19 May 2019 01:08
3065
Səhiyyə
A- A+

Zəhərli mərəz - zob


İnsanlar arasında geniş yayılmış xəstəliklərdən biri də qalxanabənzər vəzin böyüməsi, yəni xalq arasında tanınmış adı ilə zobdur.

Zobun yaranması, əlamətləri, müalicə üsulları ilə bağlı məlumat verən endokrinoloq Nadirə Ağazadə söyləyib ki, bu xəstəlik özünü dəyişik formalarda göstərə bilir. Düyün yoxdursa, bu, diffuz ur, vəzidə düyün askarlanırsa, düyünlü ur sayılır. Zobun əmələ gəlməsində əsas səbəb yod çatışmazlığıdır. Orqanizmdə yod əskikliyi varsa, qalxanabənzər vəzi böyüməyə başlayır, nəticədə zob meydana çıxır. Zob xəstəliklərinin elə əlamətləri var ki, xəstənin xarici görünüşü tiroid hormonlarının az və ya normadan çox işləməsi haqqında məlumat verir. Məsələn, üzün, ayaqların şişkinliyi, ləng danışıq, artıq çəki hipotireozun - qalxanabənzər vəzinin normadan az çalışmasının əlamətləridir. Gözlərin önə doğru qabarması, çəki azlığı, xəstənin aqressiv və ağlağan olması, əllərdə titrəmə, nəm dəri isə qalxanabənzər vəzinin aktiv işləməsindən xəbər verir.

Həkim vurğulayır ki, tiroid vəzi kiçik endokrin orqan olmasına baxmayaraq, insan üçün həyati önəm daşıyan funksiyaları - böyümə və cinsi inkişafı, mübadilə və bədən temperaturunun tənzimlənməsini, sinir sisteminin normal inkişafını idarə edir. Ona görə hər bir insanın tiroid tərəfindən sintez olunan tiroid hormonlarına ömür boyu ehtiyacı var. Hipotireoza ən çox qadınlar arasında rast gəlinir. Xəstələr dərinin quruluğu, saçların tökülməsi, qaşların kənar hissələrinin tökülməsi, dırnaqların laylanması, dərinin sarımtıl rəng alması, şişkinlikdən şikayət edirlər. Şişkinlik, əsasən, göz qapaqlarında, gözlərin altında, bəzən də əllərdə, ayaqlarda və dildə müşahidə olunur. Hipotireozlu xəstə əvəzedici hormonal dərmanını vaxtında və düzgün qəbul edirsə, yuxarıda sadalanan şikayətlər müəyyən müddət ərzində keçir.


Qalxanabənzər vəzinin üstünə yod çəkmək mənasızdır


N.Ağazadə məlumat verir ki, qalxanabənzər vəzinin üstünə yod çəkmək mənasızdır. Aptekdə satılan yod texniki yoddur, orqanizm onu mənimsəyə bilmir. Bəzən görürsən, suyun içinə yod damcıladıb içirlər. Bu, vəzidə böyümə zamanı daha pis nəticə verə bilər. Çünki yod artıq böyümüş vəzi qıcıqlandırır və mənimsəyə bilmir. Özbaşına, həkim göstərişi olmadan yod preparatlarının qəbulu isə fayda əvəzinə, zərər verə bilər. Hipotireozlarda, yəni tiroid yetməzliyində müalicə əvəzedici hormonal dərmanlarla aparılır. Əgər bu diaqnoz qoyulubsa, dərman ömürlük içilməli, fasilə olmamalıdır. Ümumiyyətlə, zob xəstəliyinin ev şəraitində müalicəsi yoxdur.


Tiroid düyünlərin 5 faizində xərçəng riski var


Tiroid düyünlərinin 5%-ində xərçəng riski olduğundan düyün aşkarlanan xəstədə başlanğıc olaraq qalxanabənzər vəzinin hormonları yoxlanılmalı və Tiroid USM edilməlidir. Düyünün xərçəng olma riski Tiroid USM ilə yoxlanır, diaqnoz isə biopsiya (İİAB) ilə dəqiqləşdirilir.

Tiroid xərçənglərinin 4 növü var: follikulyar, papilyar, medulyar və anaplastik. Ən pis proqnoz medulyar və anaplastik xərçənglərə aiddir. Medulyar xərçəngin irsiyyətlə çox bağlılığı var. Follikulyar və papilyar xərçəng isə vaxtında aşkarlansa, xəstə normal həyatına davam edir. Hər bir tiroid düyünu olan insan bu düyünlərdə xərçəng olma riskini bilməlidir. Düyün sürətlə böyüyürsə, (Tiroid USM kontrolu altında), nəfəs darlığı, səs qalınlaşması getdikcə artırsa, 20 yaşdan öncə və 60 yaşdan sonra tiroid düyünü yaranırsa, ailədə tiroid xərçəngi faktı olubsa, baş-boyunla bağlı radioterapiya müalicəsi aparılıbsa, bu, diqqətə alınmalı, düyünə səhlənkar yanaşılmamalıdır.

Yasəmən MUSAYEVA,

"Azərbaycan”

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!

TƏQVİM / ARXİV

Video