Sentyabrın 6-da Mərkəzi Seçki Komissiyasında (MSK) Prezident İlham Əliyevin "Azərbaycan Respublikasında insan hüquqlarının müdafiəsi üzrə Milli Fəaliyyət Planının təsdiq edilməsi haqqında" sərəncamının icrası ilə əlaqədar dairə seçki komissiyalarının sədrləri (DSK) üçün seçki hüququ üzrə ixtisaslaşdırılmış kurslar davam etdirilir.

Dairə seçki komissiyalarının sədrləri üçün ixtisaslaşdırılmış kursların keçirilməsini yüksək qiymətləndirən Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyası İctimai-siyasi məsələlər şöbəsinin müdiri Əli Həsənov "Seçki prosesində aşkarlıq institutları, onların həyata keçirilməsində KİV-lərin rolu" mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir.

Seçkinin dinamik bir proses olduğunu vurğulayan şöbə müdiri qeyd etmişdir ki, ölkəmizdə qanunvericilik aktları getdikcə yeniləşir, təkmilləşir. Bu səbəbdən MSK-da təşkil olunan kursların bütövlükdə seçki prosesinə böyük təsiri olur. "DSK-ların vəzifəsi təkcə dairələr ərazisində seçki keçirməkdən, hakimiyyət institutlarını formalaşdırmaqdan ibarət deyildir. Onlar, eyni zamanda, ictimai institutlar kimi ölkənin ictimai-siyasi həyatında, beynəlxalq aləmdə Azərbaycan ilə bağlı hadisələrlə mütəmadi tanış olmalıdırlar", -  deyən Ə.Həsənov bildirmişdir ki, seçki institutlarının formalaşması uzun bir dövrün məhsuludur. Qədim dünya hüququnun, dövlət idarəçilik sistemlərinin formalaşması - bunlar hamısı ayrı-ayrı dövrlərdə müxtəlif seçki institutlarının yaradılması və onların vasitəsilə hakimiyyətin formalaşdırılması prosesi çərçivəsində baş vermişdir.

Ölkəmizdə müstəqillik illərində keçirilən seçkilərin tarixi barədə danışan Ə.Həsənov demişdir ki, Azərbaycanda ilk seçkilər köhnə qaydalarla keçirilirdi. 1995-ci ildən başlayaraq isə Azərbaycanda keçirilən seçkilərdə seçki sisteminin təşəkkül tapmasına şərait yaradılmışdır. Keçirilən seçkilərdə bu proses ildən-ilə daha da təkmilləşmişdir. İndi ölkəmizdə Avropa Şurasının təqdim etdiyi demokratik seçkilər sistemindən istifadə edilir. Azərbaycan Avropa Şurasına daxil olduqdan sonra istər prezident, istər parlament, istərsə də bələdiyyə seçkilərində fəaliyyətimizi bu qurumla əlaqələndirmək yolunu tutmuşuq. Demokratik dövlət quruculuğu prosesini keçmiş bütün ölkələrin həyatında iki əsas amil dayanır. Bu amillərdən biri  qanunvericilik, digəri isə şəffaflıqdır.

Qanunvericiliyin qorunmasının vacibliyini vurğulayan Ə.Həsənov bildirmişdir ki, bütün fəaliyyət sahələrində qanuna əsaslanmalı, bu və ya digər normalara əməl olunmalıdır. Hüquqi dövlətin əsas prinsipi də elə bundan ibarətdir. Demokratik dövlətləri fərqləndirən ən mühüm prinsiplərdən biri isə şəffaflıqdır. "Keçmişdə də qanunların diktaturasına söykənən dövlətlər olmuşdur. Amma oradakı proseslər şəffaf olmamışdır. İndiki demokratik hüquqi dövlət quruculuğu prosesinin özündə şəffaflıq anlayışı vardır və şəffaflıq tələb olunur. XX əsrin demokratik idarəçilik sistemləri ilə əvvəlki hüquqi idarəçilik sistemləri arasındakı fərqlərdən biri şəffaflığın bütün fəaliyyət sahələrini əhatə etməsidir", - deyə şöbə müdiri vurğulamışdır.

