Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərarı № 63
№ 63 Bakı şəhəri, 17 fevral 2016-cı il
“2016-2020-ci illər üçün İİV/QİÇS-lə mübarizə üzrə Tədbirlər Proqramı”nın təsdiq edilməsi haqqında
“Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyası”nın təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2012-ci il 29 dekabr tarixli 800 nömrəli Fərmanına əsasən, insanın immunçatışmazlığı virusunun (İİV infeksiyasının) törətdiyi xəstəliyin profilaktikası, diaqnostikası və müalicəsinin təkmilləşdirilməsi məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qərara alır:
1. “2016-2020-ci illər üçün İİV/QİÇS-lə mübarizə üzrə Tədbirlər Proqramı” təsdiq edilsin (əlavə olunur).
2. Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi və digər aidiyyəti dövlət orqanları Tədbirlər Proqramının həyata keçirilməsini təmin etsinlər.
Artur RASİ-ZADƏ,
Azərbaycan Respublikasının Baş naziri
AzərbaycanRespublikasıNazirlər
Kabinetinin 2016-cı il17fevral
tarixli63nömrəliqərarıilə
təsdiqedilmişdir
2016-2020-ci illər üçün İİV/QİÇS-lə mübarizə üzrə
TƏDBİRLƏR PROQRAMI
- 1. Giriş
BMT-nin İnsan İmmunçatışmazlığı Virusu/Qazanılmış İmmun-çatışmazlığı Sindromu (İİV/QİÇS) üzrə Birləşmiş Proqramının (UNAİDS) məlumatına əsasən, dünyada hər il orta hesabla 2,5 milyon insan İİV infeksiyasına yoluxur və 2 milyona yaxın insan bu xəstəlikdən vəfat edir. Bu səbəbdən İİV problemi dünya səhiyyə sisteminin qlobal problemlərindən biri olaraq, cəmiyyətin sağlam inkişafına təhlükə yaradır.
İİV-nin erkən aşkarlanmaması və profilaktik tədbirlərin vaxtında görülməməsi bu epidemiyanın sürətlə artmasına səbəb olur. Vaxtında tətbiq olunmuş müalicə İİV infeksiyasının QİÇS mərhələsinə keçməsinin qarşısını alır və yoluxmuş insanların ömürlərinin uzadılmasına imkan verir.
Azərbaycan Respublikasında İİV infeksiyası ilə mübarizə məqsədi ilə bu infeksiyanın aşkarlanması, profilaktikası və İİV-li insanların müalicəsi sahəsində mühüm tədbirlər həyata keçirilir. “İnsanın immunçatışmazlığı virusunun törətdiyi xəstəliklə mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2010-cu il 11 may tarixli 1001-IIIQ nömrəli Qanununun qəbul edilməsi bu infeksiyaya qarşı kompleks tədbirlərin həyata keçirilməsinə zəmin yaratmışdır.
Hazırda respublikada İİV infeksiyası ilə mübarizə aparan tibb müəssisələri şəbəkəsi mövcuddur. Son illər ərzində bu müəssisələrin maddi-texniki bazası gücləndirilmişdir. Respublikanın şəhər və rayonlarında 6 regional antiretrovirus terapiya mərkəzi yaradılmış və Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzinin laboratoriya xidməti müasir avadanlıqlarla təchiz edilmişdir.
Azərbaycan İİV-yə yoluxma səviyyəsi aşağı olan ölkələr sırasına daxildir. Buna baxmayaraq, respublikada İİV infeksiyası üzrə epidemioloji vəziyyət ciddi nəzarətdə saxlanılır.
