Qanunvericiliyə əsasən, fəaliyyət göstərən (işləyən) sığortaolunanların əməkhaqqının 3 faizi  hər ay sığortaedən tərəfindən tutularaq sığortaedilənin fərdi şəxsi hesabında əks etdirilir və onun pensiya kapitalı hesab olunur. İndi mən pensiyadayam. Mənə məxsus olan həmin kapitaldan necə istifadə edə bilərəm? 

 

Elmira Hüseynova,

Bakı şəhəri

 

- "Sosial sığorta haqqında" qanunun 14-cü maddəsinə görə, əmək müqaviləsi  ilə işləyənlər üçün hesablanmış əməkhaqqının 3 faizi miqdarında sığorta haqqı ödənilir. "Əmək pensiyaları haqqında" qanunun 37.3.1-ci maddəsinə əsasən işləyən əmək pensiyaçılarına yaşa görə əmək pensiyasının baza və pensiya təyin olunan günədək qazanılmış sığorta hissəsi tam məbləğdə ödənilir. Pensiya təyin olunduqdan sonrakı dövr üzrə qazanılan sığorta və yığım hissələri üzrə pensiya kapitalının toplanması davam etdirilir. Şəxslər işləməyən əmək pensiyaçısı kateqoriyasına keçdikdə isə həmin dövr üzrə sığorta və yığım hissələrinin hesablanmasında gözlənilən pensiya ödənişi müddəti aylarının sayı pensiyaçının pensiya yaşından sonra işlədiyi ayların miqdarı qədər, lakin 72 aydan artıq olmamaqla azaldılaraq əmək pensiyası yenidən hesablanır.

 

Boşanmışam, aylıq maaşım 120 manatdır. Hansı məbləğdə aliment ödəməliyəm?

 

Xanlar Şirinov,

Xırdalan şəhəri

 

- Məhkəmə uşaqların saxlanması üçün vəsait tutulmasını tələb edən şəxsin xahişi ilə alimentin miqdarını hər ay ödənilməli olan sabit pul məbləğində və ya eyni zamanda, həm sabit pul məbləğində, həm də Azərbaycan Respublikası Ailə Məcəlləsinin 76-cı maddəsinə uyğun olaraq qazancın (gəlirin) müəyyən hissəsi (1 uşağa görə-qazancın və (və ya) valideynlərin başqa gəlirlərinin dörddə bir hissəsi; 2 uşağa görə-qazancın (başqa gəlirlərin) üçdə bir hissəsi; 3 və daha çox uşağa görə qazancın (başqa gəlirlərin) yarısı kimi müəyyən edilə bilər.

Nəzərə alsaq ki, əməkhaqqınız 120 manat təşkil edir və həmin məbləğ uşağın saxlanması üçün yetərli ("Azərbaycan Respublikasında 2013-cü il üçün yaşayış minimumu haqqında" qanunun 1-ci maddəsinə görə 2013-cü il üçün yaşayış minimumu uşaqlar üçün 93 manat məbləğində müəyyən edilmişdir) deyildir, onda məhkəmə irəli sürülmüş tələbdən asılı olaraq sizdən alimenti hər ay ödənilməli olan sabit pul məbləğində və ya həm sabit pul məbləğində, həm də sözügedən 76-cı maddədə müəyyənləşdirilmiş qaydada qazancın (gəlirin) müəyyən hissəsi şəklində tuta bilər.

 

Cavablandırdı:

Dünyamin NOVRUZOV,

Bakı Hüquq Mərkəzinin hüquq məsləhətçisi