Moskvada çıxan “Literaturnaya qazeta”nın Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu ilə birgə layihəsi olan AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İsa Həbibbəylinin ideyası ilə reallaşdırılan “Azərbaycan – Turanın incisi” əlavəsinin altıncı sayı nəşr olunub.

İnstitutdan AZƏRTAC-a bildirilib ki, “Literaturnaya qazeta”nın 50-ci sayında A3 formatda 8 qəzet səhifəsi həcmində çap olunmuş əlavə akademik İsa Həbibbəylinin və yazıçı-ədəbiyyatşünas Abuzər Bağırovun “Dəyişikliklər dövrlərinin ədəbiyyatı” adlı giriş məqaləsi ilə təqdim olunub. Məqalədə XII əsrdən meydana çıxmağa başlamış realist istiqamətli ədəbiyyata elmi baxış və bu ədəbiyyatın yaradıcıları haqqında müfəssəl məlumat verilir.

Məqalədə Azərbaycan ədəbiyyatının təşəkkül tarixi, xüsusilə də realist ədəbiyyatımızın erkən realizm, maarifçi realizm, tənqidi realizm mərhələləri lakonik şəkildə elmi cəhətdən izah olunur, bu istiqamətlərin əsas yaradıcı simaları barədə biblioqrafik məlumatla yanaşı, onların yaradıcılıq xüsusiyyətlərinə də geniş yer verilir. Həmçinin Azərbaycan ədəbiyyatının bədii nümunələr verilən dövrlərinin (XVIII əsrin əvvəlləri – XX əsrin əvvəlləri) bütün özünəməxsus xüsusiyyətləri haqqında oxucu dolğun təsəvvür əldə edə bilir.

“Azərbaycan realist poeziyası” rubrikası altında təqdim olunan əlavədə ədəbiyyatımızın görkəmli nümayəndələri Molla Vəli Vidadi, Molla Pənah Vaqif, Qasım bəy Zakir, Mirzə Şəfi Vazeh, Mirzə Fətəli Axundzadə, Xurşidbanu Natəvan, Seyid Əzim Şirvani, Mirzə Ələkbər Sabir və Məmmədhüseyn Şəhriyarın poetik yaradıcılıqlarından seçmə nümunələr onların həyatlarının əsas məqamlarını əks etdirən informasiyalarla birgə oxuculara təqdim olunub. Həmçinin görkəmli romantik şairlər Hüseyn Cavid və Seyid Əbülqasım Nəbatinin əsas tərcümeyi-hal göstəriciləri və şeir örnəkləri də “Əlavə”də özünə yer alıb.

Azərbaycan realist ədəbiyyatının qəzəl, qoşma, müsəddəs, müxəmməs, məsnəvi, satira, təmsil və s. janrlarında olan poeziya nümunələri Konstantin Simonov, Pavel Antokolski, Siyavuş Məmmədzadə, Tatyana Streşneva, Vladimir Luqovskoy, Abram Plavnik və başqaları kimi tanınmış şairlərin rus dilinə tərcümələrində təqdim edilib.

Qeyd edək ki, indiyə qədər “Literaturnaya qazeta”nın səhifələrində yer almış “Azərbaycan – Turanın incisi” əlavələrində Azərbaycan ədəbiyyatı bütün mərhələlər üzrə ardıcıllıqla xarakterizə edilib, qədim dövrlərdən XVIII əsrə qədər milli ədəbiyyatımızın keçdiyi yol haqqında elmi-nəzəri məqalələrə, görkəmli şair və yazıçıların əsərlərindən nümunələrə yer verilib.

Birgə layihə üzrə Azərbaycan ədəbiyyatının XX əsr sovet dövrünü və XXI əsr müstəqillik mərhələsini əhatə edəcək əlavələrin hazırlanması da nəzərdə tutulur.