02 Iyun 2021 00:40
955
Mədəniyyət
A- A+

Şuşa dünyanın mədəniyyət incisinə çevrilir

 

Əkib-becərək ki, qoruyaq

 

Bir il əvvəl kimsə desəydi ki, gələn il Şuşa Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan olunacaq və Milli Məclis Şuşa şəhəri haqqında qanun qəbul edəcək, adama yuxu kimi gələrdi. İndi bu, yuxu deyil, reallıqdır - Milli Məclis “Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı - Şuşa şəhəri haqqında” qanun layihəsini üçüncü oxunuşda qəbul edib.

 

Dövlət qoruğu

 

15 maddədən ibarət qanuna görə Şuşa şəhəri dövlət qoruğu olacaq. Yalnız bu deyil, Şuşanın ətrafına qanunla qorunma səddi çəkilir. Tarixboyu başı bəlalar çəkmiş Şuşa şəhəri tam müdafiəyə alınır - həm ordumuz, həm də qanunlarımız vasitəsilə.  

Bu qanun Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edilmiş Şuşa şəhərinin qorunmasının, bərpasının, öyrənilməsinin, inkişafının və təbliğinin hüquqi və təşkilati əsaslarını müəyyən edir.

Şuşa Azərbaycan şəhəri kimi bərpa edilir, yenidən qurulur, mühafizəsi təşkil edilir. Şuşa turizm və mədəniyyət şəhəri kimi yalnız azərbaycanlılara deyil, bütün dünyadan təşrif gətirən turistlərə də açıq olacaq. Bunun üçün tarixi şəhər ilk növbədə qorunmalıdır.

Şəhərin inzibati sərhədləri daxilində Şuşa Şəhər Dövlət Qoruğu yaradılır. Şuşa şəhərinin inzibati sərhədlərinə daxil olan bütün torpaqlar həmin qoruğun ərazisidir. 

Qanun  şəhərin bərpa olunması, yenidən qurulması ilə yanaşı, Şuşanın mədəni irsinin tədqiqini də özündə ehtiva edir. Həmçinin şəhərin yenidən qurulması ilə iş bitmir, onun inkişafı üçün də tədbirlər görülməsi qanunda əksini tapıb. Bunlardan sonra  Şuşa şəhərinin təbliği istiqamətində növbəti addımların atılacağı nəzərdə tutulub.

Bunlar Şuşa şəhərində dövlət siyasətinin əsas istiqamətləridir. Şuşanın bərpa olunacaq tarixi və mədəniyyət abidələri, bəzi obyektləri toxunulmazlıq statusunda olacaq.  Bu o demək deyil ki, onlardan Şuşa əhli istifadə etməyəcək, istifadə olunacaq, yalnız məqsədyönlü şəkildə.

 

Heç bir fəaliyyət növü şəhərin tarixiliyinə və ruhuna xələl gətirməməlidir

 

Şəhər həyatında, bütün sahələrdə innovativ həllərdən istifadəyə şərait yaradılacaq.  Qanunda Şuşa şəhərinin tarixi, mədəni, turizm və istirahət potensialından tam yararlanmaq üçün əlverişli şəraitin yaradılması da nəzərdə tutulub. Sahibkarlar fəaliyyətlərini bu yöndə qurmalıdırlar, amma Şuşanın tarixiliyini, ruhunu pozmamaq şərtilə. Məsələn, Şuşa şəhərinin ərazisində elmi-tədqiqat, ənənəvi sənətkarlıq və digər məşğuliyyət növlərinin inkişaf və nümayiş etdirilməsi üçün tədbirlər görülməlidir. Mədəniyyət paytaxtı kimi fəaliyyətini və xidmətlərini artırmaq nəzərdə tutulub. Bura  beynəlxalq mədəni əlaqələri inkişaf etdirmək, şəhərin dünya tarixi-mədəni irsinin incilərindən biri kimi nüfuzunu qaldırmaq yönündə işlər də daxildir. Qanunla Şuşa şəhərinin ərazisində onun tarixi, mədəni, elmi, estetik dəyərlərinə xələl gətirən, abidələrə və ya təbii landşafta, ekoloji mühitə təhlükə yarada bilən sahibkarlıq fəaliyyəti növləri ilə məşğul olmaq qadağandır.

