Yer kürəsi ərazisinin insan əli dəyməyən 2-3 faizi qalıb
Ekoloqlar son 500 ildə Yer kürəsinin əsas ekoloji bölgələrinin vəziyyətinin necə dəyişdiyini izləmiş və bunların yalnız 2-3 faizinə insan əlinin toxunmadığını aşkarlamışlar. Alimlərin gəldikləri nəticələr “Frontiers in Forests and Global Change” jurnalında dərc edilmişdir.
Tədqiqatçılar qeyd etmişlər ki, təbiətin toxunulmamış guşələrinin sahəsi əvvəlki qiymətləndirilmələrdə göstəriləndən on dəfə azdır. Bu cür ən böyük ərazilər Şərqi Sibirdə və Rusiyanın Uzaq Şərqində, Kanadanın şimalında, Amazoniya və Konqonun bəzi hissələrində, həmçinin Saxaradadır.
Bir çox mütəxəssislər ehtimal edirlər ki, Yer üzündə insan fəaliyyəti ilə əlaqəli altıncı kütləvi məhvolma prosesi baş verir. Bu, təkcə heyvanların birbaşa qırılması ilə deyil, həm də ekosistemlərin dağılması ilə şərtlənmişdir.
Ekoloqlar yeni tədqiqatda planetin bütün ekosistemlərinə insanın müdaxiləsinin miqyasını qiymətləndirməyə çalışmışlar. Bunun üçün mütəxəssislər son 500 ildə neçə heyvan və bitki növünün yoxa çıxdığını hesablamış, həmçinin onların məskunlaşma yerlərinin necə dəyişdiyini öyrənmişlər.
Əvvəllər hesab olunurdu ki, insan planetdə ekosistemlərin təxminən 20-40 faizinə toxunmamışdır. Əslində isə bu göstərici təxminən on dəfə azdır.
Xüsusilə Rusiya, Kanada və Braziliyada kifayət qədər geniş ərazilər adamların təsirindən, demək olar ki, zərər çəkməmişdir. Bu, həmin ərazilərin yaxın illərdə bərpa olunacağına ümid verir.
Tədqiqatın rəhbəri, Böyük Britaniyanın Kembric Universitetinin elmi əməkdaşı Endrü Plamptra demişdir: “Hesablamalarımız göstərir ki, itirilmiş heyvan və bitki növlərini insan fəaliyyətinin izi olmayan yerlərə dəqiq şəkildə köçürməyə başlasaq, təbiətin insan əli dəyməyən hissəsini 20 faizə çatdıra bilərik. Amma bunun üçün onların məskunlaşma yerlərini bərpa etmək və yaşamasını təhdid edən bütün mümkün təhlükələri aradan qaldırmaq lazım gələcək”.
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
"Avtomobil yolları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə...
29 Mart
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2017-ci il 25 dekabr tarixli 1760 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq e...
29 Mart
"Avtomobil yolları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə" Azərba...
29 Mart
“Müntəzəm və taksi minik avtomobili ilə sərnişin daşımalarında istifadə olunan avtonəqliyyat vasitəl...
29 Mart
“Ödəniş xidmətləri və ödəniş sistemləri haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2023-cü il 14 iyul tari...
29 Mart
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 10 yanvar tarixli 5 nömrəli Qərarı ilə təsdi...
29 Mart
“Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edi...
29 Mart
“Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Vətəndaşların müraciətləri haqqında” Azərbaycan Respublikası...
29 Mart
“Bakı şəhərətrafı dəmiryol nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma fəaliyyəti üzrə subsidiya verilməsi Qaydala...
29 Mart
“Azərbaycan Respublikasında ixrac-idxal əməliyyatları üzrə gömrük rüsumlarının dərəcələri haqqında” ...
29 Mart
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Bütöv Azərbaycanın Zəfər tonqalı20 Mart 2024
Parçalanmış dünyanın bərpasına töhfə19 Mart 2024
QHT-lərin maliyyə tələbi Agentliyin illik qrant büdcəsindən 4 dəfə çoxdur - MÜSAHİBƏ18 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev və NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq mətbuata bəyanatla çıxış ediblər YE...17 Mart 2024
Fransa növbəti dəfə ifşa olundu16 Mart 2024
ÇOX OXUNANLAR
Xoş niyyətlər bayramı20 Mart 2024
Azərbaycan Qafqazda sülhü də bərqərar edəcək19 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev Xankəndi şəhərində Novruz tonqalını alovlandırıb və Azərbaycan xalqını bayram...18 Mart 2024
Natəvanın heykəlinə qarşı vandalizm Fransa tarixinin utancverici hadisəsidir17 Mart 2024
Bakı Forumunda Azərbaycanın COP29-a evsahibliyi etməsi dəstəkləndi16 Mart 2024
Hücum diplomatiyasından hücum taktikasına14 Mart 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!