Önümüzdəki aylarda “Tianzhou 8” yük missiyası çərçivəsində müxtəlif tərkibli kərpic nümunələri Çinin Tiangong kosmik stansiyasına göndəriləcək. Bu nümunələr 3 il ərzində kosmik mühitə buraxılacaq, ultrabənövşəyi şüa, kosmik radiasiya və böyük temperatur fərqləri kimi ekstremal şərtlərə məruz qalacaq. Bu prosesdə kərpiclərin davamlılığı və onların vakuum məkan mühitində işləməsi müşahidə olunacaq. Əldə edilən məlumatlar sayəsində Ayda strukturların qurulması üçün hansı materialların və istehsal üsullarının daha uyğun olduğu müəyyən ediləcək. Peykdəki resursların yerində istifadəsi xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə azaldaraq Ayda kəşfiyyatı asanlaşdıra bilər.

Kərpic istehsalı üçün istifadə edilən üsul 1000 dərəcədən yuxarı temperaturda sinterləmə sobasında elektromaqnit induksiyası ilə simulyasiya edilmiş Ay torpağının qızdırılmasını ehtiva edir. Bu proses materialı möhkəm strukturlara çevirir və cəmi 10 dəqiqə ərzində 18 santimetr uzunluğunda kərpic əmələ gəlir.

Çin 2030-cu ildə Yerin peykində Beynəlxalq Ay Tədqiqat Stansiyası (ILRS) adlı baza qurmağı planlaşdırır. Çin bu böyük layihəyə hazırlıq məqsədilə 2028-ci ildə işə salınması planlaşdırılan “Chang'e 8” missiyası ilə Ayın cənub qütbünə kəşfiyyat robotu göndərməyi hədəfləyir. Bu missiyada 3D çap texnologiyası ilə Ay torpağından kərpic istehsalı da sınaqdan keçiriləcək. ILRS-in 2035-ci ilə qədər tamamlanması və 2036-cı ildə tam istismara verilməsi planlaşdırılır.

Ülkər XASPOLADOVA,

“Azərbaycan”