Seçkilərin keçirilməsində şəffaflıq tədbirlərindən danışan Ə.Həsənov bildirmişdir ki, şəffaflıq, sadəcə, proses deyildir, həm də seçkilərin gedişinin və nəticələrinin obyektiv işıqlandırılması deməkdir.

Dairə seçki komissiyalarının sədrlərinə seçkilərin keçirilməsində KİV-lərin fəaliyyəti barədə məlumat verən şöbə müdiri demişdir ki, jurnalistlər həyatımızın hər bir sahəsində olduğu kimi, seçkiləri obyektiv işıqlandırmalıdırlar. KİV təmsilçiləri şəffaf və dəqiq informasiya verməlidirlər. Şəffaf informasiyanın bir neçə yolu vardır. Onlardan biri və əsası odur ki, jurnalist birbaşa informasiya verəcəyi obyektlə ünsiyyətdə olmalı, məlumat toplamalı, dəqiq, yalana söykənməyən informasiya verməlidir. Bəzi qəzetlərin informasiya ötürmək funksiyasını siyasi və maddi ambisiyalarına qurban vermələrindən təəssüfləndiyini bildirən şöbə müdiri qeyd etmişdir ki, insanlar daha çox televiziya və radio vasitəsilə təqdim olunan informasiyalara inanırlar. Eyni xəbəri qəzetdə oxuyan şəxs, həmin informasiyanı televiziya və ya radioda eşitməmiş ona inanmır.

Əgər bir oxucu qəzetdən obyektiv məlumat ala bilmirsə, deməli, həmin mətbu orqan öz ictimai-siyasi vəzifəsini yerinə yetirmir. Bəzi qəzetlər hökumətin gördüyü işi bütövlüklə pisləyir, bəziləri tərifləyir. Vətəndaşlar özləri ortaq mövqe axtarmalı olurlar. Əslində isə qəzetlər bütün məsələləri tam şəffaf, obyektiv təqdim etməlidirlər.

İnternet saytlarında yayılan informasiyalara da toxunan şöbə müdiri bildirmişdir ki, İnternet insanlar arasında kommunikasiyanı asanlaşdırdığı kimi, tərbiyəsizliyi yaymaqla da məşğuldur. Lakin hər kəs qanun qarşısında məsuliyyət hiss etməlidir. "Demokratiya dərk olunmuş nizam-intizamdır, anarxiya deyildir", - deyə Ə.Həsənov vurğulamışdır.

Şöbə müdiri internetin faydalı tərəfləri ilə yanaşı, mənfi cəhətlərinin də olduğunu bildirərək demişdir: "İnternet informasiya azğınlığı probleminə çevrilmiş, hətta terrorizmi də asanlaşdırmışdır".

Məruzədən sonra Əli Həsənov dairə seçki komissiyası sədrlərinin suallarını cavablandırmışdır.

Sonra Ədliyyə Nazirliyinin Qanunvericilik və Hüquqi Təbliğat İdarəsinin rəis müavini Sübhi Kazımov da "Seçki prosesi iştirakçılarının hüquq və vəzifələri" mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir.

Dairə seçki komissiyalarının sədrləri üçün seçki hüququ üzrə ixtisaslaşdırılmış kursların əhəmiyyətindən danışan S.Kazımov bildirmişdir ki,  bu cür təlimlərin seçki sahəsində maarifləndirmə işinin gücləndirilməsi, dairə seçki komissiyalarının sədrlərinin peşəkar hazırlığının artırılmasında rolu böyükdür.

O, seçkilərin ədalətli və demokratik keçirilməsi yolu ilə qanuniləşdirilmiş hökumətlərdə hakimiyyətin demokratikliyinə qarşı olan əngəllərin aradan qaldırıldığını bildirmişdir.

MSK katibliyinin müdiri Rövzət Qasımov isə "Yerli və beynəlxalq müşahidənin bəzi xüsusiyyətləri" mövzusunda seminarda çıxış edərək dinləyicilərə ətraflı məlumat vermişdir.

Sentyabrın 11-dək davam edəcək kurslarda bir sıra dövlət strukturlarının məsul şəxsləri və hüquqşünas alimlər mühazirələr oxuyacaqlar.

Kursların sonunda dairə seçki komissiyalarının sədrlərinə sertifikatlar təqdim ediləcəkdir.

 

AzərTAc