Azərbaycan bayrağını təhqir etmiş erməni hərbçisi Qurgen Markaryanı qətlə yetirdiyinə görə Budapeştdə ömürlük həbs cəzası çəkən Azərbaycan ordusunun zabiti Ramil Səfərov macar ədəbiyyatının daha bir nümunəsini orijinaldan ana dilimizə çevirmişdir.

Bu dəfə onun diqqətini macar ədəbiyyatının klassiki Ferens Molnarın (1878-1952) yaradıcılığı cəlb etmişdir. Ramil Səfərov tərcümə üçün yazıçının ən populyar əsərini - "Pal küçəsinin uşaqları" romanını seçmişdir. Müxtəlif nəsillərdən olan macar oxucularının masaüstü kitabı sayılan, qəhrəmanlıq və vətənpərvərlik hissləri ilə zəngin olan bu kitab indiyədək dünya xalqlarının onlarla dilinə tərcümə olunmuş, onun motivləri əsasında birgə macar-Amerika bədii filmi çəkilmişdir. Kitab yaxın vaxtlarda Bakıdakı nəşriyyatlardan birində işıq üzü görəcəkdir.

Tanınmış macar qadın yazıçı Maqda Sabonun (1917-2007) Ramil Səfərovun tərcüməsində bu il nəşr olunan "Qapı" romanı da ölkənin ədəbi ictimaiyyətinin diqqətindən kənarda qalmamışdır.

Əsər haqqında Budapeştin "Nepsava" qəzetində məqalə ilə çıxış edən Mikloş Nad oxuculara azərbaycanlı zabitin hansı səbəblər üzündən həbsxanaya düşməsi barədə məlumat verərək yazır: "Səfərovlar ailəsinin bir çox üzvləri erməni-azərbaycanlı ərazi münaqişəsi zəminində meydana çıxan hərbi əməliyyatlar zamanı həlak olmuşdular. İfadələrində də göstərdiyi kimi, Ramil Səfərovun milliyyətcə erməni olan kurs yoldaşı bütün bu faciəli hadisələri məsxərə obyektinə çevirmiş və onu tamamilə haldan çıxarmışdı. Ortada şərəf məsələsi vardı və R.Səfərov əsəblərini cilovlaya bilməmişdi".

Macarıstanlı yazıçı "Qapı" romanının Azərbaycan nəşrinin meydana çıxmasını da bu sarsıdıcı hadisələrlə bağlayır: "Basqınlar və qətllər, on illər boyu sağalmayan yaralar və qəlb iztirabları, etnik münaqişələr və təxribatlar, nəhayət, iki nəfər gəncin Budapeştdəki faciəli görüşü nəticə etibarı ilə 9 milyonluq Azərbaycan oxucularının "Qapı" romanı, Maqda və Emerentsin həyat tarixçələri ilə tanış olmalarına imkan yaratmışdır. Qismətə inananlar həyatda heç bir şeyin təsadüfi baş vermədiyini deyirlər. Lakin mən buna inanmaq istəmirəm".

Müəllif yad ölkədə ağır məhbus həyatı yaşayan Ramil Səfərovun öz nəcib təşəbbüsü ilə münaqişə tərəflərini yaxınlaşdırmağa, "sülh qapısı" açmağa çalışdığı fikrindədir. O yazır: "Tərcüməçi Azərbaycan və macar qadınlarının taleyində çoxlu oxşar cəhətlərin olduğunu bildirir və Maqda Sabonun romanının da məhz buna görə diqqətini çəkdiyini deyir".

Pərvanə QARAYEVA,

AzərTAc-ın xüsusi müxbiri

Budapeşt