Sabah suverenliyini tam təmin etmiş Azərbaycanda ilk parlament seçkiləri keçiriləcək

Şanlı tarixində mükəmməl seçki təcrübəsinə, bu sahədə zəngin ənənəyə sahib olan Azərbaycanda sabah parlament seçkiləri keçiriləcək. Bu seçkilərin özəlliyi odur ki, tariximizdə ilk dəfə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda parlament seçkiləri reallaşacaq. 31 ildən sonra doğma yurdlarına qayıdan soydaşlarımız ali qanunverici orqanda - Milli Məclisdə onları təmsil edəcək deputatlarını seçəcəklər. 
Milli Məclisə keçiriləcək bu seçkilər torpaqlarına yenidən sahib olan bütövləşmiş Azərbaycanın həyatında yeni bir mərhələdir.
Ümumiyyətlə, son 21 ildə ölkəmizdə təkmil seçki modeli formalaşıb. 1991-ci ilin 18 oktyabrında dövlət müstəqilliyinin elan edilməsindən etibarən Azərbaycanda  ümumilikdə 8 prezident, 6 parlament, 5 bələdiyyə seçkisi, həmçinin 6 referendum keçirilib.
2024-cü il isə onların içərisində xüsusilə seçilir. Çünki bu il ölkəmizdə üç mühüm seçki ilə əlamətdar olacaq. Belə ki, ilin əvvəlində, fevralın 7-də Azərbaycanda "Zəfər seçkiləri" adlandırılan prezident seçkiləri reallaşıb. Xalqımız İkinci Qarabağ müharibəsindəki Şanlı Zəfərin memarı, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevi birmənalı şəkildə özünə yenidən lider seçib. 
Sabah isə tariximizdə ilk dəfə olaraq suverenliyini tam təmin etmiş, yəni Qarabağ və Şərqi Zəngəzur da daxil olmaqla bütün Azərbaycanda ilk parlament seçkiləri keçiriləcək. 
Ölkəmizin seçki qanunvericiliyinə əsasən, bu gün deputatlığa namizədlərin seçkiqabağı təşviqat kampaniyaları dayanır. Yəni təşviqat üçün ayrılmış 23 gün başa çatır. Bu proses səsvermə gününə 23 gün qalmış başlanılıb və səsvermənin başlanmasına 24 saat qalmış dayandırılmalıdır. 
MSK tərəfindən seçicilərin rahat səs verə bilmələri üçün hərtərəfli şərait yaradılıb. Azərbaycanda hazırda səsvermə hüququna malik 6421960 nəfər seçici var. Seçkilərdə 990 namizəd mübarizə aparacaq. Ölkə üzrə ümumilikdə 6 mindən çox seçki məntəqəsi fəaliyyət göstərəcək. Bu məntəqələrdən 54-ü işğaldan azad edilmiş ərazilərdə yerləşir. Onların 34-ü daimi, 20-i isə müvəqqətidir. İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə ümumilikdə səsvermə huququna malik əhalinin sayı 42 mindən çoxdur. 
Seçkiləri 600 minə yaxın beynəlxalq, 112 mindən artıq isə yerli müşahidəçilər izləyəcəklər. Xüsusi olaraq vurğulanmalıdır ki, siyasi partiyalar və yerli vətəndaş cəmiyyəti institutları bu prosesdə aktivlik nümayiş etdirir və çoxsaylı müşahidəçilərlə səsvermə prosesinin müşahidəsini aparacaqlar.  
Sabah 18 yaşı tamam olan 374 nəfər parlament seçkilərində səs verəcək. Seçkilərdə ilk dəfə səs verən seçicilər üçün xüsusi seçici kartları hazırlanıb. Belə ki, ilk dəfə səs verən seçicilərdən 374-ü sentyabrın 1-də doğum gününü qeyd edəcək. Onlara  xüsusi təbrik kartları veriləcək. MSK sədri Məzahir Pənahov həmin kartlara rəhbərlik etdiyi qurumun xüsusi möhürünun vurulması təklifini irəli sürüb. 
Əvvəlki seçkilərdə olduğu kimi, sentyabrın 1-də keçiriləcək seçkilərdə də daşınan seçki qutularından istifadə ediləcək. Bütün seçki məntəqələri daşınan seçki qutusu ilə təmin olunub. Qeyd edək ki, səsvermə prosesində daşınmaz seçki qutuları ilə yanaşı, daşınan seçki qutularından da istifadə etmək qanunvericiliyin tələbidir. Seçki Məcəlləsinə əsasən, daşınan seçki qutularından istifadə qaydaları müəyyən edilib. Sağlamlığı seçki məntəqəsinə gəlməyə imkan verməyən seçicilər səsverməyə bir gün qalmış məntəqə seçki komissiyasına müraciət edirlər. Məntəqə seçki komissiyası ərizəyə baxış keçirdikdən sonra qərar qəbul edir. Səsvermə günü komissiyanın iki nümayəndəsinin iştirakı ilə daşınan seçki qutusu müraciət edən seçicinin ünvanına aparılır və səsvermə hüququ təmin olunur. Səsvermə prosesi başa çatdıqdan sonra ilk olaraq, daşınan seçki qutularındakı səslər sayılır, sonda ümumi səslərin üzərinə gəlinir. Bütün proses qanunauyğun hazırlanan müvafiq qaydalar çərçivəsində həyata keçirilir.
Bütün seçkilərdə olduğu kimi, bu seçkilərdə də şəffaflığın təmin edilməsi baxımından əhəmiyyətli tədqiqat növü hesab olunan "exit-poll" keçiriləcək. Anonim keçirilən bu sorğu prosesi kimin qalib gəldiyini operativ və obyektiv şəkildə müəyyənləşdirməyə imkan verir. Ölkəmizdə son illərdə bu sistem  uğurla tətbiq olunur.  
Bir sözlə, Azərbaycanda seçkilərin təşkili və keçirilməsi üzrə olduqca zəngin demokratik ənənə və böyük təcrübə mövcuddur. Bu baxımdan, bu seçkilər də respublikamızda demokratik dəyərlərin tam bərqərar olduğunu növbəti dəfə təsdiq edəcək. Seçicilərin seçkilərdə fəal iştirakı isə respublikamızın inkişaf və yüksəliş reallıqlarına əsaslanacaq. 

Rəşad BAXŞƏLİYEV,
"Azərbaycan"