02 Iyul 2017 12:07
34860
Hüquq məsləhəti
A- A+

Bakı Hüquq Mərkəzi oxucuların suallarına cavab verir

 

Sual:  “Müqavilənin standart şərti” dedikdə, nə başa düşülür?

 

Ofeliya Daşdəmirova,

Bakı şəhər sakini

 

Cavab: Müqavilənin standart şərtinin anlayışı Mülki Məcəllənin 417.1-ci maddəsində verilmişdir. Həmin maddəyə görə, müqavilənin standart şərtləri əvvəlcədən ifadə edilmiş, dəfələrlə istifadə üçün nəzərdə tutulan elə şərtlərdir ki, bunları bir tərəf (təklif edən) digər tərəfə təqdim edir və əvvəlcədən müəyyənləşdirilmiş normalardan fərqlənən və bu normaları tamamlayan qaydalar onların vasitəsi ilə müəyyənləşdirilir. Maddənin mətnindən çıxış edərək müqavilənin standart şərtlərinin aşağıdakı cəhətlərini fərqləndirə bilərik:

1) Əvvəlcədən və birtərəfli qaydada müəyyənləşdirilmə. Yəni, müqavilənin standart şərtlərini adətən, iqtisadi baxımdan güclü olan tərəf əvvəlcədən birtərəfli qaydada müəyyənləşdirir və bu şərtlər istehlakçı ilə müzakirə edilmir. İstehlakçı istər birtərəfli qaydada müəyyənləşdirilmiş bu şərtlərlə əvvəlcədən tanış olub məzmununa təsir edə bilmir, istəsə də müqavilənin imzalanması zamanı da belə şərtləri müzakirə mövzusuna çevirmək imkanına malik olmur;

2) Ümumi və mücərrəd (abstrakt)  xarakterli. Yəni, müqavilənin standart şərtləri qanun normaları kimi ümumi və mücərrəd şəkildə hazırlanır. Bu şərtlərin mücərrəd xarakterli olması özünü onda göstərir ki, onlar konkret (yəni, qurulacağı məlum olan) müqavilə münasibətini nizamlamaq məqsədilə hazırlanmır. Bu şərtlərin ümumi xarakteri  özünü onda büruzə verir ki, onlar konkret şəxslər nəzərə alınmadan müəyyən topluluğa (məsələn, tələbə krediti və s.) istiqamətləndirilir. Müqaviləni tərtib etmiş tərəf  bir istinadla və ya standart şərtləri mətninə daxil etdiyi müqaviləni imzalatmaqla müqavilənin standart şərtlərini müqavilənin tərkib hissəsinə çevirir;

3) Dəfələrlə istifadə üçün hazırlanan. Yəni, əvvəlcədən müəyyənləşdirilmiş müqavilənin standart şərtləri eyni tipli (məsələn, kredit, sığorta, mobil operator xidmətlərinin göstərilməsi müqavilələri və s.) çoxsaylı (birdən artıq) müqavilələrdə istifadə edilmək məqsədilə hazırlanır.

 

Cavablandırdı:

Dünyamin NOVRUZOV,

Bakı Hüquq Mərkəzinin hüquq məsləhətçisi

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!

TƏQVİM / ARXİV

Video