Azərbaycanda dövlətin aqrar sektorun inkişafına yanaşması mükəmməldir və müasir dünya təcrübəsi ilə vəhdət təşkil edir. İki gün əvvəl Kürdəmir rayonunda "Qlobal Aqro” MMC-nin aqroparkının açılışı və dövlət başçısının bu tədbirdə şəxsən iştirak etməsi bunu bir daha təsdiq edir.

Söz düşmüşkən bildirək ki, "Qlobal Aqro” MMC-nin rayonun Karrar qəsəbəsi və Pirli kəndi ərazisində yerləşən aqroparkı iki min hektar sahəni əhatə edir. Ümumi dəyəri 30 milyon manat olan müəssisənin yaradılmasına 1 milyon manat güzəştli kredit verilib, 8,1 milyon manat dövlət əsaslı vəsait qoyulub. O cümlədən ərazidə aparılan meliorasiya işlərinə 7,9 milyon, elektrik və qaz təminatının hər birinə 100 min manat vəsait sərf edilib. Müəssisədə ölkəmizlə yanaşı, Türkiyə və Belçika şirkətlərinin istehsalı olan müasir avadanlıqlar quraşdırılıb, 60 hektar sahənin suvarılması üçün tamburlu suvarma qurğusu, 27 texnika və aqreqat alınıb. Aqroparkda 18 min tonluq saxlama anbarı və gücü saatda 10 ton olan toxum çeşidləmə - qablaşdırma sahəsi, ofis və laboratoriya binaları, texnika üçün talvar tikilib.

Rəqəmlərə müraciət etdikdə də görülən işlərin, aqrar sektorda islahatların miqyasını və məzmununu aydın dərk etmək mümkündür. Hazırda ölkənin 33 rayonu üzrə 262 min hektar ərazidə ümumi dəyəri 2,4 milyard manat olan 51 aqropark və iri fermer təsərrüfatının yaradılması üzrə işlər aparılır. 153 min hektar ərazidə ümumi dəyəri 1,1 milyard manat dövlət dəstəyi göstərilmiş 33 aqropark və iri fermer təsərrüfatı isə birinci mərhələ üzrə fəaliyyətə başlayıb. Həmin aqropark və iri fermer təsərrüfatlarından 16-sı 2019-cu ildə fəaliyyətə başlamışdır.

Prezident İlham Əliyev 2019-cu ilin yekunlarına həsr olunmuş müşavirədə iqtisadiyyatın real sektorunun inkişafında kənd təsərrüfatının rolunu xüsusi qeyd etmiş, növbəti dövrdə kənd təsərrüfatı məhsullarının emalına böyük diqqət göstərilməsinin zəruriliyini vurğulamışdır. Qeyd olunmuşdur ki, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının artması, aqrar sektorda ənənəvi sahələrin sürətlə bərpa edilərək inkişaf etməsi emal sənayesini də stimullaşdırır.

Məlumdur ki, ölkədə son illər kənd təsərrüfatı məhsullarını emal edən yeni zavod və müəssisələrin şəbəkəsi yaradılmış, konservləşdirilmiş məhsulların ixracında müsbət tendensiya formalaşmışdır. Lakin dövlət başçısı sonuncu müşavirədə bu məsələyə bir qədər tənqidi mövqe nümayiş etdirmişdir. Prezident keçən il meyvə-tərəvəz istehsalının artımı fonunda mövcud emal müəssisələrinin istehsal gücünün yetərincə olmadığını bildirmiş, özəl sektorun bu işlərdə öz vəsaiti hesabına daha fəal iştirak etməsinin vacibliyini dilə gətirmişdir. Buna misal olaraq tütün istehsalnın artmasına, ölkədə siqaret fabrikinin yenidən qurulmasına baxmayaraq, siqareti tütün istehsal etməyən ölkələrdən idxal etməyimizi paradoks hal kimi dəyərləndirmişdir: "Onlar tütünü bizdən alır, emal edir, siqaret buraxır, bizə satır. Ona görə buna son qoyulmalıdır”.

Bu baxımdan yanaşanda baramaçılığın inkişafı xüsusi yanaşma tələb edir. Məlumdur ki, bu gün baramaçılıq ölkənin aqrar sektorunda inkişaf tempinə görə rekord qıran ənənəvi sahələrdən birinə çevrilmişdir. Əlbəttə, heç bir uğur asan əldə edilmir. Azərbaycan kümçülərinin son 5 ildə qazandıqları nailiyyətlər müasir dünya təcrübəsinin tətbiqinin, dövlətin ciddi maliyyə dəstəyinin və kümçülərə ayrılan xüsusi diqqətin nəticəsidir.

Baramaçılıq isə dünyada xüsusi imici, bənzərsiz keyfiyyətləri ilə seçilən sahədir. Xalqımız əsrlər boyu ipək istehsal etmiş, onun şöhrətini göylərə qaldırmışdır. İpək məhsullar milli geyimlərimizin, bayramlarımızın və toylarımızın bəzəyi olmuşdur. Digər tərəfdən, ipək dünyada ən təmiz ekoloji məhsul sayılır, min hektarlarla çəkilliklərin - tut bağlarının salınması, tingçiliyin inkişafı ekoloji balansı qoruyur, yaşıllıqları artırır. Elə ona görə də ölkəmizə milyonlarla tut tingi gətirilərək həm də yeni yaşıllıqların salınmasına, təbii landşaftın qorunmasına ciddi dəstək verilir. Bunlardan əlavə, barama qurdlarının inkubasiyası, yemlənməsi və yetişdirilməsi mərhələlərində herbisidlərin və pestisidlərin tətbiqi sıfır səviyyəsində olur. Yəni bu proses başdan-ayağa ekoloji cəhətdən tam təhlükəsizdir. Eyni zamanda minlərlə insan iş yerləri ilə təmin edilir.

Bütünlükdə ötən il aqrar sahədə həyata keçirilən islahatlar və görülmüş tədbirlər nəticəsində kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında əsaslı artım əldə edilmiş, bazarda azad və rəqabətli şərait formalaşmışdır. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi bütün rayonlarda Dövlət Aqrar İnkişaf mərkəzləri yaratmışdır. Fermerlərə bu gün "Bir pəncərə”də 60-a yaxın xidmət göstərilir, subsidiyalar elektron kənd təsərrüfatı sistemi üzərindən verilir. Söz düşmüşkən qeyd edək ki, bu günə kimi elektron kənd təsərrüfatı sistemində 449 min fermer qeydiyyatdan keçmişdir. Ümumiyyətlə, cari il elektron kənd təsərrüfatının tam tətbiqi başa çatdırılacaqdır. Bunlardan əlavə, "Aqrar sığorta haqqında” qanun təsdiqlənmiş, Aqrar Sığorta Fondu yaradılmış və fermerlərin kiçikhəcmli kreditlərə çıxışının həlli yolları müəyyən edilmişdir.

Emal məsələsinə gəldikdə, bu sahənin inkişafı ilə bağlı dövlət başçısının tapşırığına əsasən hazırda İqtisadiyyat və Kənd Təsərrüfatı nazirlikləri birgə iş aparır və tezliklə təkliflər paketi dövlət başçısına təqdim ediləcək.

Bahadur İMANQULİYEV,

"Azərbaycan”