Müasir zamanda demək olar ki, hər kəsin istifadə etdiyi "penisilin” adlı ilk antibiotik düz 91 il bundan öncə kəşf edilib. Antibiotik təsadüfi şəkildə 1928-ci ildə ingilis mikrobioloq Aleksandr Fleminq tərəfindən kəşf olunub.

Alim, insan orqanizminin bakterial infeksiyalara qarşı mübarizəsinə aid araşdırması zamanı sıravi eksperimentini apararkən təsadüfən bu antibiotik diqqətini çəkib.

Araşdırma zamanı o qarşısındakı qabda penisilium adlanan kifin yaxınlıqda yetişdirdiyi bakteriyanı öldürməsinin şahidi olub. O, antibakteriyal maddəni penisillin adlandırıb. Amma dərmanın tam araşdırılması üçün əlavə 12 ilə ehtiyac olub. Bu kəşfinə görə A.Fleminq 1945-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülüb.

İlk dəfə penisillin icad edilərkən möcüzəvi dərman adlandırılmışdı. Bu dərman aşkar edilənə kimi hər üç nəfərdən biri cərrahi əməliyyatdan sonra yaranan infeksiya və ağciyər iltihabından vəfat edirdi. Körpələrlə yaşlılar arasında ölüm halları yüksək idi. On il ərzində bu rəqəm bir neçə faizə enmişdi.

Ən zərərsiz antibiotik

Adətən antibiotiklərdən bakterial infeksiyalara qarşı istifadə edilir. Penisillindən xüsusilə badamcıqların iltihabı, farinqit, bronxit və ağciyər iltihabının, eləcə də sifilis və qonoreya kimi cinsi yolla ötürülən xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilir. Müasir penisillinlər geniş antibiotiklər sinfinə daxildir. Penisilinə dözümlülük ilk dəfə 50-ci illərdə qeydə alınıb. 1957-ci ildə qlobal qrip epidemiyası zamanı çox sayda insan ölüb. Bu adamlar dərmana dözümlü qrip növü nəticəsində vəfat ediblər. Həmin vaxt tanınmış alimlərin daxil olduğu superpenisillin adlanan dəstə penisilinin yeni və ikinci nəslini yaratdı. Bunlar metisillin və ampisillin idi.

Penisillin - ən az zərərli antibiotik kimi dünyada geniş istifadə olunur. Penisillin yalnız allergiyası olan insanlara zərər yetirə bilər. O da penisillinin miqdarından deyil, insanın həssaslığından asılı olur. Pensillinin ən ciddi mənfi təsiri şok effekti yaratmasıdır ki, bu da 2 mində 1 dəfə baş verir. Buna görə də insana penisillin vurulanda daha öncə bu dərmandan istifadə edib-etmədiyi araşdırılmalıdır. Adətən test üçün əvvəlcə 0,1 ml miqdarında penisillin dəriyə vurularaq təsiri yoxlanılır.