Avqustun 8-də Vaşinqtonda keçirilən tarixi üçtərəfli görüş Cənubi Qafqazın gələcək taleyi baxımından mühüm dönüş nöqtəsi kimi qiymətləndirilir. Amerika Birləşmiş Ştatları Prezidenti Donald Trumpın təşəbbüsü və vasitəçiliyi ilə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan arasında keçirilən bu görüş uzun illər davam edən Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinin yekun həllinə dair siyasi iradənin nümayiş etdirilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Görüşün nəticəsi olaraq tərəflər diplomatik münasibətlərin bərpası, ərazi bütövlüyünün qarşılıqlı tanınması və hörmət prinsipləri əsasında əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi barədə razılığa gəliblər.
Bu fikirləri AZƏRTAC-a açqılamsında Milli Məclisin deputatı Azər Allahverənov deyib.
O qeyd edib ki, görüş zamanı əldə olunan ən diqqətçəkən razılaşmalardan biri “Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutu” (TRIPP) adlı strateji nəqliyyat və infrastruktur dəhlizinin yaradılması olub. Bu marşrut Azərbaycanı Ermənistan ərazisindən keçməklə Naxçıvanla birləşdirəcək və regionun iqtisadi, logistika və rabitə imkanlarını köklü şəkildə dəyişdirəcək. Layihə yalnız avtomobil və dəmir yolu xətləri ilə məhdudlaşmayacaq, həm də enerjiötürmə xətləri, fiber-optik rabitə və digər müasir infrastruktur elementlərini özündə birləşdirəcək.
“Bundan başqa, görüşdə mühüm siyasi qərar kimi ATƏT-in Minsk Qrupunun fəaliyyətinə son qoyulub. İllərlə bölgədə vasitəçilik missiyasını həyata keçirən bu qurum, real nəticələr əldə edə bilmədiyi üçün hər iki ölkə tərəfindən funksiyasını itirmiş sayılıb. Həmçinin Birgə Bəyannamə çərçivəsində ABŞ və Azərbaycan arasında energetika, texnologiya, ticarət, infrastruktur və süni intellekt sahələrində əməkdaşlıq haqqında bir sıra sənədlər imzalanıb. Bu əməkdaşlıq yalnız iqtisadi tərəqqiyə deyil, həm də təhlükəsizlik, innovasiya və regiondaxili sabitliyin gücləndirilməsinə yönəlib”,- deyə A.Allahverənov vurğulayıb.
Deputatın sözlərinə görə, bu görüş təkcə Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşdırılması baxımından deyil, eyni zamanda, ABŞ-Azərbaycan əlaqələrinin keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoymasının rəmzidir. Deputat xüsusilə ABŞ Konqresində uzun illər qüvvədə olan 907-ci düzəlişin ləğvini bu prosesin ən mühüm siyasi nailiyyətlərindən biri kimi qiymətləndirib. “1992-ci ildə qəbul edilmiş 907-ci düzəliş ABŞ-ın Azərbaycana istənilən formada birbaşa dövlət yardımı göstərməsini məhdudlaşdırırdı. Bu akt Birinci Qarabağ müharibəsi dövründə qəbul edilərək, iki ölkə arasındakı münasibətlərə ciddi zərbə vurmuşdu. İllər ərzində bu məhdudiyyət təkcə iqtisadi əməkdaşlığa deyil, həm də təhlükəsizlik və müdafiə sahələrində tərəfdaşlıq imkanlarının genişlənməsinə mane olurdu. Onun ləğvi isə ABŞ-ın Azərbaycanın strateji tərəfdaşı qismində çıxış etmək istəklərinin real təzahürüdür”.
Azər Allahverənov hesab edir ki, üçtərəfli görüşdən sonra Azərbaycan və ABŞ arasında yaranan yeni siyasi mühit, gələcək əməkdaşlıq üçün çox geniş imkanlar açır. Onun fikrincə, artıq informasiya məkanında bu görüşlə bağlı yayılan rəylər əsasən müsbətdir və bu, tərəflərin iradəsinin regionda davamlı sülhə yönəldiyini göstərir. Baş verən proseslər yalnız diplomatik əlaqələrin bərpası ilə məhdudlaşmır, həm də iqtisadi inteqrasiya, enerji təhlükəsizliyi, nəqliyyat-kommunikasiya infrastrukturunun modernləşdirilməsi kimi sahələrdə geniş perspektivlər vəd edir. “Vaşinqton görüşü Cənubi Qafqazda yeni siyasi mərhələnin başlanğıcıdır. Bu görüş nəticəsində əldə olunan razılaşmalar həm Azərbaycan, həm də Ermənistan üçün regional və beynəlxalq münasibətlər sistemində daha əlverişli mövqelər yaradacaq. Tarixi qərarlar isə yaxın illərdə regionun iqtisadi və siyasi xəritəsini köklü şəkildə dəyişdirə biləcək potensiala malikdir”, - deyə deputat diqqətə çatdırıb.