Bütün Azərbaycan ərazisində olduğu kimi, Şuşa şəhərinin də nizamı hüquqla tənzimlənir. O cümlədən şəhərdə turizm fəaliyyəti, yerli və beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi, reklam işi və sair.

Bütün bunların həyata keçirilməsi zamanı və ümumiyyətlə, şəhərdə abidələrin tarixi-memarlıq və bədii-estetik görkəminin dəyişdirilməsi, abidələrin uçurulması və ya onlar üçün təhlükə yarada biləcək hər hansı fəaliyyətin həyata keçirilməsi qanunla qadağandır. 

Müəyyən edilmiş qurumun icazəsi olmadan Şuşada abidələrin öyrənilməsi və arxeoloji qazıntıların aparılması yolverilməzdi. Bunlar hər zaman nəzarətdə saxlanılacaq. Bu işlərin gedişində aşkar edilən arxeoloji materiallar dövlət mülkiyyəti hesab olunur.

Şuşa şəhərinin ərazisində “Mədəniyyət haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu”na uyğun olaraq, dünya təbii və mədəni irs siyahısına daxil edilmiş, həmçinin milli mədəni və təbii irsə aid dövlət mülkiyyətində olan abidələrin özəlləşdirilməsinə icazə yoxdur. Şuşadakı abidələri dövlətin icazəsi olmadan kimsə rekonstruksiya edə bilməz. Bunu yalnız dövlət qurumu müəyyən edə bilər.

 

Reklamda müəyyən qadağalar olacaq

 

Şuşada ekoloji mühitin saxlanılması ilə bağlı müddəalar da qanunda yer alıb. Şəhərdə tikinti aparılması onun baş planına və memarlıq üslubuna uyğun həyata keçiriləcək.

Şuşa həm də turizm obyektidir. Şəhərin ərazisində abidələrə xələl gətirmədən turizm (rekreasiya) infrastrukturunun yaradılması təmin edilir. Şəhərdə  maddi və qeyri-maddi mədəni irsin qorunmasına və təbliğinə dair məlumat mərkəzləri qanunla yaradılacaq.

Şəhərdə reklam fəaliyyətinə müəyyən qadağalar var. Məsələn, abidələrin üstündə, onların mühafizə zonalarında reklam qurğularının yerləşdirilməsi qadağandır. Burada əsas üstünlük onun mədəniyyət paytaxtı kimi təşviq edilməsinə aid reklamların yerləşdirilməsinə veriləcək.

 

Şəhərdə ekoloji təmiz nəqliyyat işləyəcək

 

Şuşada yalnız ekoloji cəhətdən təmiz nəqliyyat vasitələrindən istifadə etməyə üstünlük verilir. Əgər hər hansı nəqliyyat vasitəsi şəhərin abidələr olan hissəsində onlara təhlükə yaradarsa, istifadəsi qadağan edilə bilər.

Qanun Milli Məclisdə qəbul edilib. Qanunda əksini tapan müddəalardan hər hansı birinin pozulmasına görə təqsirli şəxslər Azərbaycan Respublikasının Mülki, İnzibati Xətalar  və Cinayət məcəllələrinə uyğun olaraq məsuliyyət daşıyırlar.

İşğaldan azad etmək işin başlanğıcıdır, əsas işlər qarşıdadır. Dədə Qorqud demişkən: “torpağı qorumasan əkib-becərməyə, əkib-becərməsən qorumağa dəyməz”.

Qanunlarımızı özümüz pozmayaq ki, qonşular və kənardan gələnlər də buna cəsarət etməsinlər.  Evimiz yalnız yaşadığımız ev deyil, həm də o evin yerləşdiyi ərazi, o ərazinin olduğu ölkədir. Azərbaycan evimizdir, onu həm qanunun gücü ilə, həm də mənəvi məsuliyyətlə qoruyaq ki, çiyinlərimizdən gələcək nəsillərə ötürdüyümüz Vətən bütöv olsun.

 

Ramilə QURBANLI,

“Azərbaycan”

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!

TƏQVİM / ARXİV

Video