2024
Bütün yollar Qarabağa aparır18 Iyul 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!