Ümumilikdə Azərbaycan Respublikasında İİV-yə yoluxmuş 4 mindən artıq şəxs qeydiyyatdadır. İİV infeksiyasının ölkədə yayılması əsasən yüksək risk qrupuna aid olan inyeksion narkotik maddələrin istifadəçiləri hesabına baş verir. Belə ki, ölkə üzrə İİV-yəyoluxmış şəxslərin 57,8%-i inyeksion narkotik maddələrin istifadəçiləridir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2012-ci il 29 dekabr tarixli 800 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan 2020: Gələcəyə Baxış” İnkişaf Konsepsiyası”na uyğun olaraq hazırlanmış “2016-2020-ci illər üçün İİV/QİÇS-lə mübarizə üzrəTədbirlər Proqramı” (bundan sonra- Tədbirlər Proqramı) bu xəstəliklə bağlı problemlərin köklü surətdə həlli məqsədi ilə profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsinə, xəstələrin davamlı müalicəsi üçün antiretrovirus dərman preparatları, qulluq və dəstəklə təmin edilməsinə, laboratoriya xidmətinin müasir avadanlıqlarla və reaktivlərlə təchizatına və bu sahə üçün kadrların hazırlanmasınayönəldilmişdir.
- 2. Tədbirlər Proqramının məqsədi və əsas vəzifələri
2.1. Tədbirlər Proqramının məqsədi Azərbaycan Respub-likasında İİV infeksiyasının yayılma səviyyəsinin aşağı salınması, İİV-lə yaşayan insanların ömrünün uzadılması və həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasıdır.
2.2. Tədbirlər Proqramının əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
2.2.1. İİV infeksiyasının diaqnostikasının və müalicəsinin təkmilləşdirilməsi;
2.2.2. İİV-yə yoluxmaya yüksəkriskli əhali qrupları arasında bu infeksiyanın profilaktikası məqsədi ilə zərərin azaldılması və digər profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsi;
2.2.3. İİV infeksiyası ilə bağlı ölüm hallarının azaldılması;
2.2.4. İİV-lə yaşayan insanların zəruri qulluq və dəstək xidmətləri ilə təmin edilməsi;
2.2.5. İV-lə mübarizə sahəsində fəaliyyət göstərən tibb müəssisələrinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi;
2.2.6. İİV-lə yaşayan insanların dərman preparatları ilə davamlı təminatı;
2.2.7. İİV-lə mübarizə xidmətinin kadr potensialının gücləndirilməsi;
2.2.8. əhalinin İİV-lə mübarizə sahəsində maarifləndirilməsi.
3. Monitorinq və qiymətləndirmə
3.1. Tədbirlər Proqramı üzrə həyata keçiriləcək tədbirlərin əlaqələndirilməsini, monitorinqini və qiymətləndirilməsini Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi həyata keçirir.
3.2. Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi Tədbirlər Proqramının icrasına aidiyyəti beynəlxalq və qeyri-hökumət təşkilatlarının cəlb olunmasını təmin edir.
4. Tədbirlər Proqramının maliyyələşdirilməsi
4.1. Tədbirlər Proqramında nəzərdə tutulan tədbirlər müvafiq illər üzrə Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsinin “Səhiyyə” bölməsi üzrə nəzərdə tutulmuş vəsait dairəsində maliyyələşdirilir.
4.2. Tədbirlər Proqramının icrasının səmərəliliyini artırmaq məqsədi ilə kreditlər, qrantlar və Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə zidd olmayan digər maliyyə mənbələri cəlb edilə bilər.
5. Tədbirlər Proqramının həyata keçirilməsindən gözlənilən nəticələr
5.1. Tədbirlər Proqramının həyata keçirilməsindən gözlənilən nəticələr aşağıdakılardır:
5.1.1. əhali, ilk növbədə İİV-ə yoluxmaya yüksəkriskli qruplar (inyeksion narkotik istifadəçiləri, nizamsız cinsi əlaqədə olan şəxslər, cinsi azlıqlar, məhkumlar) arasında İİV-nin yayılma səviyyəsinin aşağı salınması;
5.1.2. İİV-nin anadan körpəyə ötürülməsi hallarının qarşısının alınması;
5.1.3. erkən aşkarlanma, müalicə, qulluq və yardım vasitəsilə İİV infeksiyası ilə bağlı ölüm hallarının azaldılması və İİV-lə yaşayan insanların ömürlərinin uzadılması.
