Artım əsasən OPEC+ razılaşması çərçivəsində tətbiq olunan məhdudiyyətlərin nisbətən yumşaldılması ilə bağlıdır

 

Azərbaycanda həyata keçirilən neft, qaz və ixrac layihələri dünyaya səs salıb. Ölkəmiz təşəbbüskarı və aparıcı qüvvəsi olduğu “Cənub qaz dəhlizi” layihəsini gerçəkləşdirməklə Avropanın enerji xəritəsini yenidən çəkib. Bütün bu layihələr çərçivəsində etibarlı, möhkəm beynəlxalq əməkdaşlıq platforması yaradılıb.

Son iki-üç onillik ərzində mərhələ-mərhələ işlənən “Azəri-Çıraq-Günəşli”, “Şahdəniz” yataqları Azərbaycana önəmli gəlirlər gətirməkdə, regionun digər ölkələrinin əhalisinin həyatına müsbət təsir göstərməkdədir. Bununla yanaşı, Xəzərin Azərbaycan sektorunda yeni karbohidrogen yataqları kəşf olunub və onlarla bağlı layihələr nəzərdə tutulan plan üzrə irəliləyir.

“Azəri-Çıraq-Günəşli” (AÇG) yataqlarından hasilat təhlükəsiz şəkildə davam edir. Bu ilin birinci yarısında AÇG-dən ümumi hasilat təxminən 85 milyon barel, yəni 11 milyon ton olub. Gündə AÇG-dən ümumilikdə orta hesabla 468 min barel - “Çıraq” platformasından 30 min, “Mərkəzi Azəri”dən 111 min, “Qərbi Azəri”dən 118 min, “Şərqi Azəri”dən 78 min, “Dərinsulu Günəşli”dən 88 min və “Qərbi Çıraq”dan 43 min barel neft çıxarılıb.

 AÇG yataqlar blokunda 131 neft hasilatı quyusu, 44 su injektor quyusu və 8 qaz injektor quyusu istismar olunur. Birinci yarımildə burada 6 neft hasilatı və 3 suvurma quyusu qazılıb. Bu dövrdə AÇG-dən SOCAR-a, əsasən, Səngəçal terminalı, həmçinin “Neft Daşları”ndakı qurğu vasitəsilə gündə orta hesabla 9,1 milyon kubmetr, ümumilikdə isə 1,6 milyard kubmetr səmt qazı verilib. Hasil edilən səmt qazının qalan hissəsi təzyiqi saxlamaq məqsədilə yenidən kollektora vurulub.

“Şahdəniz” yatağından da hasilat ahəngdar davam edir və çıxarılan mavi yanacaq Azərbaycan (SOCAR-a), Gürcüstan (GOGC-yə), Türkiyə (BOTAŞ-a ) bazarlarına və çoxsaylı obyektlər üçün BTC şirkətinə çatdırılır. “Şahdəniz” qazı 2020-ci ilin son günündən başlayaraq Avropa bazarlarına da ixrac edilir.

İlin ilk altı ayı ərzində yataqdan ümumilikdə - “Şahdəniz Alfa” və “Şahdəniz Bravo” platformalarından birlikdə 10 milyard standart kubmetr qaz və təqribən 1,9 milyon ton (15,1 milyon barel) kondensat hasil olunub. Mövcud “Şahdəniz” qurğularının hasilat gücü hazırda gündə təxminən 70 milyon (ildə 25 milyarddan artıq) standart kubmetrdir.

Prezident İlham Əliyev ölkənin neft-qaz sənayesi qarşısında köhnə yataqları da yaddan çıxarmamaq, hasilatı sabit saxlmaq üçün müntəzəm tədbirlər görmək vəzifəsini qoyub. Azərbaycan neftçiləri bu vəzifənin də öhdəsindən layiqincə gəlirlər.

SOCAR (Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti) dənizdə və quruda oniliklərdir istismar olunan yataqlarda işi uğurla davam etdirir. Hasilatı sabit saxlamaq üçün yeni texnika və texnologiyalardan, bütün mümkün vasitə və tədbirlərdən istifadə olunur. Nəticədə hətta hasilatın artması da müşahidə edilir.

Qazma işləri də ardıcil şəkildə aparılır. Məsələn, bu ilin doqquz ayında qazma üzrə artıma nail olunub. Belə ki, şirkət üzrə 20 min metrdən artıq qazma işi həyata keçirilib. Bu, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 82 faiz çoxdur.

 SOCAR-ın istismar etdiyi yataqlarda sözügedən dövrdə 2 milyon tona yaxın neft və 2 milyard kubmetrə yaxın qaz çıxarılıb. Beləliklə, əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə neft hasilatı 10, qaz hasilatı isə 9 faiz artıb. Bu da şirkətin istismar etdiyi neft və qaz yataqlarında hasilat səviyyəsinin sabit saxlanılması məqsədilə həyata keçirilən kompleks tədbirlər planının davamlı şəkildə icra olunduğunu bir daha təsdiqləyir.

Qeyd edək ki, cari ilin üçüncü rübündə ölkə üzrə 8,7 milyon tona yaxın neft, 11,3 milyard kubmetrdən artıq qaz hasil edilib. Bu, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə neft hasilatında 6, qaz hasilatında 38,6 artım deməkdir. Onu da diqqətə çatdıraq ki, neft hasilatının artımı əsasən OPEC+ razılaşması çərçivəsində hasilata tətbiq olunan məhdudiyyətlərin nisbətən yumşaldılması ilə bağlı olub.

 

Flora SADIQLI,

“Azərbaycan”