Rayon fermerlərini üzümçülükdəki bugünkü məhsuldarlıq qane etmir 

Şimal bölgəsinin fərqli təbiətə, geniş aqrar potensiala malik rayonlarından biri də Şabrandır. Bu baxımdan ölkəmizdə həyata keçirilən layihələrin bir çoxunun Şabrandan başlaması təsadüfi deyil. Ümumilikdə rayon ən müxtəlif kənd təsərrüfatı məhsullarının yetişdirilməsi üçün əlverişli ərazilərə malikdir və belə məhsullardan biri də üzümdür. 
Şabranda da üzümçülüyün tarixi qədimdir. Bu günə gəldikdə, hazırda rayon üzrə 385 hektar üzüm sahəsi var. Ağ və qara "Kişmişi", "Ağadayı", "Mirəndi", "Təbrizi" və s. rayonda daha çox əkilib-becərilən sortlardandır. Son illər fermerlər xarici ölkələrdən gətirdikləri yeni üzüm sortlarını da sınaqdan keçiriblər. Məsələn, Özbəkistandan gətirilən "Gəlinbarmağı" sortu özünü doğruldub. Həm məhsuldarlığı, həm də budaqlarının möhkəmliyi üzümçüləri qane edir. Başqa bir sort isə İspaniyadan gətirilib. Onun da məhsuldarlığı yüksəkdir. Bəzən bir salxımı 7-8 kiloqram gəlir. Belə sortdan kim imtina edər ki... 
Rayonda iri üzümçülük təsərrüfatları fəaliyyət göstərir. "Vinneru-Soarb" MMC-nin torpaq sahəsi əsasən Ağbaş kəndindədir. MMC 121 hektarın cəmi 10 hektarında süfrə üzümü yetişdirir. Yerdə qalan ərazilərdə becərilən isə texniki sortlardır. Bu müəssisənin üzümləri əvvəlki illərdə Belarus, Ukrayna və Rusiyaya daşınırdı və MMC bundan xeyli gəlir götürürdü. Hazırda məlum səbəblə bağlı məhsulun yalnız bir hissəsi ixrac olunur. Yerdə qalan üzüm ölkəmizdəki şərab emalı müəssisələrinə satılır. 
"Zaman" və "Turaz" MMC-lər də uzun illərdir üzümçülüklə məşğul olurlar. Gəndob və Dəvəçi kəndlərində yerləşən müəssisələrin 44 hektar üzüm bağları var. Əsasən süfrə üzümü yetişdirən "Turaz" MMC 12 min tonluq saxlama kamerasına da malikdir. Təkcə Şabrandan deyil, ətraf rayonlardan da bura məhsul saxlamaq üçün gələn olur. Alma, nektarin, armud və s. meyvələr həmin soyuducu anbarlarda təzə dərilmiş kimi qalır. 
Şəxsi təsərrüfatlarında üzüm yetişdirənlərin və təbii ki, fermerlərin ölkənin iri ticarət mərkəzləri ilə sıx əlaqələri var. Taxtalat kəndində 9 hektar əraidə üzümçülüklə məşğul olan Əhməd Səmədov yetişdirdiyi süfrə üzümünü əsasən paytaxtda və Sumqayıtda satır. Bunun üçün o, iri ticarət mərkəzləri ilə əvvəlcədən müqavilə bağlayır. Ona görə də satışda problemi yoxdur. İndi Əhməd Səmədov üzüm bağını bir qədər də genişləndirmək fikrinə düşüb. Deyir ki, məhsul vaxtında və sərfəli qiymətə satılırsa, onu genişləndirmək lazımdır. 
Üzümçülərin dərman preparatları sarıdan da problemləri yoxdur. Bu isə üzümçülükdə əsas şərtdir. Şabran üzümçülərini yeganə qane etməyən məhsuldarlıqdır. Bu səbəbdən şabranlı fermerlər məhsuldar sortların əkinini genişləndirməyi hədəfləyiblər. 
Akif ƏLİYEV,
"Azərbaycan"