6. Tədbirlər Proqramının həyata keçirilməsi üzrə Fəaliyyət Planı
Sıra |
Tədbirin adı |
İcraçılar |
İcra müddəti (illər üzrə) |
1 |
2 |
3 |
4 |
6.1. Proqramın həyata keçirilməsi üzrə təşkilati tədbirlər |
|||
6.1.1. |
İİV-yə qarşı mübarizə tədbirlərinin koordinasiyası və sektorlararası əlaqələrin gücləndirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi, Gənclər və İdman Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi |
2016-2020 |
1 |
2 |
3 |
4 |
6.1.2. |
İİV-lə mübarizə üzrə profilaktika, müalicə, qayğı və dəstək tədbirlərinin Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyələrinə uyğun təkmilləşdirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi |
2016-2020 |
6.1.3. |
İİV-li şəxslərin vahid elektron registri və məlumat bazasının yaradılması |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
2016-2017 |
6.2. İİV əleyhinə müəssisələrin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi |
|||
6.2.1. |
İİV-nin erkən aşkarlanması məqsədi ilə tibb müəssisələri nəzdində müayinə və məsləhət məntəqələri şəbəkəsinin geniş-ləndirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi |
2016-2018 |
6.2.2. |
İİV-lə mübarizə aparan tibb müəssisələrinin dərman prepa-ratları, zəruri reaktiv, avadanlıq və ləvazimatlarla davamlı təminatı |
Səhiyyə Nazirliyi , Ədliyyə Nazirliyi |
mütəmadi |
6.2.3. |
İİV-lə mübarizə aparan tibb müəssisələrinin qoruyucu vasi-tələrlə və steril tibbi ləvazimatlarla təmin edilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
mütəmadi |
6.3. İİV-nin profilaktikası, diaqnostikası və müalicəsi |
|||
6.3.1. |
İİV-nin diaqnostikası və müalicəsi üzrə normativ sənədlərin və təlimatların hazırlanması və yenilənməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
mütəmadi |
6.3.2. |
Antiretrovirus dərmanlarına davamlılığı təyin etmək məqsədi ilə referens laboratoriyada müasir üsulların tətbiq edilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi |
2016-2017 |
6.3.3. |
Yüksəkriskli əhali qrupları arasında İİV-nin profilaktikası məqsədi ilə zərərin azaldılması layihələrinin həyata keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
6.3.4. |
Səhiyyə müəssisələri daxilində İİV-ninötürülməsinin qarşısının alınması məqsədi ilə kompleks təhlükəsizlik tədbirlərinin həyata keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
1 |
2 |
3 |
4 |
6.3.5. |
Profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsi ilə İİV-nin anadan uşağa ötürülməsi hallarının qarşısının alınması məqsədi ilə bütün hamilə qadınların müayi-nələrlə əhatə edilməsi və müvafiq profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
6.3.6. |
İİV-nin profilaktikası məqsədi ilə inyeksion narkotik maddə isti-fadəçiləri üçün əvəzedici terapiya daxil olmaqla, narkotik maddə asılılığından müalicə xidmətlərinin yaxşılaşdırılması |
Səhiyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
6.3.7. |
Cinsi istismara və cinsi zorakılığa məruz qalmış şəxslərə İİV-nin profilaktikası və psixoloji yardımın göstərilməsi üzrə tədbirlərin həyata keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi, Daxili İşlər Nazirliyi |
2016-2020 |
6.3.8. |
İİV-lə yaşayan insanlar arasında vərəmin və digər yanaşı infeksiyaların profilaktikası, diaq-nostikası və müalicəsinin təmin edilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
6.3.9. |
