Sağlamlıq cövhəri
Hippokrat və Sokratın insan ömrünün uzanması üçün ən ideal qida vasitəsi hesab etdikləri balın 40-dan çox növü var. Ta qədimdən bal həm mühüm qida maddəsi, həm də dərman kimi istifadə olunub.
Ayrı-ayrı bitkilərdən çəkildiyinə görə balın tərkibində insan orqanizmi üçün mühüm olan əksər maddə mövcuddur. Ona görə də bal yeməklə orqanizmdə çatışmayan bir çox maddəni əldə etmək mümkündür. Bal çox asanlıqla həzm edilir və onun əsas xüsusiyyətlərindən biri də infeksiya və mikrob əleyhinə təsir göstərməsidir. Bir sıra dərman vasitələri hazırlanarkən tərkibinə bal qatılır ki, bu vasitə ilə də dərmanın təsiri güclənir, bədəndə yayılması sürətlənir.
Tərkibi yığılma mənbəyindən və emalından asılı olaraq dəyişən balın içərisində quru maddəyə görə fruktoza 40, qlükoza 35, saxaroza 1,3, üzvi turşular 0, 3, fosfor turşusu 0,03 faiz təşkil edir. Vitamin deposu olan bu arı məhsulu B1, B2, B3, B6, PP, C, K və E vitaminləri ilə zəngindir, eyni zamanda içərisində 21 amin turşusu, 50-dən çox ətirli üzvi birləşmə, 30-dan çox makro və mikroelement var. 100 qram bal insana 308 kkal enerji verir.
Təbiətin ərməğanı
Türkiyəli diyetoloq Fazile Yılmaz balın şəfaverici xüsusiyyətləri ilə bağlı bildirir ki, arıların hazırladığı bu şirin qida təbii antibiotik, güclü antioksidantdır. İmmunitet sistemini gücləndirir və xərçəngdən qoruyur. Bədənə daxil olan mikrobları zərərsizləşdirir. Yaraların daha sürətli sağalmasına və bədənin özünü daha asan bərpa etməsinə imkan verir.
Baldan müntəzəm istifadə etməklə soyuqdəymə, öskürək, astma, bronxit və müxtəlif bu kimi viral və bakterial xəstəliklərin qarşısını almaq olar. Bu qida həzm sistemini tənzimləyir, ülser müalicəsində kömək edir. Bal bədənə sürətlə enerji verərək yorğunluğu, zəifliyi və əzələ yorğunluğunu azaldır. Yaddaşı və zehni qabiliyyətləri gücləndirir, konsentrasiyanı artırır. Hüceyrələrin bərpasını və yenilənməsini təmin edir. Dərini qidalandırır və cavanlaşdırır. Həmçinin saçların qidalanmasına səbəb olur.
Təbii şəfa mənbəyi olan bal pis xolesterolu azaldır, ürək-damar xəstəliklərindən qoruyur və qanı təmizləməyə kömək edir. Qan dövranını tənzimləyən və asanlaşdıran təsiri ilə aterosklerozu önləyir. Anemiyanın qarşısını alır, qan istehsalı üçün bədənin ehtiyac duyduğu enerjini qarşılayır.
Göz sağlamlığını qoruyan bal diş ətini qidalandırır. Maddələr mübadiləsini sürətləndirərək kilo vermə prosesini dəstəkləyir.
Bal şəfaverici gücü sayəsində qaraciyəri, sinə bölgəsini və sidik yollarını təmizləməyə kömək edir. Eyni zamanda ağciyərləri qoruyur və bəlğəmi aradan qaldırır. Həmçinin allergik xəstəliklərin qarşısını alır.
Diabet xəstələri bal yeyə bilərmi?
“Diabet xəstələri bal yeyə bilərmi?” sualına aydınlıq gətirən diyetoloq bildirir ki, şirin qida olması, insanlarda balın qan şəkərinə pis təsir etməsi bu barədə düşünməyə səbəb olur. Ancaq balın dadı təbii quruluşundan qaynaqlanır. İlk dəfə yeyildikdə qanda şəkər bir qədər yüksəlsə də, qısa müddətdə normallaşır. Yəni arılar tərəfindən təbii şəkildə hazırlanan bal diabetə səbəb olmaz: “Şəkərli diabet xəstələrinə həkimlərin razılığı ilə bal yeməyi, şəkərli diabet xəstəliyi olmayanlara isə hər gün müntəzəm olaraq 1 çay və ya desert qaşığı bal istehlak etməyi məsləhət görürəm”.
Lakin bal hər nə qədər bütün dərdlərə dəva olsa da, hər insanda eyni faydalı reaksiyanı göstərməyə bilər. Həddindən artıq istehlak nəticəsində, yüksək kalorisi sayəsində başgicəllənməyə, yüksək hərarətə, qusma və kilo alma kimi hallara yol açar.
Arılar bal istehsalında nektar toplayarkən botulizm adlı bakterial sporlar alaraq bal hazırlaya bilərlər. Yetkinlər bu balı istehlak etdikdə orqanizmlərindəki müdafiə sistemlərinin inkişafı və mədə turşusunun təsiri səbəbiylə onu zərərsizləşdirə bilərlər. Ancaq həzm sistemində botulizm sporlarını təsirsiz hala gətirəcək və çoxalmasını dayandıracaq bakteriyaların inkişafı hələ meydana gəlmədiyi üçün 1 yaşdan kiçik uşaqlara bal vermək məsləhət deyil.
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Azərbaycan Premyer Liqası: "Qəbələ"-"Neftçi"- 0:1
29 Mart
Kənd təsərrüfatı nazirinin müavini Masallıda vətəndaşları qəbul edib, fermerlərlə görüşüb...
29 Mart
Prezidentin Mətbuat Xidmətinin məlumatı
29 Mart
İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri Kürdəmirdə vətəndaşları qəbul ed...
29 Mart
Azərbaycan-Çin əlaqələri - tarixi İpək yolundan başlanan dostluq
29 Mart
BMT-nin İnkişaf Proqramı çərçivəsində COP29-la bağlı potensial tərəfdaşlıq müzakirə olunub...
29 Mart
Rusiya XİN: Ermənistan quru yerdə qala bilər
29 Mart
Ceyhun Bayramov: Sülh prosesinin irəlilədilməsi istiqamətində yeni çağırışlar yaradan bir sıra addım...
29 Mart
Ermənistan Teleradio Şəbəkəsinin direktoru istefa verib
29 Mart
40 yaşında görünürəm - Bayden
29 Mart
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Bütöv Azərbaycanın Zəfər tonqalı20 Mart 2024
Parçalanmış dünyanın bərpasına töhfə19 Mart 2024
QHT-lərin maliyyə tələbi Agentliyin illik qrant büdcəsindən 4 dəfə çoxdur - MÜSAHİBƏ18 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev və NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq mətbuata bəyanatla çıxış ediblər YE...17 Mart 2024
Fransa növbəti dəfə ifşa olundu16 Mart 2024
ÇOX OXUNANLAR
Xoş niyyətlər bayramı20 Mart 2024
Azərbaycan Qafqazda sülhü də bərqərar edəcək19 Mart 2024
Prezident İlham Əliyev Xankəndi şəhərində Novruz tonqalını alovlandırıb və Azərbaycan xalqını bayram...18 Mart 2024
Natəvanın heykəlinə qarşı vandalizm Fransa tarixinin utancverici hadisəsidir17 Mart 2024
Bakı Forumunda Azərbaycanın COP29-a evsahibliyi etməsi dəstəkləndi16 Mart 2024
Hücum diplomatiyasından hücum taktikasına14 Mart 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!