İİV-lə yaşayan insanlara palliativ yardım, qulluq xidmətlərinin və dəstəyin həyata keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi |
2016-2020 |
6.4. Kadr hazırlığı |
|||
6.4.1. |
Ambulator-poliklinika və stasio-nar tibb müəssisələrində, Ədliyyə Nazirliyinin penitensiarxidmə-tində çalışan tibb işçiləri üçün İİV-nin aşkarlanması, profilaktikası və müalicəsi üzrə təlimlərin keçiril-məsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
6.4.2. |
İİV-nin profilaktikası, diaqnostikası və müalicəsi üzrə mütəxəssislərin xarici ölkələrdə hazırlanması |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
6.4.3. |
İİV infeksiyası ilə mübarizə sahəsində çalışan mütəxəs-sislərin konqres, konfrans, təlim və simpoziumlarda iştirakının təmin edilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi |
2016-2020 |
1 |
2 |
3 |
4 |
6.5. İİV-lə mübarizəyə dair maarifləndirmə |
|||
6.5.1. |
Təhsil müəssisələrində İİV infeksiyasının profilaktikası və bu sahədə bilik səviyyəsinin artırıl-ması məqsədi ilə müvafiq tədbirlərin keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi |
mütəmadi |
6.5.2. |
İİV-lə mübarizəyə dair maarif-ləndirmə işinin aparılması, çap materiallarının hazırlanması və yayılması
|
Səhiyyə Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi, Gənclər və İdman Nazirliyi, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi |
mütəmadi |
6.5.3. |
Kütləvi informasiya vasitələri ilə İİV-nin profilaktikasına dair ictimai maarifləndirmə işinin həyata keçirilməsi |
Səhiyyə Nazirliyi, kütləvi informasiya vasitələri |
mütəmadi |
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
BMT-nin İnkişaf Proqramı ilə gələcək əməkdaşlığa dair fikir mübadiləsi aparılıb
28 Mart
Dövlət orqanlarında vakant inzibati vəzifələrin tutulması məqsədilə daxili müsahibə elan edilir ...
28 Mart
Bakı şəhərətrafı dəmir yolu nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma fəaliyyəti üzrə subsidiya verilməsi Qaydal...
28 Mart
Gürcüstanda ölüm halları artır - Statistika
28 Mart
Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti Matamela Siril Ramafozadan
28 Mart
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin aparat rəhbəri Biləsuvarda vətəndaşları qəbul edib
28 Mart
Bayden Trampı 3 faiz fərqlə qabaqlayır - SORĞU
28 Mart
ABŞ Nümayəndələr Palatasının heyəti Türkiyəyə gələcək
28 Mart
“Hər an sülh əldə etmək mümkündür” - Olaf Şoltsdan Ukrayna açıqlaması
28 Mart
Latviyanın xarici işlər naziri istefa verib
28 Mart
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Bütöv Azərbaycanın Zəfər tonqalı20 Mart 2024
Parçalanmış dünyanın bərpasına töhfə19 Mart 2024
QHT-lərin maliyyə tələbi Agentliyin illik qrant büdcəsindən 4 dəfə çoxdur - MÜSAHİBƏ18 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev və NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq mətbuata bəyanatla çıxış ediblər YE...17 Mart 2024
Fransa növbəti dəfə ifşa olundu16 Mart 2024
ÇOX OXUNANLAR
Xoş niyyətlər bayramı20 Mart 2024
Azərbaycan Qafqazda sülhü də bərqərar edəcək19 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev Xankəndi şəhərində Novruz tonqalını alovlandırıb və Azərbaycan xalqını bayram...18 Mart 2024
Natəvanın heykəlinə qarşı vandalizm Fransa tarixinin utancverici hadisəsidir17 Mart 2024
Bakı Forumunda Azərbaycanın COP29-a evsahibliyi etməsi dəstəkləndi16 Mart 2024
Hücum diplomatiyasından hücum taktikasına14 Mart 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!